رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۹ اردیبهشت ۱۳۸۷

عجیب‌ترین نام‌های ایرانی

وارژ میناسیان

«عجیب‌ترین نام‌های ایرانی» خلاصه‌ی تحقیقات مرکز آمار ایران است در خصوص نام‌های نامتعارف و عجیب و غریب ایرانیان. آنچه که در این نوشتار کوتاه بدان پرداخته می‌شود، نگاهی مصداقی دارد به ترکیب نام‌های مرد/ زن و بازتاب‌های جالب آن.


ا- نام‌های در تضاد با جنسیت

تجزیه و تحلیل جنسیتی نام‌های نامتعارف نشان می‌دهد که 70درصد نام‌هایی که متناسب با زنان است برای مردان و 30درصد نام‌هایی که متعلق به مردان است برای زنان به کار گرفته شده است.

مصادیق نام‌ها:
مهین‌رضا، زن، زاهدان
سینا، زن، آمل
پری‌تک، مرد، میناب
ولی‌بانو، مرد، تهران
پریا، مرد، زابل
یاسمین‌خان، مرد، میانه


2- نام‌های جغرافیایی

ساختار برخی دیگر از نام‌های نامتعارف نشان می‌دهد که 70درصد از این نام‌ها متعلق به مردان بوده و برگرفته از مکان‌های جغرافیایی است.

مصادیق نام‌ها:
آمریکا، زن، آبادان
اروپا، مرد، همدان
دریاقلی، مرد، شهرکرد
بغداد، مرد، بندرعباس
بوشهر، مرد، ممسنی
اهواز، مرد، اهر


3- نام‌های زمانی

در ساختار بسیاری از این نام‌ها، نشانه‌هایی از فصل، ماه، هفته، و روز دیده می‌شود. در این نمونه نیز باز هم مردها 82درصد این فراوانی را تشکیل می‌دهند.

مصادیق نام‌ها:
امروز، مرد، میانه
تیرماه، مرد، سراب
روزعلی، مرد، شهرکرد
اذان وقت، مرد، اردبیل
فوری، زن، تهران
شب‌چراغ، زن، ایذه


4- نام‌های حیوانی

ساختار این نام‌ها برگرفته یا تلفیقی از نام‌های مرکب یا مستقل حیوانات است. این نام‌ها 80درصد متعلق به مردان و 20درصد متعلق به زنان است. تجزیه و تحلیل این اسامی نشان می‌دهد که 61درصد اسامی پستانداران، 30درصد پرندگان، 51درصد خزندگان است.

مصادیق نام‌ها:
پشه، مرد، سرکان
تیله‌گرگ، مرد، یاسوج
سیدگرگ‌الله، مرد، ممسنی
ساس، مرد، شیراز
بزعلی، مرد، درگز
کلاغ، مرد، کهنوج


5- نام‌های نباتی

این‌گونه نام‌ها از پسوند یا پیشوند نباتی گرفته شده است. در این بین سهم زنان بیشتر از موارد دیگر در حدود 40درصد است. تفکیک این نام‌ها برای مشخص شدن جنسیت بسیار مشکل است.

مصادیق نام‌ها:
انگور، مرد، ایرانشهر
تریاک، مرد، رامهرمز
زردآلو، مرد، خرم‌آباد
فلفل، مرد، ممسنی
گیلاس، زن، اردبیل
نخود، زن، میناب


6- نام‌های وصفی

این‌گونه نام‌ها از صفات مختف گرفته شده است. نسبت این‌گونه نام‌ها در میان مردان بیشتر از زنان است.

مصادیق نام‌ها:
روسپی، زن، مرودشت
قیمتی، زن، سنقر
سوخته، مرد، فارسان
فقیر، مرد، لنجان
فتنه، زن، سیرجان
قاچاق، مرد، الشتر

---------------------
منبع:
مرکز آمار ايران - متن کامل تحقیق (نسخه پی دی اف)

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

نکته اینجاست که بیشتر این اسمها از شهرهای کوچک و نزدیک به روستا میاد.

-- sam ، Aug 11, 2007 در ساعت 09:48 PM

بعضي از اسمها توتم هاي قبيله اي هستند.و ايرادي بر آنها نيست.و البته برخي نيز آرزوهاي دور از دسترس پدرها و مادرها.به هر حال سطوح فرهنگي را هم نميتوان از نظر دور داشت.

-- جعفري ، Aug 12, 2007 در ساعت 09:48 PM

من پيرزني را مي شناختم كه نامش ژاپن بود و در فهرستي نام پدر دو نفر را ديدم كه خودكار و هيتلر نام داشتند. البته نتايج بررسي دلايل اين نامگذاري ها در زمان خويش هم مي تواند خيلي جالب باشد.

