باز هم يک "نقد" سفارشی بی بو و خاصيت! چرا نقد جاندار در ادبيات ايران پا نمی گيرد؟ آيا علتش باندبازی و رفيق بازی است؟ نبود رُمان خوب علت اين همه نقد بد است؟ تهی بودن رُمان های نويسندگان ايرانی از "تفکر فلسفی" - و نه عبارات شبه فلسفی - موجب شده است که حالا ما زير بيرق رُمان های درجه سه و چهار سينه بزنيم به به و چه چه بگوئيم؟ آيا فقط وجود چند کلمه رکيک و دو سه صحنه ی "اروتيک/روانی" در رُمانی را می توان نوآوری خواند؟ فقط دهن کجی به معيارهای نظام حاکم معيار خوبی يک رُمان است؟ ای کاش روزنامه نويس ها و ژورناليست های ما پيش از آنکه دست به قلم و کيبورد ببرند و به اصطلاحی "نقد ادبی" بنويسند - که در اساس کار و بار آنها نيست - چنين پرسش هايی را برای خالی نبودن عريضه برای خود مطرح می کردند. راستی نويسنده چنين نقدهايی مثل همين "نقد" حاضر، آيا از خود پرسيده اند که اگر اين همه "نوآوری" در اين رُمان است و چرا بعد از ترجمه احتمالی اين گونه رُمانها هيچ واکنشی از سوی هيچ منتقد غيرايرانی ديده نمی شود؟ غير از اين است که نقد ادبی در اروپا بر اساس ملاک و معيارهای شناخته شده ای است و رفيق بازی و باندبازی در آن سهمی ندارد. حال شما از اين "نقد" های دو کيلويی بنويسيد و دل خوش کنيد به اين که "نويسنده ای نوآور" کشف کرده ايد تا دو سه ماه که ببينيد ديگر اسمی از اين "رُمان جرقه ای" نيست.

کیانوش عزیز.اشکال کار اینجاست که خود شما از همین اول خودتان را نفی می کنید.واقعا اگر اینقدر از این نقد ناراضی هستید و نقداروپایی را هم می شناسید لطفا دست به کار شوید و چند نقد ادبی درست و حسابی بنویسید و همه این نقد نویس های به اصطلاح خودتان سفارشی نویس را از میدان به در کنید. متاسفانه تشر زدن سر دیگران و توپ در کردن برای کسانی که سختی نوشتن را تحمل می کنند و اثری را تحلیل می کنند کار بسیار آسانی است به خصوص که آدم خودش را هم قایم کند پشت یک اسم جعلی و هیچ نشانی هم از خودش نگذارد.براستی اگر شما اینقدر کارتان درست است که اینجور دیگران را به قربانگاه می برید و از موضع بالا لت و پار می کنید چرا خودتان را معرفی نمی کنید؟چرا وبسایتی، وبلاگی،متنی در اینترنت یا درکتابی و مجله ای اگر دارید معرفی نمی کنید که دیگران با نگاه به آنها،قضاوتی درباره دیدگاه و اندیشه های شما بکنند.حرف زدن کار آسانی است کیانوش عزیز. کاملا معلوم است که نمی نویسید و رنج نوشتن را به جان نخریده اید، تنهایی و تمرکز نوشتن را تجربه نکرده اید،از خستگی روان طعمی نچشیده اید تا به گمانم به نوعی وارستگی فکری برسید و اینگونه بی پروا به حریم فکر دیگران نتازید و وامصیبتا سر ندهید. نگویید من خواننده ای رهگذر هستم،نگویید که خواننده کارش خواندن است و بس،بپذیرید که اگر اینگونه تند و توفانی به دیگران می تازید پس دعوی نوشتن و یا شناخت و اگاهی ای بر نوشتن دارید.پس خودرا در پشت نقاب رهگذر ناشناس قایم نکنید.بردارید و نقدی بر همین کتاب بنویسید و بگویید چرا رمان بد یا خوبی است.و می خواهم به خصوص از شما خواهش کنم به ما بفرمایید«ملاک ها و معیارهای شناخته شده نقد ادبی در اروپا»کدام است. چون واقعا سخت کنجکاوم از این ملاک ها سر دربیاورم و بدانم چرا من منتقد ایرانی باید همیشه چشم بخوابانم ببینم ملاک های نقد ادبی اروپا کدام است و بعد بردارم نقد بنویسم. واقعا اینقدر شعور خودتان و ما را دست کم گرفته اید یا دارید ما را رنگ می کنید؟چرا نمی گویید ملاک های نقد ادبی ایران کدام است؟ مگر نه این است که هر اثری ملاک های جغرافیایی یا بومی خاص خودش را در نقد طلب می کند؟مگر ما تازه دو سه روز است که به این مفاهیم در ادبیاتمان آشنا شده یا پی برده ایم که ملاک های نقد اروپایی را به رخمان می کشید؟لطف دست بردارید از این به قول خودتان تفاسیر« کیلویی»و بکوشید قبل از کوبیدن دیگران و سلاخی ایشان، توانایی های فکری و علمی خودتان را به نظاره بگذارید تا درآنصورت نیاز به گذاشتن نام های جعلی نداشته باشید.

