رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۱۶ خرداد ۱۳۸۷

کریس دی‌برگ بدون «بانوی سرخ‌پوش» در تهران

برگردان: شهرزاد سامانی

در مورد حضور کریس دی‌برگ خواننده ایرلندی در ایران و اجرای کنسرت مشترک با گروه آریان، شایعات زیادی وجود دارد. روزنامه گاردین ۱۷ دسامبر یک گزارش و یک نقد در باره این خبر کار کرده است که برای آگاهی مخاطبان زمانه، برگردان آن را ارائه می‌کنیم.


کریس دی برگ

کریس دی‌برگ، نوروز در ایران
رابرت تیت حبرنگار گاردین در تهران در گزارش خود می‌نویسد: ترانه‌های محلی نیمه‌راک و ترانه‌سرایی رؤیایی کریس دی‌برگ در این سال‌ها باعث تمسخرش شده است. اما در تهران چنین نیست. کریس دی‌برگ به عنوان چهره‌ای بی‌آزار و به عنوان کسی که در این سال‌ها جلب توجه نکرده است، می‌تواند به عنوان اولین خواننده غربی بعد از انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹، روی صحنه برود.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، دست از سخت‌گیری‌هایش درمورد موسیقی پاپ غربی برداشته است و به کریس دی‌برگ ۵۹ ساله، اجازه داده است تا سال آینده در تهران روی صحنه برود. این کنسرت قرار است در سالنی به گنجایش ۱۲ هزار نفر و در کنار گروه ایرانی آریان، اجرا شود که ترانه‌ای هم با عنوان «ترانه‌ای برای صلح» با این گروه ضبط کرده است.

محسن رجب‌پور، مدیر برنامه‌های گروه آریان گفت کریس دی‌برگ که سفیر سازمان ملل برای برنامه مبارزه با سوء تغذیه هم هست، قرار است در ماه مارس و هم‌زمان با سال نو ایرانی به این کشور سفر کند.


کریس دی برگ

مجوز برای اجرای این کنسرت با وجود تعصب شدید محمود احمدی‌نژاد در مخالفت با فرهنگ غرب صادر شده است. تهیه سی‌دی‌های موسیقی پاپ بعد از این‌که دولت به رادیو و تلویزیون فشار آورد تا در مقابل موسیقی غرب (که بعضی ار آن‌ها موسیقی شیطانی لقب گرفته) از موسیقی ایرانی استفاده کند، دشوار شده است.

اما شخصیت غیرجنجالی کریس دی‌برگ باعث شد که مقامات ایرانی بین او و اجرا‌های عجیب و غریب دیگر خوانندگان غربی، تمایز قائل شوند. دیروز مقاماتی در دسترس نبودند که بتوانند در مورد این‌که «آیا ترانه «بانوی سرخ‌پوش» تحریک‌آمیز است یا نه؟» تصمیم بگیرند.

چیز دیگری که آن‌ها را تشویق به صدور مجوز کرده است، شاید این گفته کریس دی‌برگ در سال ۲۰۰۲ در مورد ایران باشد: «یکی از کشورهایی که دوست دارم ببینم، ایران است؛ نه تنها به خاطر پیشینه تاریخ آن؛ بلکه به این دلیل که من معتقدم موسیقی یک زبان بین‌المللی است و شایسته است که در همه جای دنیا شنیده شود.»


بعید است کریس دی‌برگ در تهران آهنگ بانوی سرخ‌پوش (Lady in Red) را بخواند

خوانندگانی که زیاد مشهور نبوده‌اند، توانسته‌اند برای طرفداران ایرانی‌شان در ایران برنامه اجرا کنند. هنریک نگی، خواننده راک متولد سوئد، به فاصله کوتاهی از رییس‌جمهور شدن احمدی‌نژاد در سال ۲۰۰۵، در فرهنگسرای نیاوران، برنامه اجرا کرد. مقامات ایرانی، با اجرای موسیقی کلاسیک غربی هم موافقت کرده‌اند. چنان که ماه اوت گذشته، ارکستر سمفونیک اوزنابروک، اولین ارکستر غربی بود که از ابتدای انقلاب اسلامی، در ایران برنامه اجرا کرد.

