Jun 2008

صدای همه‌ی ما؛ سیمین بهبهانی

سیمین بهبهانی، شاعر بزرگ معاصر در گفت و گو با رادیو زمانه می‌گوید: «آن‌چه به من وارد می‌شد، بازتاب شعرهابم بود و شاید من تا حالا زنده‌ مانده‌ام و تحمل این همه رنج و تهمت و سختی و این‌ها را داشتم، بی‌حرمتی را تحمل کردم؛ شاید به این علت است که همین شعر را داشتم. این بوده که من توانستم که دائم به آن دامنه‌ی شعر بچسبم و خودم را حفظ بکنم و مهم‌تر از آن توانستم از آن ناملایمت‌هایی که رنج می‌برم، آن جامعه‌ای را که می‌بینم رنج می‌برد، آن‌ها را منعکس بکنم. یک چیز دورانی باقی بگذارم. یعنی تاریخ را از روی تاریخ شعرهایم می‌فهمم.»

اندرزهایی به یک نویسنده‌ی جوان - ۲

تک جمله‌های دانيلو کيش برای نويسندگان جوان گنجی است که می‌توانند عميقاً به هر کدام آنها فکر کنند و اين دستاورد را دست کم نگيرند. بسياری از آنها حاصل تجربه و دانش يک ملت است.
در اپوزیسیون جای مگیر، زیرا تو در طرف مخالف نیستی، تو آن پائینی!
در کنار قدرت و قدرتمداران قرار مگیر، زیرا تو در فرا‌‌دست آنها جای داری!

«هرچه به فرهنگ ایران می‌پردازم، ایرانی‌تر می‌شوم»

منوچهر جمالی روشنفکری است روشنگر که رمزگشایی‌های او در ادب پارسی قابل تقدیر است. آشنایی من با آثار جمالی زمانی آغاز شد که مطالعاتی در شاهنامه فردوسی آغاز کرده بود. رمز گشایی‌های جمالی در شاهنامه همیشه برای من جالب بوده و بسیار چیزها از او آموختم. او بیش از هفتاد کتاب نوشته و همچنان می‌نویسد و به تحقیقاتش ادامه می‌دهد. منوچهر جمالی راز موفقیت ایرانی‌ها و رمز نجات از این شوربختی تاریخی را در شناخت ایران و فرهنگ ایران می‌شناسد. در بهار سال ۱۳۸۷ به برلین آمده بود، سری هم به من زد. از او پرسیدم ایران یعنی چه؟

آیا ایران یعنی زبان فارسی؟

من وقتی در برابر چهره‌ها و فعالان فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، فلسفی قرار می‌گیرم، در موقعیتی خاص فی‌البداهه از آن‌ها می‌پرسم ایران یعنی چه؟ برای من مهم این است که آن‌ها بدون فکر کردن بتوانند راجع به کشورشان حرف بزنند. من به آن‌ها فرصت فکر کردن نمی‌دهم. این مهم است که در وهله اول در آن لحظه چه پاسخی دریافت می‌کنم؛ مثل یک عکس فوری. هفته پیش این پرسش را با مهدی خلجی مطرح کرده بودم که وقتی این مطلب انتشار یافت دیدم، نظرهای زیادی پای مطلب آمده.

اندرزهایی به یک نویسنده‌ی جوان - ۱

من که گاه و بيگاه به پستوی تنهايي‌ رضا قاسمی سر می‌زنم، و هميشه چيزهای خواندنی در دواتش می‌يابم، امشب هم پاورچين به سراغش رفتم، دواتش را گشودم تا برای شما بخوانم. مطلبی که برگزيده‌ام نوشته‌ی دانیلو کیش است (Danilo Kis نویسنده‌ی یوگسلاو ۱۹۸۹ - ۱۹۳۵) و با ترجمه‌ی بسيار خوبی از دوست نازنين ديگرم مرتضا ثقفيان.