مجتبی پورمحسن در نقد رمان جدید رضا قاسمی نوشته که چون قاسمی نویسنده را وارد رمان کرده پس نوآوری کرده. این منتقد عزیز بهتر است اول برود رمان "آزاده خانم و نویسنده اش" نوشته رضا براهنی و رمان "اسم من قرمز است" نوشته اورهان پاموک را بخواند که نویسنده در این رمانها وجود دارد و بنابراین قاسمی نوآوری نکرده و قبل از او براهنی و قبل از او پاموک از این روش استفاده کرده اند. ضمنا تشبیه قاسمی به میلان کوندرا که رمان های فلسفی می نوشت اشتباه است. رمان های قاسمی فلسفی نیستند. جای تاسف است که به جای مطالعه دست به نقد می برند.

مجتبا جان، راستش نمیخواستم بنویسم. دیدم اما اگر ننویسم، به مهربانی هایت خیانت کرده ام. مجتبی جان، این نقد نیست که تو نوشته ای. این را در نشئه گی ِ برجامانده از خواندن اثر نوشته ای. برای نوشتن یک نقد خوب باید از اثر فاصله گرفت. این کار را نکرده ای و نوشته ات تبدیل شده به یک یادداشت عرفانی.
می نویسی: «او همچون يك منتقد عليه رمان خود عمل ميكند و به واكاوي ساختار رمان خود و تفاوتش با رمانهاي فارسي و همچنين مقايسهی نوشتن رمان آنلاين با بداهه در هنرهاي ديگر ميپردازد.» کجا، کی و چطوری، عزیز؟ ننوشته ای، تفسیر نکرده ای، تحلیل نکرده ای.
نوشته ای: «سنت، اسطوره، تكنولوژي و جهان مدرن را به عنوان تابوهاي زندگي جاري به ياد ميآورد.» داری دچار همان خطائی میشوی که رضا قاسمی در مورد سنت و اسطوره در مقابل تابو دچارش شده بود. دوست عزیز، سنت و اسطوره که تابو نمیشود! تابوهایی داریم که ریشه در سنت و اسطوره دارند، اما سنت و ... که تابو نیست. بعد تکنولوژی و جهان مدرن!!! رضا قاسمی باید واقعن دست به کار مطالعه ی جدی شود.
نوشته ای: « نويسنده در واقع نه تنها مشت خودش را باز ميكند بلكه خواننده را شيرفهم ميكند كه همهي آنچه خوانده است صرفاً خيالبافي نويسنده است. او نشان ميدهد كه چه طور اتفاقهايي را كه در ذهنش افتاده داستاني كرده است. از اين منظر رمان «وردي كه برهها ميخوانند» را بايد رماني پست مدرن دانست.» رمان ِ پست مدرن چیست، مجتبا جان؟ شاخص هایش چیست؟ همین را به "بازی آخر بانو" ایراد گرفته ای و گفته ای این شاخص رمان ِ پست مدرن نیست. تعریف کن لطفن، رمان پست مدرن چیست؟ این انگاره ی "مرگ مولف" چیست و چرا از شاخص های پست مدرنیسم است؟
نوشته ای: «ساده انگارانه است اگر رمان «وردي كه بره ها ميخوانند» را چنين واكاوي كنيم كه وصفش در بالا رفت. اين رمان عليه هر نقدي شورش ميكند.» یعنی چه این حرف، مجتبا جان؟ مگر چنین چیزی امکان دارد؟ نقد اصلن چیست؟
نوشته ای: «اصلاً تقليل اين رمان در ردهبندي ادبيات مهاجرت بيانصافي در حق نويسنده آن است. چرا كه قاسمي در رمان «وردي كه برهها ميخوانند» مردي بدون كشور است.» این حرف یعنی چه، مجتبا جان؟ مگر ادبیات مهاجرت چیست، که اگر این رمان جزو آن باشد بی انصافی می شود. مرد ِ بدون کشور البته داریم، اما مشخصات ِ یک چنین آدمی چیست؟ دوره گرد است؟ بیشتر از یک ماه در هیچ جا بند نمیشود؟ رضا قاسمی بعد از بیست سال اقامت در خارج از کشور هنوز نمیتواند یا نمیخواهد به فرانسه بنویسد. سایت ِ فرانسوی ندارد. فکر میکنم دو مفهوم را خلط کرده ای: جهان وطنی را و انگشت گذاشتن بر روی وضعیتی جهانی، به این معنا که انسانی در جهان میتواند دچار آن وضعیت شود.
نوشته ای: «مدتها بود كه سؤالي ذهنم را به خود مشغول كرده بود اينكه چه طور ميلان كوندرا كه زبان مادرياش چك است بعضي رمانهايش را به زبان فرانسه نوشته است.» مجتبا جان، این که دیگر اظهر من الشمس است، دوست عزیز. میلان کونداری تبعیدی میخواهد خوانده شود، کتابش چاپ شود. در همان جایی که هست، زندگی میکند. اگر کافکا به چکی مینوشت فکر میکنی چه اتفاقی میافتاد؟ یعنی چه: «غير ممكن است كوندرا به زبان فرانسه فكر كرده باشد.» چرا چنین چیزی غیرممکن است؟ کوندارا از سال 1956 در فرانسه زندگی میکند. اهل فکر است؛ یعنی کتاب میخواند و بی شک به فرانسه هم میخواند. این حرف تو یعنی اینکه تکامل آدم در همان مرحله ی کودکی به پایان میرسد. این نظر تو با اصل تغییر و شدن اساسن در تناقض است.
به امید نوشته های بهترات

