گروه مشتاق و رضا قاسمی در لندن

بابک مستوفی

کنسرت موسیقی سنتی ایرانی گروه مشتاق به سرپرستی رضا قاسمی، جمعه شب، ۲۶ مارس در لندن برگزار شد. این کنسرت که به صورت تور در اروپا برگزار می‌شود به تازگی در استراسبورگ برگزار شد و چهارم آوریل هم در پاریس برگزار می‌شود.

رضا قاسمی که با رمان‌های «همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها» و «چاه بابل» به یک چهره ادبی طراز اول بدل شد، ید طولایی هم در موسیقی و البته تئاتر دارد. او در سال ۱۳۵۲ به عنوان شاگرد جلال ذوالفنون به آموزش سه‌تار پرداخت و پس از آن شاگردی محمدرضا لطفی را هم تجربه کرد.

«گل صدبرگ» با شهرام ناظری از آثار معروف اوست. قاسمی که در سال ۱۹۸۶ از ایران به پاریس مهاجرت کرد، گروه مشتاق را در آنجا تاسیس کرد و با خوانندگان برجسته‌ای چون محمدرضا شجریان و شهرام ناظری نواخت. اما به قول خودش طی پانزده سال گذشته کار جدی موسیقی را کنار گذاشت و به رمان‌نویسی مشغول شد. با این حال دو بار در طی این پانزده سال با شهرام ناظری در اروپا و آمریکا پرانتزی باز کرد و کنسرت داد.

رضا قاسمی

اخیراً قاسمی گروه جدیدی با همان نام گرد آورده و نکته جالب این که افراد این گروه در کشورهای مختلف زندگی می‌کنند و در اینترنت با هم تمرین کرده‌اند. مانند نوشتن رمان «وردی که بره ها می خوانند» که قاسمی در ابتکاری جالب آن را در ابتدا شب به شب می‌نوشت و در اینترنت منتشر می‌کرد، در کنسرت رضا فاسمی، آیدین بهراملو و بابک مویدیان سه‌تار می‌نواختند و سپیده رئیس سادات خواننده گروه و نوازنده سه‌تار بود.

حاصل کار به عنوان «چهارده قطعه برای باز پریدن» در سالن کلیسای قدیمی سنت جیمز لندن اجرا شد. هرچند این کلیسا فضای دلنشینی داشت، اما چندان متناسب با حال و هوای موسیقی ایرانی نبود و از سوی دیگر نوازنده نی گروه، موفق به دریافت ویزا نشد و به قول قاسمی «درست مثل تئاتری بود که در لحظه آخر یکی از بازیگران سر کار حاضر نشود.»

پوستر کنسرت گروه مشتاق به سرپرستی رضا قاسمی در لندن

با این حال قدرت نوازندگی قاسمی، قطعات غالباً زیبا و تازه و صدای خواننده با استعداد و جوان گروه، سپیده رئیس سادات (که سال‌ها با گروه‌های ایتالیایی کار کرده است) کنسرت را جذاب می‌کرد.

بخش اول در بیات ترک نواخته شد و شامل قطعاتی با عناوین دست افشانی، بازپریدن، عیاری، مددی که چشم مستت، وجد و تا دمی بیاسایم بود. نکته جالب این که قاسمی اشعار شناخته شده را به شکل تازه‌ای تنظیم کرده و در واقع از اشعار آشنا، آشنازدایی می‌کند. در نتیجه شنونده شعرهای کهن را با تجربه جدیدی می‌شنود که می‌تواند از جهات مختلف جذاب باشد. دو قطعه «عیاری» و «تا دمی بیاسایم» از جمله این قطعات بود که با استقبال تماشاگران روبرو شد.

بخش دوم در راست پنچگاه اجرا شد و بخش زنده‌تری هم بود. «سلسله موی دوست» باز آشنایی‌زدایی از یک شعر شناخته شده بود که با حال و هوایی کاملا متفاوت اجرا شد. اما شعر معروف مولانا، «بمیرید، بمیرید» اوج کار گروه و آهنگسازی قاسمی را به نمایش گذاشت. همچنین قطعه پایانی «بوی شراب»، حال و هوای دلچسبی داشت.