نوروز در افغانستان

لینا آریا

نوروز مثل کشورهای دیگر چون ایران در افغانستان نیز جشن گرفته می‌شود. مردم با رفتن به اماکن مذهبی و با بلند کردن علمی موسوم به علم حضرت علی (ع) به پیشواز سال نو می‌روند.

این علم توسط پهلوانان شهر برافراشته می‌شود. مردم به این عقیده هستند که اگر این علم به خوبی بلند شد و مشکلی در بلند کردن آن پیش نیامد، سال پر از برکت و خوشی پیش رو خواهند داشت.

از جمله اماکن اصلی تجلیل نوروز، شهر مزارشریف می‌باشد که مردم برای میله (‌تفریح) گل سرخ به آن‌جا می‌روند. مسیر راهی که به مزارشریف منتهی می‌شود را گل‌های شقایق پر کرده و منظره‌ی زیبایی به آن بخشیده است.

شب قبل از سال نو مردم سبزی پلو می‌پزند. به نیت این‌که همیشه سبز باشند و سال خوش و پر‌برکتی را پیش رو داشته باشند. البته با توجه به وضعیت زندگی مردم در کنار سبزی پلو غذاهای دیگری را نیز می‌توان یافت.

مردم ایران هنگام تحویل سال نو، سفره هفت سین می‌چینند؛ اما مردم افغانستان سفره هفت میوه می‌چینند. مردم افغانستان شب نوروز، هفت میوه‌ی خشک را چون بادام، گردو، پسته، کشمش، سنجد و برگه را با هم یک‌جا کرده و در آب می‌اندازند و در ظرف آن را می‌بندند. صبح نوروز با خواندن دعا در ظرف هفت میوه را باز می‌کنند و نوش جان می‌کنند.

یکی دیگر از چیزهایی که بر سر سفره‌ی نوروز هست، سمنوست. البته در افغانستان به سمنو، سمنک ‌می‌گویند. دخترهای جوان گرد دیگ سمنک جمع می‌شوند و شعر می‌خوانند. صبح وقتی که سمنو آماده شد، آن را بین دوستان تقسیم می‌کنند.

تعطیلات نوروزی در افغانستان تنها یک روز است، یعنی همان روز اول سال نو. مردم برای لگد کردن سبزه به بیرون از خانه‌های‌شان می‌روند و با آرزویی در دل، این سبزه‌ها را لگد می‌کنند و امیدوار هستند که به آرزوی‌شان برسند.

مریم یکی از دخترانی است که می‌گوید: برای این‌که بختش باز شود، روز نوروز به جاهای سبز خواهد رفت تا سبزه لگد کند، چون خواهرش سال گذشته با لگد کردن سبزه، بختش باز شده است.

یکی دیگر از رسوم مردم این مرز و بوم این است که پسرانی که نامزد هستند، باید برای نامزدشان نوروزی ببرند.

نوروزی شامل ماهی و جلبی (‌زولبیا)، لباس و شیرینی می‌شود که این‌جا هم، خانواده‌هایی که پولدار هستند چیزهای دیگری چون طلا هم می‌برند.

اما ماهی و زولبیا حتمی است و از جمله‌ی ضروریات نوروزی به حساب می‌آید. و در این فصل سال، جیب ماهی‌فروشان پر می‌شود.

غفور که مدت سه سال است نامزد است گفت: من فقط ماهی و زولبیا را می‌خرم و دیگر لوازم چون لوازم آرایش و لباس را پدر و مادرم برای نامزدم می‌خرند.

جشن نوروز همه ساله در افغانستان، ایران و تاجیکستان برگزار می‌شود و امسال نیز قرار است این سه کشور جشن مشترکی در شهر مزارشریف استان بلخ افغانستان برگزار نمایند که چند روز قبل از نوروز تدابیر شدید امنیتی در آن‌جا گرفته شده است و شمار زیادی از مردم برای اشتراک در این مراسم به شهر مزارشریف رفته‌اند.