با سلام خدمت گردانندگان سایت و جناب آقای پور محسن - من این رمان را خواندم . متاسفانه بر اساس چیزی که من و دو نفر از دوستان فهیمدیم برداشت آقای پورمحسن به کلی اشتباه است. همان کم اطلاعی ناشی از دانش ادبی در زمینه نقد باز هم تکرار شده است. اصولن آقای پور محسن که مترجم خوبی است و بعضی از نقد های فبلمش هم سنجیده است در حوزه داستان توان نقد ندارد . من تا حالا ایشان را ندیدم و کمترین بدی و آزاری به من نرساند. پس نظر من شخصی نیست . از گردانندگان سایت توقع داریم که برای نقد از منتقدین شاخص کشور دعوت کنند تا اعتیار سایت از دست نرود. با آرزوی موفقیت برا ی آقای پورمحسن و سایت رادیو زمانه .

دوست عزيزم شهلا شرف.مردي بدون كشور به معناي كسي نيست كه يكجا بند نمي شود. به آن مي گويند بوهمي.مردي بدون كشور عبارتي است كه من به رضا قاسمي نسبت داده ام . چون او در اين رمان هويت يك فرد را نشان مي دهد و مسحور زيبايي فريبنده نوستالژي نمي شود.رمان رضا قاسمي عليه خودش شورش مي كند عليه نقد شورش مي كند چون من موخره كتاب او را هم جزو رمان حساب كرده ام.اينكه ايراد گرفته اي رمان پست مدرن چيست شهلاجان از تو بعيد است چون آنوقت من بايد براي هركدام از كلمه هايم يك صفحه ضميمه مي نوشتم. درباره كوندرا هم اينكه چاپ كتابهايش به زبان فرانسه را تقليل بدهي به مساله تبعيد خيلي مساله عامي است. مساله من چيز ديگري است. من مي گويم امكانندارد من حتا اگر زبان انگليسي را فول فول باشم به زبان انگليسي فكر كنم و رمان بنويسم. چون كلمات در ذهن من اول فارسي مي ايند بعد به انگليسي تبديل مي شوند. تازه اگر نقد را درست خوانده باشي من كه گفتمحالا ديگر مساله ام با كوندرا چيز ديگري است. تشابه قاسمي و كوندرا به نگاه انتقادي هر دو به سرزمينشان است. به هر انچه متعلق به سرزمينشان دارد.من اصلا سنت و اسطوره را يكي نمي دانم. نمي دانم چرا تو اينجور فكر مي كني.اگر نوشته ام كه رمان رضا قاسمي پست مدرن است به اين خاطر است كه در آخر داستان همه چيز را به هم مي ريزد و روياي رمان خود را هم در هم مي شكند.راستي نمي دانم ما چرا اينقدر مي ترسيم كه كوندرا را با قاسمي مقايسه كنيم؟بد است كه بگوييم يكي از نويسنده هاي ما هم مي تواند خيلي خوب بنويسد؟اينكه براهني و فلان كس هم وارد رمان شده اند چه ربطي به قاسمي دارد؟ راستي شهلا جان از اينكه وقت گذاشتي و كتاب قاسمي را خواندي و نقد مرا هم خواندي و كلي درباره اش فكر كردي و نظرت را هم مبسوط نوشتي خيلي خيلي ممنونم.اين براي ادبيات كشور ما خوب است. بابت مهرباني هايت متشكرم.اما چون گفته اي كه شيفته وار درباره رضا قاسمي نوشته ام به طعنه مي خواهم جمله اي از رمان اورا به تو تقديم كنم: زبان خيانتكار است.

