بومي‌ها؛ قصه سربازان فراموش‌شده
بازيگران اين فيلم: «جمال دبوز» در نقش «سعيد»، «سامي بواجيلا» در نقش «عبدالقادر»، «رشدي زم» در نقش «مسعود» و «سامي ناصري» در نقش «ياسر»، مشتركا برنده جايزه بهترين بازيگر مرد پنجاه و نهمين جشنواره فيلم «كن» شدند. آن‌ها وقتي براي گرفتن جايزه همراه با «رشيد بوشارب» به روي سن رفتند، آوازي را كه در فيلم خوانده بودند، با صداي بلند تكرار كردند. اين فيلم فصلي ناگشوده از تاريخ فرانسه را براي مخاطبانش باز مي‌كند و از سربازاني دفاع مي‌كند كه از حافظه جمعي فرانسويان پاك شده‌اند. تأثير اين فيلم به حدي بود كه پس از ساخته شدنش «ژاك شيراك» دستور رسيدگي به اين سربازان فراموش شده را صادر كرد. اين فيلم كه 500 نفر در آن بازي كرده‌اند، در مراكش و فرانسه فيلم‌بردازي شده و هجده هفته به طول كشيده است و با 14 ميليون يورو هزينه‌ي توليد، يكي از ده فيلم پرخرج امسال فرانسه بوده است.
داستان اين فيلم از اين قرار است كه سال 1943، سعيد، عبدالقادر، مسعود و ياسر مزارع‌شان را در شمال آفريقا ترك مي‌كنند و به هزاران مراكشي، الجزايري و سنگالي مي‌پيوندند كه تحت كنترل ارتش فرانسه براي نجات فرانسه از دست نازي‌ها مي‌جنگند. آن‌ها از ايتاليا مي‌گذرند و به فرانسه مي‌رسند. يك روز، در يك ويلا در آلزاس-ناحيه‌اي در فرانسه- تنها مي‌شوند و به فرماندهي «مارتينز»، گروهبان فرانسوي-الجزايري، با يك گردان آلماني درگير مي‌شوند. «رشيد بوشارب» مي‌گويد: «من روي اين موضوع پنج سال تحقيق و مطالعه كرده‌ام. فيلم قبلي‌ام با نام «سنگال كوچك» هم تا حدودي درباره همين موضوع بود، اما بايد اين موضوع را به‌تر و بيش‌تر مي‌پروراندم و يك بار ديگر به اين فصل از تاريخ فرانسه با آرامش و آسودگي بيش‌تر و بدون پيش‌داوري مي‌پرداختم. من پسر يك مهاجر الجزايري در فرانسه هستم، بنابراين فرزند فرانسه هستم. پدر و مادرم در سال 1947 از «اوران» الجزاير به فرانسه آمدند و من در پاريس به دنيا آمدم و بزرگ شدم. از كودكي به سنت‌هاي الجزايري احترام مي‌گذاشتم و در عين حال عاشق فرهنگ فرانسه بودم. يكي از دايي‌هايم در جنگ «هندوچين» شركت كرده است. پدربزرگم هم در جبهه‌هاي جنگ جهاني اول جنگيده است. بنابراين من خودم را در چهارراه استعمار، ضداستعمار و مهاجرت مي‌يابم.» «رشيد بوشارب» براي ساخت «بومي‌ها» تحقيق‌هاي بسياري را انجام داده است. «به مدت يك سال با «اليويه لورل»، دستيار من در فيلم «سنگال كوچك»، به تحقيق پرداختم. ما همچنين بازيگران مختلفي را براي بازي در اين فيلم انتخاب كرديم و تمام چيزهايي را هم كه با اين موضوع مرتبط بود جمع‌آوري و مطالعه كرديم، به ويژه منابعي كه در مراكز تحقيقاتي بوردو، نانت و مارسي در فرانسه و همچنين مراكز تحقيقاتي كشورهاي سنگال، مراكش و الجزاير وجود داشتند. جالب است كه در اين تحقيقات متوجه شديم كه هيچ‌كدام از اين سربازان به اجبار به ارتش فرانسه نپيوسته بودند و حتي از اينكه براي آزادي «مام ميهن» مي‌جنگيدند، احساس خوش‌بختي مي‌كردند. اما متأسفانه در هنگام بازگشت از آنان تشكر نشد. با اين حال آن‌ها نفرت را به خود راه ندادند و اين چيزي است كه من فيلم «بومي‌ها» سعي كرده‌ام نشان دهم.» اين فيلم فرصت خوبي براي «رشيد بوشارب» است تا درس زيباي عشق، مدارا و وفاداري به سرزمين مادري را بدهد. «جوانان به يادآوري تاريخ احتياج دارند تا بتوانند الگوها و دلايل غرور خود را بيابند. اين قهرمان‌ها كساني نيستند جز آباء و اجدادشان. من در اين فيلم تلاش كرده‌ام شجاعت و ايثارگري‌هاي مرداني را نشان دهم كه در سرزمين افتخار كشته شدند. ما فرزندان فرانسه هستيم و فرزندان دموكراسي. بنابراين بايد از انباشت بغض و كينه پرهيز كنيم و از تفرقه‌افكندن بين گروه‌هاي مختلف و ايجاد فضاي نفرت و سوءتفاهم اجتناب ورزيم.»
در‌حالي‌كه از اكران عمومي فيلم «بومي‌ها» چند روز بيش‌تر نمي‌گذرد، «رشيد بوشارب» در انديشه ساخت فيلم ديگري است كه قسمتي ديگر از تاريخ معاصر فرانسه را پرده بر مي‌دارد. داستان اين فيلم از 8 مه 1945 در الجزاير آغاز خواهد شد و به قتل‌عام «ستيف» در 1958 پايان مي‌پذيرد. اين فيلم همچنين به قدرت رسيدن ژنرال دوگل و جنگ هندوچين را نشان مي‌دهد. «من آرام حركت مي‌كنم و تعمق را دوست دارم به همين دليل زمان زيادي را صرف ساختن فيلم‌هايم مي‌كنم. اين فيلمي كه خواهم ساخت نيز داستان برادري، اتحاد و ايثار است كه اميدوارم در آن، بازيگران «بومي‌ها» دوباره حضور داشته باشند.» سامان ايراني irani_saman@yahoo.com  |
||
«رشيد بوشارب» كارگردان فرانسويِ الجزايري الاصل، كه كم‌رو، محافظه‌كار و حساس است، از بيست سالگي به وقايع تاريخي علاقه‌مند بوده است. او پس از ساختن «شِب»(
«بوشارب» براي نشان‌دادن سربازان فراموش‌شده خود از بازي جمال دبوز، سامي بواجيلا، رشدي زم و سامي ناصري، بهره برده است. وي درباره انتخاب