شب‌ادراری کودکان جای نگرانی ندارد

زویا ممکن

تنها در فرانسه ۴۰۰ هزار کودک دچار مشکل شب‌ادراری هستند.

شب‌ادراری، به ادرار کردن خود به خود، در سنینی که فرد باید قادر به کنترل ارادی ادرار باشد، گفته می‌شود.

شب‌ادراری عارضه‌ای است که معمولاً بین کودکان حدود پنج سال رایج است. این دسته از کودکان از بدو تولد هیچ وقت قادر به کنترل ادرار در طول شب و در مدت خواب نبوده‌اند و یا نتوانسته‌اند بیش از شش ماه، رختخواب خود را خیس نکنند.

شب‌ادراری در میان کودکان چهار ساله ۳۰ درصد است. میزان آن تا شش سالگی بین ۱۰ تا ۱۵ درصد، در ۱۲ سالگی حدود سه درصد و در ۱۸ سالگی یک درصد است.

بر اساس، آمار شب‌ادراری در پسرها بیشتر از دخترها رایج است.

اما بر خلاف آن‌چه تا مدت‌ها تصور می‌شد، این مشکل علت روانی ندارد. متخصصان ریشه این مشکل را عدم بلوغ مثانه و اختلال در خواب معرفی می‌کنند.

در طول شب، مثانه یک کودک بسیار زود پرمی‌شود، کودک این امر را حس نکرده و بدون این‌که بیدار شود، ادرار می‌کند.

کارشناسان به والدین توصیه می‌کنند این مشکل را لاینحل نپندارند و به کودک احساس گناه ندهند. به گفته آنان شب‌ادراری نه تقصیر آن‌هاست و نه تقصیر فرزندشان؛ و به همین دلیل نباید به هیچ وجه کودک را تنبیه و تحقیر کرد.

عدم توانایی در کنترل ادرار اگر بعد از پنج سالگی ادامه یابد، کودک حس خوبی نداشته و ممکن است دچار احساس گناه و اضطراب شود. این مسأله می‌تواند حتی بر روابط اجتماعی او نیز تاثیر گذاشته و از او کودکی منزوی بسازد.

چنان‌چه بعد از پنج سالگی مشکل کنترل ادرار در طول شب ادامه یابد، می‌توان برای حل آن به متخصص مراجعه کرد.

مراجعه به پزشک می‌تواند به والدین کمک کند تا بدون آن‌که از این مشکل یک فاجعه بسازند، از سلامت جسمی کودک مطمئن شده و کودک نیز بتواند از راه‌های درمانی مناسب بهره‌مند شود.

هنگام مراجعه به پزشک، تنها با طرح چند پرسش می‌توان شب‌ادراری را تشخیص داد. در صورت وجود تردید نسبت به علل مشکل کودک، انجام آزمایش‌های مختلف برای تشخصیص دلایل عدم کنترل ادرار در طول شب لازم و ضروری خواهد بود. این آزمایش‌ها شامل آزمایش خون و ادرار، اکوگرافی و سیستوگرافی، بدون درد هستند و به صورت منظم انجام نمی‌شوند.

توصیه کارشناسان به والدین این است که چنان‌چه حس می‌کنند به تنهایی قادر به حل این مشکل نیستند، به روان‌شناس یا روان‌پزشک مراجعه کنند.

به گفته آن‌ها، چنان‌چه وجود شب‌ادراری عامل بروز مشکل بین آن‌ها و فرزندشان و یا کودک با دوستانش می‌شود و یا موجب پایین آمدن نمرات درسی او شده‌اند، حتماً به این گونه متخصصان مراجعه کنند.

برای برخورد درست با این مشکل، توصیه می‌شود والدین به کودک عادت دهند که تنها در طول روز بنوشد و قبل از رفتن به رخت‌خواب چیزی ننوشد و کودک را مجبور کنند قبل از خواب، به توالت برود.

هم‌چنین توصیه می‌شود از کودک بخواهند هر روز صبح ملافه‌هایش را خود در ماشین لباسشویی بریزد و در صورت امکان، تعداد دفعاتی را که ادرار می‌کند، در دفترچه‌ای یادداشت نماید.

عفونت‌های ادراری مداوم و یا وجود انگل در دستگاه گوارش باید کنترل شده و مورد توجه قرار بگیرند؛ چرا که می‌توانند علت شب‌ادراری باشند. یبوست نیز ممکن است یکی از دلایل احتمالی این مشکل باشد.

به نظر می‌آید سوابق خانوادگی نیز در بروز این مشکل نقش قابل توجهی ایفا می‌کند. اگر والدین کودک، هر دو در زمان کودکی در کنترل ادرار خود در طول شب دچار مشکل بوده‌اند، احتمال بروز این مشکل در کودک به ۷۷ درصد و چنان‌چه یکی از آنان از این مسأله رنج می‌برده، این احتمال به ۴۴ درصد می‌رسد.