تاریخ اسلام در فرانسه زیر نظر اركون
دانشنامه «تاريخ اسلام و مسلمانان در فرانسه، از قرون وسطا تا امروز» كه به بررسي و تحليل روابط پيچيده و درهمتنيده اسلام و فرانسه ميپردازد، به سرپرستي «محمد اركون» به تازگي به زبان فرانسه منتشر شده است.
محمد اركون، اسلامشناس و استاد دانشگاه سوربن – پاريس 3، در اينباره گفته است: «اين كتاب فقط به ذكر شخصيتها و روايت حوادث بسنده نميكند، بلكه به تاريخ نگاهي ديگر مياندازد و روابط اسلام و فرانسه را از ديد روانشناختي و فرهنگي نقد و بررسي ميكند.»
هدف اين دانشنامه بيان آگاهی مدني با نقد تاريخي وقايع مسلمانان است. زيرا به زعم اركون، مسلمانان در فرانسه بيگانه نيستند، بلكه شهروندان اين كشور محسوب ميشوند. همچنين اين اثر به چگونگي جنگ مسلمانان و فرانسويان در 732 ميلادي ميپردازد كه درباره آن منابع زيادي در دسترس نيست و فقط روايت مسيحيان از آن موجود است.
در صفحاتي از اين كتاب نيز كه به استعمار فرانسه اختصاص دارد، رفتار ايدئولوژيك فرانسه متمدن در برابر كشورهاي مسلمان عقبافتاده روايت ميشود. همچنين بررسي زندگي بردههاي مسلمان در قرون وسطا در فرانسه از بخشهاي جالب اين كتاب است. ناپلئون و اسلام و تأثير «هزار و يك شب» بر مارسل پروست نيز از ديگر مباحث قابل توجه «تاريخ اسلام و مسلمانان در فرانسه» است.
تأثيرات فرهنگي، هنري و علمي مسلمانان بر فرانسه در واژگان فرانسوي نيز ديده ميشود كه در اين دانشنامه به خوبي اين واژگان شرح داده شده است.
75 مورخ و نويسنده در نوشتن اين دانشنامه 1217 صفحهاي كه در چهار بخش اصلي تشكيل شده، با «محمد اركون» همكاري كردهاند، كه از آن جمله ميتوان به «امين مألوف» اشاره كرد. در مقدمه اين كتاب كه «ژاك لو گف» آن را نوشته، آمده است: «با وجود تمامي دشمنيهاي موجود ميان مسلمانان و فرانسويان از قرون وسطا تاكنون، فرانسويان از فرهنگ اسلام بهرههاي بسياري بردهاند و به وسيله آن زندگي اجتماعي و روشنفكري خود را غنا بخشيدهاند.»
اين دانشنامه از سوي انتشارات «آلبن ميشل» با قيمت 49 يورو در دسترس علاقهمندان قرار گرفته است.
«محمد اركون» كه سال 1928 در الجزاير به دنيا آمده تاكنون كتابهاي مختلفي را درباره اسلام نوشته است كه از آن ميان ميتوان به «انسانگرايي عربي در قرن دهم» و «اسلام، اخلاق و سياست» اشاره كرد. همچنين از وي چندين كتاب به فارسي ترجمه و در ايران منتشر شده است.
سامان ایرانی
درباره محمد ارکون
|