رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۵ آذر ۱۳۸۷

چرا نوجوانان خود ـ جرحی می‌کنند؟

زویا ممکن


نوجوان با خود ـ جرحی، توانایی‌های بدنش را به آزمون می‌گذرد.

به خود آسیب رساندن اغلب یا نشان دهنده این است که فرد از چیزی رنج می برد و یا به عبارتی دیگر در پوست خود احساس خوبی ندارد.

اتوموتیلاسیون (automutilation) یا خود ـ جرحی رفتاری‌ست رایج که در میان نوجوانان با درجات متفاوت مشاهده می‌شود. برخی از آنان یک بار نوک انگشتانشان را با شیئی تیز سوراخ می‌کنند، برخی بارها و بارها با سیگار بدنشان را می‌سوزانند و یا با تیغ موکت‌بری به خود جراحت وارد می‌کنند.

نوجوانان به اشکال متفاوتی به خود جراحت وارد می کنند. از انواع خود ـ جرحی می‌توان به پرسینگ که هدفش بیشتر زیبایی و مد است تا انواع بسیار خشن آن که در میان افراد پسیکوتیک (psychotique) یا روان‌پریش رایج بوده و منجر به قطع برخی ازاعضای بدن مانند انگشت، گوش و حتی آلت تناسلی می‌شود، اشاره کرد.

خود ـ جرحی در میان نوجوانان به ندرت شکل خطرناک به خود می‌گیرد. با اقدام به این عمل نوجوان بیش از هر چیز در جستجوی تجربه‌ای متفاوت از بدنش و به نوعی تجربه خود است.

مشکل نوجوان بیش از هر چیز مربوط به جسمش است که در این برهه از زندگی مدام در حال تغییر است. او با جراحت‌هایی که بر خود وارد می‌کند جسمش را به آزمون می‌گذارد و سعی می‌کند تا نقاط ضعف و قدرتش را کشف کند.

دوره نوجوانی دوره بروز اقدام به اعمال خطرناک، زد و خورد وانجام ورزش‌های خطرناک است. این دوره همچنین دوره پیدایش خود ـ جرحی است که طبق آمار در میان دختران رواج بیشتری از پسرا ن همسال خود دارد.

بروز خود ـ جرحی و آنورکسی (بی اشتهایی عصبی) در دختران را می‌توان به تمایل‌شان در عدم بروز احساسات نامطلوبی که دارند دانست. آنان به جای بیرون ریختن فشارهای درونی، آن‌ها را سرکوب کرده و خشونت ناشی از آن را بیش از این که متوجه دنیای بیرون کنند، به خود بر می‌گردانند. این در حالی است که همسالان پسرشان احساسات نامطلوب درونی‌شان را راحت‌تر بروز می‌دهند.

نوجوان با خود ـ جرحی، توانایی‌های بدنش را به آزمون گذاشته و بر این باور است که با آسیب رساندن به جسم خود و با رنج دادن خود می‌تواند کنترل جسمی را که تغییرات ناخواسته‌ی ناشی از دوران بلوغ را که به نوعی به او تحمیل شده‌اند در دست گیرد. در عین حال با چنین اقدامی امکان شناسایی نقاط حساس بدن خود را نیز داشته و درمی‌یابد که همین جسم قادر به فراهم کردن احساس لذت نیز هست.

در اغلب موارد در میان نوجوانانی که دست به خود ـ جرحی می‌زنند، زخمی کردن خود و حس درد ناشی از آن، موجب رها شدن فشارهای آزار دهنده درونی می‌شود. با این عمل، آنان به نوعی دردهای درونی‌شان را تسکین می دهدند. البته ناگفته نماند که این احساس آزادی زودگذراست و دوامی نمی‌یابد.

در پرداختن به پدیده خود ـ جرحی نباید نقش پوست را نادیده گرفت که به عنوان مرزی بین داخل و خارج عمل می‌کند. نوجوان با جراحت وارد کردن به پوست، همواره در حال آزمون توانایی های آن در حفاظت از آنچه او را در بر می‌گردد، یعنی جسم خود است. او می‌خواهد بداند آیا این پوشش قادر به حفاظت از او خواهد بود و آیا می‌تواند رانشهای درونی او را در بر گیرد؟

او با این عمل به طور ناخودآگاه تلاش می‌کند بفهمد چگونه و از چه ساخته شده است. می‌خواهد مطمئن شود که طبیعی (نرمال) است و از وجود خود اطمینان حاصل کند.

در همین حال نباید نقشی را که خون در ناخودآگاه دختران نوجوان دارد نادیده گرفت. خونی که از جراحات جاری می‌شود، همچون خونی که در پی عادت ماهیانه خارج می‌شود می‌تواند نشان‌دهنده تغییراتی باشد که در درون بدن اتفاق می‌افتد. با شکافتن، بریدن، سوزاندن، خراش دادن یا با سوزن سوراخ کردن، به طور سمبولیک هر بار نشان دهنده میل فرد از برداشتن پوست است تا ببیند درون آن چه می‌گذرد.

والدین و نزدیکان نوجوانی که اقدام به خود ـ جرحی می‌کند نباید بروز این رفتارها را نادیده بگیرند. حتی اگر مورد مشاهده شده حاد نباشد و به فرد نوجوان دچار بحران، حس آرامش دهد، این نوع رفتار را باید به‌عنوان زنگ خطر تعبیر کرد.

اغلب موارد خود ـ جرحی، به راحتی قابل مشاهده نیست چرا که اکثر نوجوانان این کار را پنهانی و دور از انظار دیگران انجام می‌دهند و آثارش را مخفی نگاه می‌دارند. برخی نیز بر عکس در ملاء عام دست به چنین اقداماتی می‌زنند و می‌خواهند عکس العمل دیگران را مشاهده کنند.

در هر دو صورت باید با این پدیده با احتیاط فراوان برخورد کرد. والدین باید زمانی که آثار این رفتار آشکار می‌شود، پیش از هر چیز با فرزندشان گفتگو کنند. آن‌ها باید سعی کنند شرایطی را که فرزندشان در آن قرار دارد درک و ارزیابی کنند. فردی که به عمد بر خود جراحت وارد می‌کند، بی‌شک از چیزی رنج می‌برد.

والدین باید به فرزندانشان کمک کنند تا در مورد آنچه که به تنهایی نمی‌توانند درک کنند با دیگران صحبت کنند و بفهمند. در صورتی که برقراری گفت‌وگو با نوجوان امکان‌پذیر نیست و برای والدین امری دشوار محسوب می‌شود، آن‌ها حتما باید به یک متخصص مراجعه کنند.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
برگرفته از مجله روان‌شناسی ـ چاپ فرانسه

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

اره خوب حالا چی کار کنم دوستام بهم میگن دیوونه

-- فاطی flower ، Nov 25, 2008 در ساعت 06:48 PM