در پرسش آقای مجتبا پورمحسن که نوشته: اينكه براهني و فلان كس هم وارد رمان شده اند چه ربطي به قاسمي دارد؟ لازم هست مشخص بشه که نوآوری از این نظر در رمان قاسمی نیست چون دیگران قبل از او این کار رو در رمانی که نوشته اند کرده اند. ربطش به همینه که مجتبی پورمحسن به جای اطلاع از محتوای رمان های دیگران که قبل از قاسمی از چنین روشی استفاده کرده اند در نقدی که اینجا نوشته حرف از نوآوری قاسمی زده درحالی که کاری که دیگران قبل از یک نفر بکنند دیگه نوآوری برای اون فرد محسوب نمیشه. این که امکان ندارد کسی به جز در زبان مادری اش فکر کند حرف نادرستی ست. بسیاری از افراد به زبان های غیر مادری فکر می کنند و می نویسند. این که مجتبی پورمحسن جزء این افراد نیست دلیل نمیشه که همه رو مثل خودش ببینه. اما حرف خانم شهلا درسته چون پورمحسن بحث پست مدرنیسم رو در این نقد نشکافته و باید حداقل به دلایل پست مدرن بودن رمان قاسمی اشاره می کرد که نکرده. البته میشه این نقد رو تغییر داد یا کامل کرد اما در شکل فعلی این نقد نقدی که موشکافی شده باشه نیست.

"من ِ" خواننده
تجربه ی من ِ خواننده ی ریزبین و موشکاف ادبیات داستانی و نقد در زبان فارسی و آلمانی، به من می گوید که یکی از مشکل های ما ایرانی ها در پهنه ی ادبی ِ ایران نداشتن هویتِ فردی در دو طیف متفاوت کیفی و کمی خواننده و منتقد است، هرچند این دو طیف رابطه ی سیالیت نسبی با یکدیگر دارند. به نظر من فردی که در طیف خواننده قراردارد( از پاورقی خوان معمولی تا خواننده ی آگاه ) نقد نمی کند و منتقد هم نیست، او اظهارنظر می کند. اظهار نظر او می تواند احساساتی، سلیقه ای، رابطه ای، لحظه ای و... باشد. اما هیچگاه کارشناسانه و مبتنی بر متدولوژی نقد نویسی نیست. شاید در اظهارنظرش، جسته و گریخته، اشاراتی به بعضی از شاخص های نقد نویسی بکند، اما قاعدتا فاقد متدولوژی علمی است.
منتقد مجهز به دانش است، دانش ِ علوم ادبی، روانشناسی، سوسیولوژی، فلسفه، زبان و زبانشناسی و ... در حد ِ نیاز کارش. او این دانش را کارمایه ی تخصصش - نقد= سنجشگری - می کند تا میزان زیبایی شناسی و هرمنوتیک اثر را؛ هارمونی زبانی و ساختاری و ..، به دیگران نشان دهد. منتقد ِ خلاق علم نقدنویسی اش را به عنوان شابلون بکار نمی گیرد( کاری که براهنی می کند)، بلکه بر آن دانش و علم نقدنویسی اش "من ِ" شکل گرفته اش در طول سال ها تجربه و ممارست را دخالت می دهد. این "من" نه منیت که "هویت فردی" اوست.( مثل ِ رایش رانیسکی منتقد آلمانی)

