| رادیو زمانه > خارج از سیاست > نجوم > افتتاح رادیو نجوم در روز جهانی نجوم | ||
افتتاح رادیو نجوم در روز جهانی نجوم
هادی ناصریhadi@radiozamaneh.comهمزمان با ۲۰ اردیبهشت، روز جهانی نجوم، رادیو نجوم رسماً فعالیت خود را آغاز می‌کند. رادیو نجوم، رادیو - وبسایت اینترنتی است، که از ۲۹ اسفند ۱۳۸۶ فعالیت آزمایشی خود را شروع کرد و طبق گفته‌ی مسئولان این رسانه، از امروز جمعه بیستم اردیبهشت فعالیت رسمی خود را آغاز می‌کند. رادیو نجوم با رویکردی ترویجی در جهت اشاعه فراگیر علم ستاره‌شناسی و فضا تأسیس شده است. این رسانه با بهره‌گیری از فضای اینترنت در نظر دارد تا همواره با تحویل مناسب برنامه‌های خبری، تحليلی و گزارش‌ها به مخاطبان علاقمند به نجوم و فضا، جایگاه صدا در اطلاع‌رسانی اين حوزه‌های علم تثبيت و تحكيم بخشد.
اين راديو قصد دارد تا با همراه‌كردن گزارشگران آماتور در سراسر ايران به تكميل اطلاع‌رسانی علمی در عرصه نجوم و فضا بپردازد. اين راديو به دو روش پادكستينگ (Pod Casting) و پخش آنلاين، برنامه‌های خود را در طول هر ماه و در چند نوبت پخش خواهد نمود. همچنین در مناسبت‌های خاص اقدام به پخش زنده خواهد نمود. این رسانه با همکاری موسسه‌ی آسمان و طبیعت پارس و پایگاه اطلاع‌رسانی آسمان پارس تأسیس شده است. پخش آنلاین در تابستان امسال به مجموعه رادیو نجوم اضافه خواهد شد. علاوه بر برنامه‌های ویژه‌ی روز جهانی نجوم، سایر برنامه‌های این رادیو عبارتند از: اخبار نجوم، فضای ايران و جهان، رخدادهای آسمان، گفتگوهای تخصصی، سخنرانی‌های ویژه، گزارش‌های نجومی، انعکاس همایش‌های داخلی و خارجی و نشست‌های ملی شامل باشگاه‌های نجوم ، رویدادهای رقابتی، بررسی وقایع آسمان شب، میزگرد رادیویی و بخش‌های آموزشی. روز جهانی نجوم و هفته‌ی نجوم در ایران این سال‌ها مقارن بود با رویکردی که ستاره‌شناس سرشناس آماتور، جان دابسون (مبدع استقرار‌های دابسونی) به ترویج نجوم داشت. وی با شعار تلسکوپ خود را همه وقت / همه جا برپا کنی، گروهی از منجمان را سامان داد که رفته رفته به رصدگران کنارگذر‌ها معروف شدند. در همان ایام اخترشناس آماتور سرشناس دیگری به نام داوگ برگر (Doug Berger) از زاویه‌ی دیگری به موضوع نگریست و این سوال را مطرح کرد که چگونه می‌توان لذتی را که در دنیای نجوم وجود دارد به مردم منتقل کند؟ و چرا نباید همه گروه‌ها یک برنامه‌ی مشترک در سال داشته باشند که به طور عمده مردم را به دیدن زیبایی‌های دنیای آسمان شب دعوت کنند تا آنها هم بتوانند از این موقعیت لذت ببرند؟ این ایده منجر به آن شد که در سال ۱۹۷۳، داوگ برگر به همراه انجمن نجوم کالیفرنیای شمالی اقدام به برگزاری اولین روز نجوم کنند. به سرعت این رویداد از مرزهای کالفرنیای شمالی گذشت و لیگ انجمن‌های نجومی آمریکا اقدام به برنامه‌ریزی و برگزاری آن در تمام آمریکای شمالی نمود. پس از آن بودکه آوازه‌ی این برنامه از مرزهای آمریکا بیرون رفت و دیگر کشورها نیز علاقمند به برگزاری آن شدند و بدین ترتیب لیگ نجومی این بار اقدام به هماهنگی برگزاری این مراسم در ابعادی بین‌المللی کرد. اکنون نهادهای نجومی ملی و بین‌المللی و آموزش علم و نجوم به حمایت از این برنامه می‌پردازند.
روز بین‌المللی نجوم در چند سال اخیر تبدیل به یکی از فرصت‌های اصلی برای ترویج دانش نجوم و علاقمند کردن مردم برای توجه به جهان بالای سر خود بوده است. جهانی شگفت‌انگیز که همیشه انسان را مجذوب خود می‌کرده است و در طول تاریخ بارها با رشد و جهش، زندگی ما انسان‌ها را به سطحی دیگر از نظر معنی شناختی منتقل نموده است. در ایران این برنامه برای نخستین بار در سال ۱۳۸۰ برگزار شد. در آن سال رصدخانه آموزشی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان (رصدخانه‌ی زعفرانیه) یک شب رصدی را به پاسداشت روز جهانی نجوم در شامگاه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۰ برگزار کرد . همان شب شبکه ۴ سیمای جمهوری اسلامی ایران به همین مناسبت نخستین بخش از مجموعه برنامه‌های آسمان شب را به روی آنتن فرستاد.
روز جهانی نجوم از آنجا که می‌خواهد تا حد امکان مردم را بیش از هر زمانی با آسمان آشنا کند و به آنها فرصت دهد تا تجربیات جذابی از اولین مواجهه خود با دنیای ستاره‌ها را داشته باشند، یک روز مشخص را به این نام معرفی و ثبت نکرده است. به ویژه آنکه یکی از جذاب‌ترین اجرام نجومی که مردم عادی در اولین برخورد خود مایلند آن را از دریچه تلسکوپ‌ها ببینند ماه است و هر شبی برای رصد ماه مناسب نیست. به همین دلیل برای تعیین روز جهانی نجوم از قاعده زیر استفاده می‌شود که در بین نیمه‌ی ماه تا نیمه‌ی اول ماه ميلادی "مِی" ،نخستین شنبه (تعطیل پایان هفته) که به تربیع اول ماه نزدیکتر است روز نجوم خواهد بود، بدین ترتیب با توجه به اینکه امسال (۱۳۸۷) تربیع اول ماه در روز دوشنبه ۲۳ اردیبهشت ماه اتفاق خواهد افتاد، کشورهایی که در آن تعطیلی پایان هفته روز شنبه است ، شنبه ۲۱ اردیبهشت را روز نجوم می‌گیرند.
پایگاه اینترنتی رادیو نجوم کمیته‌ی اطلاع رسانی شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران  |
||
