تحریم می‌شویم اما نگران نیستیم

شراگیم علیپور

آقای احمدی‌نژاد گفته‌است: "نگران نیستم."
او این جمله را در پاسخ به خبرنگاری می‌گوید كه از او می‌پرسد آقای رییس‌جمهور واقعا شما نگران آینده ایران نیستید؟ اما او درباره اعمال تحریم‌هایی كه حالا بیش از هر زمان دیگری به اقتصاد ایران نزدیك شده‌است، به گفتن همین جمله اكتفا می‌كند.

در حالی این سخنان گفته می‌شود كه اتحادیه اروپا از هفته آینده تحریم‌های گسترده‌تری را علیه ایران اعمال خواهد كرد.

اتحادیه اروپا از تمام کشورهای دنیا خواست تا بدون تاخیر و به صورت کامل تحریم‌های وضع شده توسط شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران را به اجرا بگذارند.
به گزارش بی‌بی‌سی، وزرای خارجه اتحادیه اروپا در پایان نشست خود در بروکسل، مقر این اتحادیه، از تحریم‌های وضع شده در شورای امنیت در ۲۳ دسامبر ۲۰۰۶ علیه ایران استقبال کردند.

مارگارت بکت، وزیر امور خارجه بریتانیا گفته است که ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا این تحریم‌ها را "هر چه سریعتر و موثرتر" به اجرا در می‌آورند.

مقام‌های اتحادیه اروپا خاطر نشان کرده‌اند که تحریمهای این اتحادیه از اوائل ماه فوریه- ۱۵ بهمن‌ماه- به اجرا در خواهند آمد. مقامهای اتحادیه اروپا همچنین تاکید کرده‌اند که در حال تهیه آیین‌نامه‌های مربوط به تحریمهای سازمان ملل علیه ایران هستند.
فیلیپ دوست بلازی، وزیر امور خارجه فرانسه نیز گفته است که توافق و عزم گستردهای برای به اجرا در آوردن این تحریمها وجود دارد.

به نظر می‌رسد از دست دادن حق انتخاب برای انجام مراودات مطلوبتر اقتصادی حتی برای كشورهای قدرتمند اقتصاد جهان هم با ‌اهمیت ارزیابی می‌شود، تا آنجا كه در دیپلماسی كشورهای توسعه‌یافته نیز بنا بر داشتن روابط هرچه ‌گسترده‌تر با تمامی كشورهاست حتی اگر به لحاظ سود اقتصادی نیازی به داشتن رابطه با آن كشور احساس نشود.

در چنین روزگاری که ایران با اعمال تحریم‌های بانكی از سوی بانك‌های معتبر جهان روبه‌رو و دور تازه‌ای از تحریم‌های اقتصادی پیش روی اقتصاد است، رییس دولت ترجیح می‌دهد واقعیت تحریم بانكی ایران را اینگونه توصیف کند: "مثلا آنها درباره بانك‌های ما محدودیت‌هایی ایجاد كردند. آنها دارند با پول ما كار می‌كنند خوب ما در جای دیگر سرمایه‌گذاری می‌كنیم؛ چنان‌كه درخواست شده است."

اما در هفته‌های اخیر كه اعمال تحریم‌های پولی و بانكی علیه ایران بالاگرفته و هزینه ‌مبادلات فعالان اقتصادی ایران و ریسك سرمایه‌گذاری دراقتصاد ایران افزایش یافته‌است. در یك‌سال و نیم گذشته، تمام سیاست تنظیم بازار دولت نهم بر اساس افزایش واردات كالاها برپا شده است .
اقتصاد ایران در بهترین حالت وابستگی ۸۰ درصدی به درآمدهای نفتی دارد و شریان حیاتی این اقتصاد از خون نفت تغذیه می‌شود.

چالش در جریان فروش نفت ایران و نابسامانی در بازار انرژی جهان اگر چه برای مصرف‌كنندگان صنعتی نفت هزینه‌های بسیاری را دربردارد، اما ازاین سو اقتصاد ایران را نیز فلج خواهدكرد.

از سوی دیگر بررسی آمار و ارقام واردات ۹ ماه گذشته نشان می‌دهد كه در این مدت، مقدار ۳۰ میلیون و ۵۳۶ هزار و ۷۰۰ تن انواع كالاهای مورد نیاز به ارزش ۳۰ میلیارد و ۴۴۱ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار وارد كشور شده‌ كه در مقایسه با مدت مشابه پارسال از نظر وزنی حدود ۲۱ درصد و از نظر ارزش ۳/۳ درصد افزایش نشان می‌دهد.

این رقم فقط بخشی از وابستگی اقتصاد ایران به اقتصاد جهانی است. در این میان بیشترین ارزش و سهم واردات در مدت مذكور مربوط به «چدن ، آهن آلات و فولاد» با ۳۰۲۷ میلیون دلار و ۹/۹ درصد سهم ارزشی است. ‏‎«لوازم صنعتی برقی» و «مواد پلاستیكی و اشیاء ساخته شده از آن» به تـرتیب با ۶/۱ و ۳/۲ درصد سهم ارزشی، رتبه‌های دوم و سوم را به خود اختصاص داده‌اند. برای مدت مذكور معادل ۲۵ میلیارد و ۷۹۲ میلیون دلار واردات انواع كالا به كشور پیش بینی شده بود كه با توجه به واردات بیش از ۳۰ میلیارد دلاری انجام‌شده در این مدت، میزان واردات ایران در ۹ ماه امسال ۱۸ درصد از اهداف برنامه درخصوص ارزش واردات كالا بیشتر است.

تكیه بر واردات در دولت نهم كه برای نخستین بار در دو دهه گذشته به سطح ورود پرتقال ، انگور و ... گسترش یافت، در زمان تحریم بیش از هر زمانی مردم و دولت را تحت فشار قرار خواهد داد.
بررسی اقلام وارداتی در ۹ ماه گذشته نشان می‌دهد كه خلل در جریان تجارت خارجی ایران كه با تحریم بانكی و اقتصادی بروز خواهد كرد، علاوه بر بروز نابسامانی در بازار كالاها، تولید داخلی را نیز با قطع واردات یا اعمال محدودیت با كمبود مواد اولیه و واسطه‌ای تولید و ماشن‌آلات مورد نیاز تولید با مشكل و محدودیت مواجه ‌می‌کند.

اقتصاد ایران حتی با وجود در دستور كار قرار گرفتن سهمیه‌بندی بنزین، هنوز رقم سه میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار برای واردات بنزین و گازوئیل در سال آینده در نظر گرفته‌است.

روزنامه ”تورینگر آلگماینه درباره اعمال تحریم‌های اروپا علیه ایران مى‌نویسد: ”براى تهران هم وضعیت وخیم مى‌شود. این كشور تولیدكننده نفت مى‌داند كه پاشنه آشیلش، نقطه ضعفش، كجاست. مى‌داند كه بخاطر كم داشتن پالایشگاه مجبور به وارد كردن مواد سوختى است."
اما اینها هیچ‌كدام دلیلی نیست برای آنكه رییس‌دولت ایران نگران شوند.