اول خانم‏ها، حتی آی‏فون چهار!

امید حبیبی‌نیا

اول صبح، دم در ملوئه را شاد و شنگول دیدم که با ساک کادوی زیبایی با سرعت داشت خودش را به آپارتمانش می‌رساند. سلام که کردم، یک بسته از توی ساکش درآورد و با خوشحالی گفت: «خریدمش!» آی‌فون چهار بود. گفتم مگر قرار نبود برای دوست پسرت بخری؟ خندید و گفت: «بره گمشه، نیومد برای خودم خریدمش!»

از شش صبح روز جمعه سی‌ام ژوئیه، عرضه‌ی آی‌فون چهار در سوئیس توسط فروشگاه‌های اپل، سوئیس‌کام و اورنج آغاز شد. نکته‌ی جالب در این میان آن بود که اورنج اعلام کرده بود اولین روز عرضه را به خانم‌ها اختصاص داده است. آنها می‌توانند با مراجعه به فروشگاه‌های گلوبوس در صف خرید آی‌فون منتظر بمانند. از خانم‌های سحرخیز با قهوه، کواسان (نان صبحانه‌ی محبوب سوئیسی- فرانسوی) و هدایای مختلف پذیرایی خواهد شد، اما مردان تنها در صورتی اجازه‌ی حضور دارند که به همراه یک خانم باشند!

اپل از روز جمعه، عرضه‌ی آی‌فون چهار خود را در سوئیس و شانزده کشور جهان از جمله استرالیا، کانادا و سوئد آغاز کرد و به این ترتیب یکی از وسوسه برانگیزترین و در عین حال بحث برانگیزترین محصولات رسانه‌ای سال‌های اخیر، پس از آی‌فون سه و مک‌بوک در دسترس میلیون‌ها مشتری بالقوه‌ی کشورهای توسعه یافته قرار گرفت.

بار دیگر همه‌چیز دگرگون می‌شود؟

از وقتی که استیوجابز در هفتم ژوئن از عرضه‌ی آی‌فون چهار خبر داد، بسیاری از شیفتگان فن‌آوری و طرفداران محصولات اپل، برای دستیابی به این تلفن هوشمند مولتی‌مدیا روزشماری می‌کردند، اما این محصول تازه‌ی اپل که با شعار «این همه‌چیز را دوباره تغییر می‏دهد»، وارد بازار شد از همان ابتدا با جنجال‌ها و حواشی بسیاری همراه بود.

نخستین حادثه، لو رفتن تولید آی‌فون جدید توسط دو سایت فن‌آوری پرطرفدار یعنی گیزمودو و تائوویت بود. ماجرا از این قرار بود که یکی از کارکنان اپل، آی‌فون جدید خود را در یک بار جا گذاشته بود و کسی هم از فرصت استفاده کرده بود و چند عکس از این محصول هنوز علنی نشده‌ی اپل گرفته بود و برای گیزمودو فرستاده بود. البته گیزمود هیچ‌گاه منبع خود را افشا نکرد ولی برای این عکس‌ها پنج هزار دلار پرداخت کرده بود. در رخداد مشابهی سایت تائوویت نیز عکسی از آی‌فون جدید سه ماه پیش از اعلام تولید آن منتشر کرد. به این ترتیب شایعات درباره‌ی آی‌فون جدید بر سر زبان‌ها افتاد و فروش آی‌فون سه را تحت‌الشعاع قرار داد.

ویدئویی از کنفرانس خبری اعلام عرضه‌ی آی‌فون چهار

سرانجام در روز هفتم ژوئن استیوجایز مدیرعامل اپل، آی‌فون چهار را معرفی کرد و وعده داد که از هفته‌ی بعد در آمریکا در دسترس است. طراحی و قابلیت‌های فنی این محصول تازه‌ی اپل آن‌چنان شوق برانگیز بود که بسیاری از کارشناسان بازاریابی و اقتصادی را به این باور رساند که فروش این محصول تازه از فروش خارق‌العاده‌ی آی‌فون سه که در تاریخ تلفن‌های نسل جدید بی‌سابقه بود نیز پیشی خواهد گرفت. پیش‌بینی‌ها تقریباً درست از آب در آمد و اپل اعلام کرد که پیش از آغاز فروش آن در آمریکا نزدیک به یک میلیون سفارش دریافت کرده است.

