Aug 2007


قلم زرين زمانه 5
برندگان قلم زرين زمانه می‌آيند

از میان 460 داستان رسیده، 172 داستان به مرحله‌ی دوم راه يافتند. بسیاری از این داستان‌ها را شخصاً خواندم و بعضی از آنها را مرور کردم. اگر همه آنها عالی نیست اما کارهایی است قابل قبول و بعضی از آنها بسیار درخشان و قوی. و اعتراف می‌کنم که در بین این داستان‌ها در مواردی، آثاری خواندم که آنها را شاهکار می‌دانم



برنامه چهل و هفتم، اين سو و آن سوی متن
روایت قرآنی جای خالی سلوچ

در قرآن هر قصه که بیان می‌شود، این سه دوربین در حرکت است؛ دانای کل که خدای قصه‌گوست، زبان هشدار، و صورت مثالی.



برنامه چهل و ششم، اين سو و آن سوی متن
روایت قرآنی

قرآن کتاب داستان یا رمان نیست. کتاب آموزش رمان هم نیست. کتابی است که آن را برای رستگاری بشر نگاشته‌اند.
قصه‌هاش اما ساختار ویژه دارد. با ایجازی حیرت‌انگیز، و بافتی سخت ادیبانه. از قصه‌ای می‌غلتد به قصه‌ای، از یحیی به عیسی:



برنامه چهل و پنجم، اين سو و آن سوی متن
ستاره‌های آسمان چند است؟

کلمات خانه دارند. نشانی خانه‌ی کلمات را تنها نويسنده‌ی ريزبين می‌داند. اگر کلمات در خانه‌ی خود ننشينند، راه گم می‌کنند، آواره می‌شوند، در جمجمه‌ی نويسنده آواره می‌شوند



برنامه چهل و چهارم، اين سو و آن سوی متن
جادو در کار داستان

نویسنده‌ی امروز جادو را با رئالیسم در صورتی می‌تواند بی‌مرز کند که واقعیت را و زمینه‌ها و ضرورت واقعیت را کاملاً مهیا کرده باشد که وقتی جادو بر شاخه‌اش نشست، تنه‌ی درخت نشکند.
اول باید درخت را کاشت. شاخ و برگش را پربار کرد، سایه‌اش را گسترد، و آنوقت جادو را مثل پرنده‌ای بر شاخه‌اش نشاند.



قلم زرين زمانه 4
مرحله گزينش بهترين ها، در قلم زرين زمانه

در مواردی به کارهایی بسيار قوی برخورده‌ام که احساس غرور می‌کنم. آن هم از نویسندگانی که بعضاً اولین بار با نام آنها مواجه می‌شوم. تصور می‌رود که در قسمت دوم دور نخست داوری هنوز صد و بيست داستان در دستور کار شش داور قرار خواهد داشت که بخوانند و برگزينند.



برنامه چهل و سوم، اين سو و آن سوی متن
نامگذاری شخصیت‌ها

نامگذاری مستلزم شناخت تکنیک راست‌نمایی است. نام شخصیت داستان نخستین پیوندی است که بین نویسنده و خواننده برقرار می‌شود. باوراندان نام شخصیت از سوی نویسنده ده‌ها بار دشوارتر از باورکردن آن نام توسط خواننده است. نویسنده برای اینکه نامی را جا بیندازد، از هزار ترفند و سیاست بهره می‌گیرد تا اثبات کند نام شخصیت داستان او همین است، و نه هیچ نام دیگر.



برنامه چهل و دوم، اين سو و آن سوی متن
ویژگی اقلیمی

نویسنده خوب کسی است که خاطره کوچک خود را تبدیل به حافظه‌ی دیگران کند. آنچنان که مارسل پروست بیماری خودش را تبدیل به دردی جهانی کرد.