کنسرت‌های موسیقی پاپ، خیلی به ندرت در ایران اتفاق می‌افتد و باید با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشد و این وزارتخانه معمولاً متن و سبک ترانه را به دلیل تناقض داشتن با شعائر اسلامی، رد می‌کند. هنرمندان زیادی برای این‌که قانون‌شکنی نکرده باشند، موسیقی بی‌کلام اجرا می‌کنند. بعضی از گروه‌های موسیقی موسیقی «زیرزمینی» را در پارکینگ خانه‌هایشان اجرا می‌کنند که در صورت لو رفتن، ممکن است به زندان بیفتند.


کریس دی برگ

حسادت خوانندگان غربی به کریس دی‌برگ
در بخش وبلاگ موسیقی گاردین هم مطلبی به قلم شیان پتندن آمده است. او در اشاره به برگزاری کنسرت دی‌برگ در تهران می‌نویسد:
درست مثل زمانی است که گروه Wham در سال ۱۹۸۵ در چین کنسرت داد؛ مگر نه؟

موسیقی «منحط غربی» از سال ۱۹۷۹ در ایران ممنوع است. اما کریس دی‌برگ با یک گروه ایرانی به نام آریان یک آهنگ با عنوان «ترانه‌ای برای صلح» ضبط کرده است. این در حالی است که مقامات ایرانی ممکن است مفهوم «صلح» را قبول کنند؛ اما به نظر نمی‌رسد در مراحل اجرایی خیلی علاقه‌مند باشند. آیا ممکن است عنوان ترانه‌های کریس دی‌برگ هم تغییر کند مثلاً بشود چیزی مثل: «من تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم جدیدی دارم و کلیدش را به تو خواهم داد»؟

درست مثل فرانسه که ترجیح می‌دهد همه ترانه‌ها به زبان فرانسوی خوانده شود، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ابران هم شاید تغییراتی در ترانه کریس دی‌برگ ایجاد کند و مثلاً «بانوی سرخ پوش» دیگر نتواند گونه به گونه چسبانده؛ برقصد. آهنگ‌های قدیمی‌تر مثل «پاتریشیای استریپ‌تیز کننده» و «دختر موبور و شلوار جین‌پوش» هم لابد باید از برنامه‌اش حذف شوند.


کریس دی برگ

از طرفی ممکن است خوانندگان زیادی دچار حسادت بشوند. همین چند هفته پیش بود که موریسی۱، ازعشقش به نغمه‌های خاورمیانه‌ای و تلاشش برای اجرای برنامه در تهران حرف زد. احتمالاً وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران علاقه‌ای به آهنگ‌های موریسی نداشته است. ممکن بود ترانه «هر روز مثل یکشنبه است» با «بیا بیا بمب اتم» هم‌قافیه می‌شد.

کریس دی‌برگ خوانندگان دیگر را شکست داد؛ شرط می‌بندم که استینگ۲ دارد دق دلش را سر خدمتکارش پیاده می‌کند. بونو۳ هم احتمالاً دارد خودش را از بالای هتل لوکسش در دوبلین به پایین پرتاب می‌کند.

گروه‌های موسیقی ایرانی زیادی هستند که از ترس گرفتار شدن به دست دولت، موسیقی زیرزمینی اجرا می‌کنند. کریس دی‌برگ خیلی خوش‌شانس است که به عنوان یک مرد دوست‌داشتنی می‌تواند با جت به مناطق بحرانی جهان سفر کند.


۱- Morrissey

۲- Sting

۳- Bono

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

تحلیل بسیار سبک و آبکی بود. این جماعت با درک مسخره شان از ایران بهتر است که وارد تحلیل اینگونه خبرها نشوند.

-- مهری ، Dec 22, 2007 در ساعت 11:58 PM

من فکر می کنم اگر «حاجیه خانم بی چکمه» را بخواد بخونه هیچ مانعی نخواهد بود.

-- علیرضا ، Dec 27, 2007 در ساعت 11:58 PM

ورود یک خواننده غربی میتوتند شروع خوبی برای آزادتر شدن فرهنگ موسیغی در ایران باشد

-- محمود ، Apr 13, 2008 در ساعت 11:58 PM

اگر جنيفر لوپز هم به ايران سري بزند . فكر كنم مورد استقبال ملت و دولت قرار بگبرد . انشاالله

-- آقا پدرام ، Jun 5, 2008 در ساعت 11:58 PM