احتمال برخورد یک سیارک با مریخ

هادی ناصری

یک سیارک تازه کشف شده به احتمال بسیار زیاد در سی‌ام ژانویه‌ی سال 2008 یعنی تا کمتر از یک ماه و نیم دیگر به سیاره‌ی سرخ برخورد خواهد کرد. اگر این سیارک به مریخ برخورد کند به دانشمندان و اخترشناسان فرصتی بی‌سابقه برای رصد یک دهانه‌ی برخوردی تازه تشکیل و حتی خود برخورد را خواهد داد.

برخورد با مریخ فرصت مناسبی را در اختیار اخترشناسان و دانشمندان قرار می‌دهد. (منبع)

کشف سیارک 2007WD5 با یک تلسکوپ 1.5 متری نزدیک آریزونای آمریکا در ماه نوامبر امسال جزیی از برنامه‌ی جامع سازمان فضایی آمریکا (NASA) برای کشف سیارک‌ها و اجرام فضایی با شانس برخورد به زمین است.

درجه‌ی خطر آفرینی این سیارک مشابه جرمی است که در سال 1908 میلادی در جو ناحیه‌ی تونگاسکا (Tunguska) واقع در سیبری روسیه منفجر شد و تا شعاع چندین کیلومتر از انفجار، تمامی درختان را از ریشه در آورد و به سوی مخالف جهت انفجار گستراند.

بر اساس محاسبات مداری انجام شده بر روی این سیارک، شانس برخورد یک به 75 است. این شانس ممکن است با محاسبات بعدی و تشخیص قطعی مدار سیارک کاهش یابد و یا به صفر برسد.
استیون چسلِی (Steven Chesley) از آزمایشگاه جت ناسا (JPL) می‌گوید: در حال حاضر امکان رصد سیارک وجود ندارد زیرا سیارک در آسمان به ماه بسیار نزدیک بوده و در درخشندگی آن محو می‌شود، به نظر می‌رسد اولین فرصت برای ردیابی آن اواخر دسامبر یا هفته‌ی اول ژانویه باشد. چسلی اضافه می‌کند: شرایط واقعاً خوب است و ما خواهیم توانست نظاره‌گر یک برخورد باشیم.

هیچ احتمال برخوردی به این نزدیکی تاکنون برای مریخ یا سیاره‌ی دیگری به‌جز سیارکی که در سال 1994 با سیاره‌ی مشتری برخورد کرد و سیارک آپوفیس (Apophis) که احتمال می‌رود در سال 2036 با زمین برخورد کند، شکل نگرفته است.

محاسبات پیشین نشان می‌داد که سیارک آپوفیس با احتمال یک به 37 در سال 2036 میلادی با زمین برخورد خواهد کرد که محاسبات بعدی نشان داد که احتمال برخورد یک به 45 هزار است.
اگر 2007WD5 با مریخ برخورد کند، برخورد در مکانی نزدیک به استوای سیاره‌ی سرخ خواهد بود. محل قطعی برخورد به دلیل نامعلوم بودم مسیر دقیق سیارک مشخص نیست اما دو مریخ‌نورد ناسا که در سطح سیاره به کند و‌ کاو مشغول‌اند، خارج از محدوده‌ی برخورد خواهند بود. مریخ‌نورد فرصت (Opportunity) نسبت به مریخ‌نورد روح (Sprit) در فاصله‌ی نزدیکتری خواهد بود.

تصویر خیالی برخورد سیارک با مریخ (منبع)

ری آرویدسان (Ray Arvidson) عضو تیم علمی مریخ‌نوردهای ناسا می‌گوید: یک برخورد فرصت هیجان انگیزی به دانشمندان می‌دهد. او برآورد می‌کند که دهانه‌ی ایجاد شده در مریخ قطری در حدود یک کیلومتر، نزدیک به اندازه‌ی دهانه‌ی برخوردی بارینجر (Barringer) در آریزونای امریکا، داشته باشد.

آرویدسان همچنین اشاره می‌کند که این برخورد از نظر برپایی گرد و غبار مضر برای صفحات خورشیدی تأمین کننده‌ی نیروی مریخ‌نوردها مشکل خاصی ایجاد نخواهد کرد: بیشتر گرد و غبار بلند شده در هوا به‌دلیل درشتی آنها، نزدیک محل برخورد فرود خواهند آمد.

عضو تیم علمی مریخ‌نوردها ادامه می‌دهد: اگر نتوان برخوردی را مشاهده کرد می‌توان با استفاده از ابزارهای مدارگرد همچون مدارگرد ادیسه (Odyssey) و مدار گرد MRO متعلق به ناسا و مدارگرد سریع‌السیر مریخ (Mars Express) سازمان فضایی اروپا (ESA) به رصد این پدیده در هنگام یا حداقل پس از برخود پرداخت.

اگر مسیریابی و زمانبندی صحیح بود، شانسی برای مشاهده‌ی ورود سیارک به جو و برخورد آن با خاک مریخ از سوی یکی از کاوشگرها وجود داشت.

رصد این برخورد و دهانه‌ی حاصله از آن برای محققان بسیار با اهمیت است زیرا بسیاری از دهانه‌های موجود قدیمی و باستانی‌اند و رصد مستقیم برخورد فرصتی تکرار نشدنی برای محققان جهت انجام تحقیقات و مشاهدات علمی فراهم می‌آورد.

برای اطلاعات بیشتر در مورد مریخ نوردها و برخورد اجرام فضایی مراجعه کنید به:
مریخ نورد فرصت در گودال ویکتوریا
میهمانان پرزحمت

‌

برگرفته از وب‌سایت نیوساینتیست