«انتشارت آهنگ دیگر» تعطیل می‌شود

میترا داودی

انتشارات آهنگ دیگر از اندک انتشاراتی‌های ایران است که به طور تخصصی به نشر شعر می‌پردازد. انتشارات آهنگ دیگر در طی کمتر از یک دهه فعالیت فرهنگی توانسته ده‌ها مجموعه شعر از شاعران بااستعداد اما نه چندان شناخته‌شده منتشر کند.

بسیاری از شاعران نوپرداز ایران نخستین مجموعه شعرشان را توسط انتشارات آهنگ دیگر منتشر کردند و توانستند خود را به عنوان شاعر بشناسانند. به گفته‌ی حافظ موسوی، شاعر و از اعضاء کانون نویسندگان ایران انتشارات آهنگ دیگر به زودی تعطیل می‌شود.

حافظ موسوی، شمس لنگرودی و شهاب مقربین که هر سه از شاعران شناخته‌شده‌ی ایران هستند، مدیریت انتشارات آهنگ دیگر را به عهده دارند. دفتر این انتشاراتی در طبقه‌ی دوم یک ساختمان کوچک قرار دارد و در اتاقی کوچک که اطراف آن کتاب‌های تازه‌منتشر شده را روی هم چیده‌اند و بوی کتاب همراه با بوی چای دم کشیده از آن می‌آید، قرارداد کتاب‌های تازه با شاعران جوان منعقد می‌شود. به گفته‌ی حافظ موسوی این احتمال وجود دارد که به زودی این دفتر تعطیل شود. در این‌صورت بسیاری از شاعران جوان امکان انتشار نخستین دفتر شعرشان را از دست می‌دهند.

حافظ موسوی

پیش از آن‌که حافظ موسوی خبر تعطیلی «آهنگ دیگر» را به رسانه‌ها اعلام کند، شمس لنگرودی در بیست و سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از احتمال تعطیلی این انتشاراتی سخن گفته بود. شمس لنگرودی اما تصمیم نهایی را منوط به نشست اعضاء هیأت مدیره دانسته بود. اکنون این نشست برگزار شده و با توجه به مشکلات مالی این مؤسسه‌ی فرهنگی، رأی هیأت مدیره بر تعطیلی «آهنگ دیگر« قرار گرفته است.

حافظ موسوی پس از شمس لنگرودی؛ دومین عضو هیات مدیره انتشارات آهنگ دیگر است كه از تعطیلی این انتشارات سخن می‌گوید. او می‌گوید: در شرایط مالی فعلی قادر به پرداخت هزینه‌های دفتر انتشارات و كاركنان آن نیستیم و به زودی این دفتر را تعطیل خواهیم كرد.

به گفته‌ی حافظ موسوی «آهنگ دیگر» به دلایل مادی قادر به پرداخت هزینه‌‌های دفتر «انتشارات آهنگ دیگر» و کارکنان آن نیست و به زودی این دفتر تعطیل خواهد شد.

انتشارات «آهنگ دیگر» در حال حاضر با یازده شاعر قرارداد انتشار کتاب منعقد کرده است. هرگاه این کتاب‌ها از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز بگیرند، پس از انتشار این یازده عنوان کتاب، فعالیت نشر «آهنگ دیگر» متوقف خواهد شد. به گفته‌ی حافظ موسوی «آهنگ دیگر» قرارداد جدیدی عقد نخواهد کرد.

شمس لنگرودی

نشر آهنگ دیگر از سال ۱۳۸۱ تاکنون در زمینه‌ی شعر معاصر فعالیت داشته است. حافظ موسوی در گفت و گو با خبرگزاری ایلنا گفت: «در طول سه - چهار سال اخیر غیر از یكی از دو عنوان كتاب از جمله «ناصر خسرو» كه به اهتمام زنده‌یاد منوچهر آتشی ازسوی آهنگ دیگر چاپ شد، وزارت ارشاد هیچ كتابی از ما نخریده و به عبارتی باید گفت، ‌انگار نام آهنگ دیگر به طوركلی از لیست ناشران موردتوجه ارشاد خارج شده است و هیچ یك از كتاب‌‌های این انتشارات حق ورود به كتابخانه‌های كشور را ندارند.»

وی همچنین در ادامه بازشماری مشكلاتی كه آهنگ دیگر با آن دست به گریبان بوده گفت: »رشد چشمگیر و بی‌سابقه ممیزی‌ها بر مشكلات ما افزوده است. در سال گذشته كه این رشد، شدت بیشتری به خود گرفته است و ما را به ستوه آورده، بخش عمده‌ای از مجموعه‌های شعری كه برای اخذ مجوز به ارشاد فرستادیم كه با موارد عدیده‌ای از ایراد ممیزی‌ها و حذفیات مواجه شدند و لاجرم این مجموعه‌ها نتوانستند از سد اداره كتاب عبور كنند.»

شهاب مقربین

حافظ موسوی که مدیریت سایت تخصصی «وازنا» را هم به عهده دارد مشکلاتی مانند سیاست‌های تبعیض‌آمیز وزارت ارشاد، ممیزی و تأخیر در صدور مجوز کتاب‌ها و هزینه‌های سنگین ماهانه مانند اجاره‌بهاء سنگین دفتر انتشارات را، دلایل موجهی برای تعطیل شدن دفتر انتشارات آهنگ دیگر و كاهش فعالیت‌های انتشاراتی آن می‌داند.

حافظ موسوی از فعالان و کوشندگان آزادی بیان و از اعضاء کانون نویسندگان ایران است. او مدتی هم به طور نیمه‌رسمی سردبیری ماهنامه‌ی کارنامه، از مهم‌ترین نشریات ادبی بعد از انقلاب را به عهده داشت. حافظ موسوی اعتقاد دارد که: «اگر حافظ هم در نسل ما دوباره متولد می‌شد در انتشار غزلیاتش مجبور بود از هر ده بیت نه بیت غزلش را حذف كند.»

موسوی به خبرگزاری ایلنا گفت: « هر چند ممیزان در مقابل هر نوع گمان و ظن ابتذال حكم به حذف اثر می‌دهند، اما شعر جریان خود را با كمی تاخیر از پی‌خواهد گرفت. تنها لطمه‌ای كه در كوتاه مدت به پیكره شعر زمانه ما وارد خواهد شد، این است كه نوزادهایی كه از بطن جریان‌های ادبی زائیده می‌شوند، از نقصان رنج می‌برند و احتمالاً تا مدت‌ها از كوتاهی قد و درد استخوان رنج می‌برند. این سرنوشتی است كه در شیوع اشعار مدرن كاملا قابل مشاهده است.»

«آهنگ دیگر» نخستین بنگاه انتشاراتی ایران است که به صورت تخصصی در قلمرو شعر فعالیت می‌کرد. فعالیت آهنگ دیگر در طی کمتر از یک دهه ثابت کرد که اگر مانع‌تراشی‌های وزارت ارشاد و سلطه‌ی ممیزی بر ادبیات و فرهنگ ایران سنگینی نکند، برخی ناشران می‌توانند به طور تخصصی به انتشار دفترهای شعر بپردازند.

انتشارات آهنگ دیگر در سال ۱۳۸۱ به صاحب امتیازی شهره شریفی الیزی و به کوشش شمس لنگرودی، حافظ موسوی و شهاب مقربین تأسیس شد و تا امروز حدود ۸۰ عنوان كتاب كه به جز دو یا سه عنوان كتاب در حوزه داستان، در حوزه شعر منتشر شده است.