رتبه ۱۴۰ از ۱۵۰ و ریسک بالای سرمایه‌گذاری در ایران

سهراب روحی

این روزها بحث سرمایه‌گذاری در ایران بسیار داغ شده است. البته پیش از این یا به عبارت بهتر بعد از استقرار دولت محمود احمدی‌نژاد كارشناسان با جدیت بیشتری، آینده اقتصادی كشور و نحوه سرمایه‌گذاری را مورد بررسی قرار داده‌اند. اما به تازگی شرایط سرمایه‌پذیری دراقتصاد ایران با دقت بیشتری زیر ذره‌بین كشیده شده است.

واحد اطلاعات اكونومیست در تازه‌ترین گزارش خود اعلام كرده‌ كه ایران بین ۱۵۰ كشور رتبه ۱۴۰ ریسك اقتصادی سرمایه گذاری را به خود اختصاص داده است.
واحد اطلاعات اكونومیست در این گزارش درجه ریسك اقتصادی كشورها را از یك تا صد اعلام كرده است كه درجه یك به معنی كمترین ریسك و درجه صد به معنی بالاترین ریسك اقتصادی است.

ایران در این گزارش درجه ریسك اقتصادی ۶۷ درصد را كسب كرده است كه در مقایسه با درجه ریسك اقتصادی در گزارش قبلی تفاوتی نكرده است.

واحد اطلاعات اكونومیست ۱۵۰ كشور مورد بررسی را در ۵ رده ریسك پذیری از یک تا پنج قرار داده است كه به ترتیب از ریسك پایین به بالا رتبه بندی شده‌اند.
ایران در رده ریسك پذیری چهارم قرار گرفته است كه در مقایسه با رده گزارش قبلی تغییری نكرده است.

اوضاع خوبی نیست

بر اساس این گزارش، كشورهای نیجریه، اریتره، تاجیكستان، ونزوئلا، گینه، تركمنستان، ازبكستان، زیمباوه، میانمار و عراق درجه ریسك اقتصادی بالاتری نسبت به ایران دارند.
كشورهای چاد و اكوادور نیز درجه ریسك پذیری برابر ایران دارند كه وضعیت ریسك آنها در مقایسه با قبل بدتر شده است.

دانمارك كمترین ریسك اقتصادی را در جهان دارد و كشورهای سوئیس و فنلاند در رتبه‌های دوم و سوم قرار دارند.

كشورهای سوئد، سنگاپور، انگلیس، هلند، اتریش، لوكزامبورگ و نروژ در رتبه‌های بعدی ریسك پذیری پس از فنلاند قرار گرفتند. آمریكا نیز در رتبه ۲۴ ریسك اقتصادی در دنیا قرار دارد.

بررسی این آمار و رتبه‌ها چندان امیدواركننده نیست. قرار گرفتن نام ایران در كنار نام كشورهایی مانند چاد و اكوادور بدون شك تصویر نا مطلوبی از اقتصاد ارایه می‌دهد.

در میان سایر کشورهای خاورمیانه امارات با شاخص ۲۸ و درجه ریسک «دو» در رتبه نخست قرار دارد و جایگاه ۲۷ جهان را نیز تصاحب كرده است.
اکونومیست برای محاسبه شاخص ریسک سرمایه‌گذاری هر کشور از ۱۰ ریسک امنیتی، ثبات سیاسی، اثرگذاری دولت، قوانین و مقررات،‌ اقتصاد کلان، تجارت خارجی، سیاست مالیاتی، بازار کار، مالی، و ریسک زیرساختاری استفاده می‌کند.

آینده در بحران

با این وجود واحد مرکزی خبر، از قول هانریخ ماتیا، کارشناس بخش آسیایی موسسه جهانی كنترل ریسك می‌نویسد: در گزارش بررسی خطر سرمایه‌گذاری در تمام کشورهای جهان در سال ۲۰۰۶ که چندی پیش در روزنامه دیلی تلگراف چاپ لندن نیز منتشر شده است‌، ایران در منطقه سبز تحقیقات این موسسه قرار گرفته که نشان دهنده بهبود وضعیت سرمایه‌گذاری در ایران به شمار می‌رود.

با این اوصاف باید گفت كه ایران شرایط بدی را پشت سر می گذارد. چون در حال حاضر به خاطر برنامه‌های توسعه‌ای و اهداف برنامه‌های بلند مدت نیاز شدیدی به سرمایه‌گذاری دارد. بدون شك پول نفت با نوسان شدید قیمت‌ها نمی‌تواند تضمین كننده جریان رشد باشد. در نظر بگیرید كه در چنین اوضاعی تحریم‌های اقتصادی نیز نصیب ایران شود آن وقت به طور حتم ایران باید در انتظار آینده‌ای توام با بحران باشد. این كه مدیران دولتی ایران از بهبود فضای سرمایه گذاری در این كشور سخن می‌گویند به نظر می‌رسد یك شوخی اقتصادی باشد. چون در حال حاضر سرمایه‌گذاران ایرانی نیز از شركت در فعالیت‌های اقتصادی پرهیز می‌كنند.