-- پيمان ، Aug 12, 2007 در ساعت 09:48 PM

کمی باور نکردنی نیست که کسی نام دختر خود را روسپی بگذارد؟!

-- عربی ، Aug 12, 2007 در ساعت 09:48 PM

در محلی به گنجشک (بندشک) گفته می شود و نام مردان قدیمی محل بندشک نامیده شده و یا طوطی و ...

-- مونث ، Aug 13, 2007 در ساعت 09:48 PM

lمن همکار لری داشتم که نامش عقاب است و چشمان ابی زل بینی عقابی و بارانی بلندی که به تن می کرد و قوز می کرد بیشتر نامش را تایید می کرد.

-- وغ وغ صاحاب ، Aug 13, 2007 در ساعت 09:48 PM

Many of these names are Pakistanies and Afghanies who could buy an Iranian ID and live in Iran for ever. Also I know there is a big market of selling dead people's ID to aliances. Just god may save this country Regards
Reza

-- Reza ، Aug 13, 2007 در ساعت 09:48 PM

این مطلب جالبتون رو مثل دیگر مطالب رادیو بلاگتون خوندم و رفتم سراغ نسخه ی pdf و کل مقاله رو بررسی کردم با توجه به نمونه هایی که اینجا نوشته بودید واسم بعضی اسامی قابل توجیه بود اما بعضی دیگه مثل این روسپی یا ساس و پشه قابل درک نبود. موقع خوندن اسامی با توجه به شهرهای نامگذاری شده تقریبا به جواب سوال و تعجبم رسیدم. در واقع اشکال اصلی از تهیه کننده ی این مقاله ی گزارشی هست یعنی از کم دانشی و اطلاعات پایین ایشون نسبت به زبان مناطق مختلف ایران. من خودم با زبان مازندرانی آشنایی دارم به همین دلیل متوجه این موضوع شدم. مثلا در قسمت اسامی که از حیوانات گرفته شده نوشته شده : خرمالی- گنبدکاووس / مارمار- قائم شهر / آغامار -رودسر - میدونید اشکال کار از نشناختن زبان محلی است. در زبان مازندرانی khormaali و نه به ضم این دوست نگارندمون kharmaali ! به معنای خرمالو(نام میوه) است و مار به معنی مادر که نام مارمار بیشتر حالت عشق بسیار زیاد به فرزند دختر هست که مادر ِ مادر نام گذاریش کردند. یا آغامار که آغا با این دیکته(این لفظ در گیلان بسیار نام آشناست و در ترکیب اسامی بسیاری به کار میره) به معنی خانم و مار که همون مادر هست.
با توجه به این موضوع بعید نیست که مثلا روسپی یا ساس در شهرهایی که این اسامی رو بر اون فرد گذاشتند معانی کاملا متفاوت با آنچه که من و شما در فارسی از اون سراغ داریم داشته باشند.
ممنون از تمامی زحماتی که در رسوندن مطالب جالب می کشید. من از طرفداران پروپاقرص رادیوی شما هستم. سلامت و موفق باشید

-- sherry ، Aug 13, 2007 در ساعت 09:48 PM

چند وقت پیش به پیرزنی بر خوردم که اسمش کتلت بود ، توی یه بقالی کوچیک تو کاشانک نیاوران کار می کنه

-- بیتا ، Aug 13, 2007 در ساعت 09:48 PM

در بسياري از گويش هاي ايراني ،اِسپي ، ِاِسبي به معناي سفيداست و روسپي كوتاه شده رواسپي به معناي روسپيد است. هر چند در معناي مخلف استفاده مي شود

-- shabahang ، Aug 25, 2007 در ساعت 09:48 PM

Ishoon ya khali gharb zade hastan ya inke hich ashnayee ba aghvame irani nadrean, albate inke iran dighar ye keshvar nist va tehran keshvar shode shaki nist yani harchi tehraniha nashnasan ajibo gharib mishe

-- Rit ، Aug 25, 2007 در ساعت 09:48 PM

جالب و شنیدنی

-- ایاک ، Sep 5, 2007 در ساعت 09:48 PM

صد تومانی- زن- خوزستان
گل سرخ - زن - خوزستان
مانده- زن - خوزستان
گرگعلی- مرد - خوزستان
پویا - زن - تهران
طوطی - زن - خوزستان

-- nasim ، Sep 7, 2007 در ساعت 09:48 PM

معنی اسامی ایرانی را بنویسید

-- بدون نام ، Sep 12, 2007 در ساعت 09:48 PM

فقط ممسنی

-- hrfhfg ، Sep 15, 2007 در ساعت 09:48 PM

jaleb boood

-- a & a ، Dec 2, 2007 در ساعت 09:48 PM

lمن دوستی به نام سروش دارم که البته دختر است اما سروش نامی پسرانه است

-- Roya ، Apr 28, 2008 در ساعت 09:48 PM