ایران یعنی زبان فارسی

مهدی خلجی متولد ۱۳۵۲ قم، روزنامه‌نگار، نویسنده، مترجم و تحلیل‌گر سیاسی است. مهدی در نوجوانی در رشته علوم انسانی تحصیل کرده است و پس از ۱۴ سال تحصیل در قم در دانشگاه تربیت مدرس به تحصیل فلسفه پرداخته و سپس برای تحصیل در رشته الهیات راهی دانشگاه سوربن شده است. من مهدی خلجی را از سال ۲۰۰۳ می‌شناسم، یعنی زمانی که در رادیو فردا کار می‌کرد. ما دیدارهایی در برلین و پراگ داشتیم. حاصل این دیدارها رمان ناتنی بود. مهدی خلجی رمان ناتنی را نوشت و من در نشر گردون انتشار دادم. مدتی است از او بی‌خبرم. از دوستی خواستم تا از او بپرسد: «ایران یعنی چه؟»

خاورمیانه نیازمند فلسفه جدید امنیتی

پروفسور محسن مسرت در گفتگو با رادیو زمانه می‌گوید: «بحث امنیتی می‌تواند یک بحث کلیدی باشد، به این ترتیب که دولتمردان، کارشناسان در منطقه به دنبال یک سیاست امنیت و همکاری‌های مشترک در منطقه بروند. در پنجاه سال اخیر الگوی امنیت هر کشور به طور جداگانه ریخته شده بود و هر کشوری معتقد بود برای حفظ امنیت خودش باید از ارتش قوی و تسلیحات وسیع برخوردار شود. باید این فلسفه‌ی حفظ امنیت از طریق بالابردن قدرت تبدیل بشود به فلسفه‌ی امنیت مشترک با حداقل تسلیحات، با حداقل ارتش.»

سیمین بهبهانی: ایران برای من پناهگاه است

اگر ایران به داشتن سعدی و حافظ به خود می‌بالد، با تمام مصائب و بلایایی که بر این سرزمین بزرگ رفت و می‌رود، نشان داده که هنوز می‌تواند به داشتن نیما و سیمین بهبهانی بنازد. سیمین بهبهانی متولد ۲۸ تیر ماه ۱۳۰۶، تهران. به موازات شعر سیمین و در سایه این شاعر بلندبالا، شخصیتی کم‌نظیر، محکم و ظلم‌ناپذیر قد برافراشته که او را به عنوان انسانی پیشرو و روشنفکری ناب به جامعه معرفی می‌کند. آمده بود برلین برای شرکت در کنفرانس جهانی پن. او را خوشحال‌تر از همیشه یافتم. سرحال و با حضور ذهن. از او پرسیدم: خانم بهبهانی ایران یعنی چه؟

امنيت بدون سلاح اتمی

پروفسور محسن مسرت در گفتگو با زمانه:‌ «آیا سلاح اتمی امنیت بیشتری برای ایران و برای منطقه وارد می‌کند یا نه. باید راجع به این مساله بحث بکنیم. یک موقع است که به این نتیجه می‌رسیم که نه، سلاح اتمی هیچ نوع امنیتی برای مردم منطقه و حتا برای اسراییل و برای ایران هم نخواهد داشت. چون اگر قرار باشد که همه در منطقه سلاح اتمی داشته باشند، رقابت تسلیحات اتمی بوجود می‌آید و همه این کشورها مجبور می‌شوند بخشی از منابع طبیعی خودشان را بگذارند در اختیار تولید سلاح‌های اتمی.»

«ایران یعنی خانه‌ من»

مائده طهماسبی، بازیگر تئاتر و سینما، دو فوق لیسانس گرفته. یکی در رشته تئاتر و بازیگری و دیگری در رشته علوم سیاسی. دو رشته‌ای که به شدت از هم فاصله دارند و به شدت به هم نزدیک هستند. علاوه بر این او در دانشگاه برلین نیز تحصیل کرده است. مائده سال‌ها یکی از چهره‌های مطرح در سینما و تئاتر ایران بوده. مائده طهماسبی فعالیت سینمایی‌اش را با فیلم «دایره» به کارگردانی جعفر پناهی آغاز کرد. من یادم است که سال‌ها مائده در تئاترهایی به کارگردانی همسرش، فرهاد آییش، کار و بازی می‌کرد. اگر یک نگاهی به پرونده کاری مائده طهماسبی بیندازیم، می‌بینیم حضورش پرکار و پربار بوده است.