تنها در روز نخست عرضه، نزدیک به ششصدهزار دستگاه از این محصول جدید به فروش رفت که خود رکوردی تازه محسوب می‌شد. به این ترتیب، کل فروش آی‌فون در عرض سه هفته از مرز سه‌میلیون دستگاه در آمریکا و بریتانیا گذشت. در لندن در پایان نخستین روز عرضه‌ی آی‌فون، شرکت اپل اعلام کرد که کلیه‌ی آی‌فون‌های موجود در فروشگاه‌های اپل به فروش رسیده است. چنین وضعیتی در برخی دیگر از شهرهای آمریکا نیز پس از نخستین‌روز پیش آمد.

استقبال شدید از آی‌فون جدید به دلیل قابلیت‌های کم نظیرش بار دیگر زنگ خطر را برای کمپانی‌های بزرگ تولید موبایل به صدا درآورد، زیرا بار دیگر اپل- موبایلی روانه‌ی بازار کرده بود که همه‌چیز را تغییر می‌داد و به نیازهای یک کاربر امروزین برای برقراری ارتباط با دیگران در هر جا و هر زمان و با هر طریق پاسخ می‌داد.

اما این قابلیت‌ها به‌طور خلاصه کدام‌ها هستند؟

آی‌فون چهار اساساً برای مرور اینترنت و استفاده از نسل سوم اپراتورهای مخابرات ساخته شده است. یعنی استفاده از اینترنت، تلفن، انتقال داده‌ها، تلویزیون و رادیو در آن به‌صورت هم‌زمان پیش‌بینی شده است.
صفحه‌ی نمایش آی‌فون از شفافیت و وضوح بسیاری برخوردار است که تقریباً رقیبی ندارد. در نتیجه برای مشاهده‌ی فیلم، تلویزیون، مرور متن‌ یا صفحات اینترنتی و از همه جذاب‌تر برای مشتریان نوجوان بازی‌های مخصوص کارآمد است.

صفحه‌ی نمایش لمسی و امکان استفاده‌ی هم‌زمان از چند اپلیکیشن از جذابیت‌های آی‌فون جدید در کنار سرعت عمل و مهم‌تر از آن وجود اپلیکیشن‌های بسیار که تعدادشان به بیش از بیست هزار می‌رسد آن را به یک محصول جذاب برای دوستداران فن‌آوری بدل ساخته است. اما طراحی آی‌فون جدید که برخلاف مدل‌های پیشین از ظرافت و زیبایی بیش‌تری برخوردار است خود یکی از عوامل جذب مشتری است. آی‌فون چهار هم‌اکنون نازک‌ترین تلفن هوشمند جهان است.

به‌علاوه آی‌فون جدید امکان ارتباط تصویری (Face Time) را هم فراهم می‌آورد که موارد مصرف بسیاری دارد؛ از گفت‌وگوی خصوصی تا گفت‌وگوی کاری. این قابلیت محصول جدید اپل حتی مورد استقبال موسسات تولید محصولات سرگرمی بزرگسالان هم قرار گرفته است، زیرا بازار چت را سکه خواهد کرد.

آی‌فون هم‌چنین دو دوربین هم دارد. یکی دوربین اصلی برای عکاسی و یکی هم دوربین روبه‌رو برای ارتباط تصویری. به این ترتیب بار دیگر اپل محصولی را روانه‌ی بازار کرد که هم‌چون نخستین آی‌فون که فقط دو سال پیش عرضه شد سیمای بازار و ارتباطات نوین را تغییر می‌دهد.

نکته‌ی جالب اما در این میان آن بود که اپل تقریباً از سه یا چهارماه پیش از اعلام رسمی عرضه‌ی آی‌فون چهار، آن را برای تست در اختیار برخی از مهندسان ارشد خود گذاشته بود. اما با این حال برخی از اشکال‌های این کار تازه، پس از عرضه‌ی عمومی خود را نمایان ساختند. این برای شرکتی که به خاطر کیفیت محصولاتش مشهور است، عجیب به‌نظر می‌رسد.

با این حال از همان روز عرضه‌ی آی‌فون جدید اشکالات و انتقادات بزرگ‌نمایی شدند؛ حتی سایت‌های سرگرم‌کننده خبر دادند که وپی گلدبرگ، آی‌فون جدید خود را از فرط عصبانیت و نارضایتی بین در اتومبیلش گذاشته و نابود کرده است.

اشکالات عجیب!

عجیب‌ترین اشکال این بود که آی‌فون چهار برای اکثریت مردم دست راستی طراحی شده است و چپ‌دست‌ها اگر بخواهند از آن استفاده کنند با مشکل آنتن دهی روبه‌رو می‌شوند. مشکل آنتن‌دهی اما تنها منحصر به چپ‌دست‌ها نبود، هزاران شکایت درباره‌ی آنتن‌دهی ضعیف آی‌فون جدید در همان روزهای نخست به دست اپل رسید و این شرکت این مشکل را تائید کرد و وعده داد که به‌صورت رایگان آن را رفع می‌کند. کار حتی به مقامات سیاسی کشید و یکی از سناتورهای ایالت نیویورک از استیو جابز تقاضا کرد که این مشکل را رفع کنند.

چند روز بعد استیو جابز در کنفرانس خبری این مشکل را تائید و وعده‌ی رفع آن را داد که ظاهراً همین وعده کافی بود تا فروش آی‌فون در آمریکا هم‌چنان افزایش یابد، با این حال عرضه‌ی آی‌فون سفید رنگ تا اواخر امسال به تعویق افتاده است.

مشکل دوم آی‌فون آن است که اگر در نور داخلی با فلاش از سوژه‌ای از فاصله‌ی نزدیک عکسبرداری کنید حاصل آن نوعی زردی مصنوعی در عکس خواهد بود. به‌علاوه برخی از منتقدان با ارزیابی فنی دوربین آی‌فون مدعی شدند که این دوربین اسماً پنج مگاپیکسلی است ولی در واقع خروجی آن حداکثر سه‌ونیم پیکسل است.
اشکالات جزئی دیگری نیز توسط برخی از کاربران گزارش شده است؛ مانند زود شکسته شدن صفحه‌ی پلاستیکی مانیتور یا کندی سیستم عامل که عمومیت چندانی ندارد.

آی‌فون می‌تازد!

آی‌فون چهار اما هم‌چنان پیش می‌تازد. بسیاری از منتقدان و ارزیابان رسانه‌ها به آی‌فون چهار با وجود اشکالاتش نمره‌ی قبولی دادند و سایت CNET رتبه‌ی 8.6 از 10 را به آی‌فون جدید داد. موبایلی که می‌توانید با آن ویدئویی با کیفیت HD ضبط کنید، کتاب بخوانید و یا آخرین ترانه‌‌ی روز را دانلود کنید طبعاً برای فرهنگ مشتری‌زده و جامعه‌ی مصرفی امروزین بسیار جذاب است. به‌علاوه داشتن آی‌فون نوعی کلاس و پرستیژ هم محسوب می‌شود زیرا گذشته از کیفیت و قابلیت‌های ارتباطی‌اش از نظر زیبایی کم‌نظیر است.

استیوجابز و عرضه آی‌فون چهار

سال‌ها در مجموعه‌های مختلف تلویزیونی، تهیه‌کننده‌ها ناخودآگاه به جای هر لپ‌تاپ دیگری از مک‌بوک استفاده می‌کردند. این امر چنان فراگیر است که شما کم‌تر مجموعه‌ی تلویزیونی آمریکایی را می‌بینید که در صحنه‌ای لپ تاپ وجود داشته باشد و سیب آپل بر میان آن ندرخشد.

در روزهای اخیر برخی از رسانه‌ها در آمریکا نوشته‌اند که سرعت فروش آی‌فون چهار از میزان فروش صفحات خوانندگان افسانه‌ای دهه‌ی هشتاد هم بیش‌تر است؛ دورانی که به سرآغاز انقلاب ارتباطات مشهور شد و واکمن سونی یکی از نخستین نشانه‌های این انقلاب بود؛ محصولی که به‌تدریج نوار کاست را جایگزین صفحات گرامافون کرد و فصل تازه‌ای در عرضه‌ی محصولات موسیقی گشود.

به این ترتیب به‌نظر می‌رسد که آی‌فون چهار وسیله‌ای مناسب برای کسانی است که در آغاز دهه‌ی چهارم انقلاب ارتباطات می‌خواهند شکل تازه‌ای از ارتباطات تعاملی و تولید محتوای رسانه‌ای را به‌جای ارتباطات یک‌سویه تجربه کنند؛ وسیله‌ای که چشم‌اندازهای تازه‌ای به شکل و شمایل ارتباطات دهه‌ی پیش رو می‌گشاید.

وقتی داشتم این مطلب را قبل از ارسال دوباره می‌خواندم، از روی بالکن ملوئه را دیدم که با سرعت از خیابان گذشت تا خودش را به جشن و آتش‌بازی روز ملی سوئیس برساند و در عین حال با آی‌فونش مشغول بود. فکر کردم تا یک ساعت دیگر عکس‌ها و ویدئوهای جشن را به‌طور مستقیم توی فیس‌بوکش اپلود می‌کند و اگر حوصله نداشته باشم به بیرون بروم، این‌طوری می‌توانم بفهمم در شهر چه خبر بوده است. آی‌فون همسایه، حداقل این فایده را برای من دارد!