در همین چند اظهارنظر در باره ی "وردی که بره ها می خوانند" می بینیم که اظهارنظرها، و حتا نوشته ی مجتبی پورمحسن، فقط یک نظر از یک خواننده است و نه نقد. اما چون در تمام آن ها واژه ی " به نظر من" وجود ندارد، نویسنده پز ِ منتقد بخود گرفته و از زبان همه صحبت می کند. آیا بهتر نمی بود که تمامی کامنت نویس ها در ابتدای نوشته شان می نوشتند: " برداشت من از این رمان" " نگاه من به این.." و عبارتی مشابه آن؟

حدس می زنم که یکی از دلیل های شکل ناگرفتگی ِ " من ِ" خواننده در ما ایرانی ها، شکل ناگرفتگی "هویت ِ فردی" در مثلثِ خواننده/نویسنده/منتقد است. در هرسه راس این مثلث کم و بیش "منیت شاهانه و یا ولی فقیهانه" ی تاریخی خانه کرده است و خانه تکانی ِ آن هم چندان ساده به نظر نمی آید. آیا اینطور نیست؟
آیا آن چه در اینجا بر مبنای تجربه ی خوب خواندنم نوشتم تا با دیگر خوانندگان تبادل نظرکرده باشم, تجربه ی شخصی و ناقص یا اشتباه است؟ به هرحال این هم نظر ِ یک خواننده بود.

علی صیامی هامبورگ. 10 مای 2007

زبان خیانتکار است. زمانه به کسی وفا نمیکند.رضاقاسمی در رمان "وردی که بره ها می خوانند" خرد انتقادی را در ادبیات داستانی به رخ کشیده است.اما رضاقاسمی قابلیت جهانی( شدن؟) دارد.و... میتوانم این نوع جملات را که در واقع هیچ معنایی ندارند اما ظاهرا برای عده ای بسیار نغز و پر معنا هستند،همینطور ادامه بدهم،اما گمانم همین مشت کوچک نشانه ی خروار باشد.
نه دوستان ، رضا قاسمی هم رمانی نوشته است مثل بسیاری رمانهای دیگر به زبان فارسی،رمان بدی هم نیست،اگر بسیاری از جملات و اظهار فضل های "متفکرانه_نمای"آن حذف شود.
یکبار دیگر رمان اول او را بخوانید تا منظورم را بهتر متوجه شوید.بدترین جنبه های آن رمان ،که آنجا کمترین حجم را داشتند و میشد و هنوز هم میشود آنرا ندیده گرفت،در این کار جدید تبدیل به اصل شده است.
و اما میماند قضیه میلان کوندرا،که به نظر من قاسمی در دو رمان آخرش از نحوی کار او تقلید کرده است،نه دوست نادیده، منتقد گرام،تقلید را نمیتوان اینطور که شما کرده اید،نادیده گرفت.
ولی خب دیگر، خوب است که ماجرا خود را در نقد شما هم وارد کرده است،گیرم که سعی کرده اید آنرا طور دیگری جلوه دهید.والبته میپذیرم که نه خودآگاهانه،فقط راه را کمی اشتباه رفته اید.شیفتگی است دیگر،کار دست آدم میدهد.

مجتبا جان، همانطور که گفتم، در این شکی ندارم که مفاهیم ِ خاص نقد را خوب می شناسی. در کامنت هم می بینی به محتوای نقد تو کمتر ایراد گرفته ام، بلکه به ساختار نقدت. خیلی وقتها هست، کسی چیزی برای کسی تعریف می کند، از تعاریف ِ خودش نتیجه گیری می کند و این حس را در شنونده ایجاد می کند که طرف به قول معروف، خودش می برد و خودش می دوزد. دلیل این است که گوینده مقدمات لازم برای فهمیدن موضوع گفتگو را به شنونده نمی دهد. این دلیل بر این نیست که شنونده خودش هم نمی داند آن مقدمات چه هستند و یا آنها برای شنونده بیگانه اند.

به نظر من این ضعف عمده ی این نوشته ی توست. البته این را هم می دانم که حتمن محدودیت هایی در تعداد صفحات نقدت داشته ای.

در مورد کوندوار حرفت را قبول ندارم. خود من شاید 10 سال ِ دیگر زبان علمی-ادبی ام آلمانی باشد. این جای بحث و توضیح دارد که البته جایش اینجا نیست. بخش های بزرگی از کامنتت برایم جای گفتگو دارد، که شاید بهتر باشد همچنان حل نشده باقی بگذاریم شان، چرا که پیش ار ادامه ی صحبت باید مطالب قبلی هضم شوند و باید هر کدام مان روی آنها فکر کنیم. این حرف ها هم نه برای قانع کردن بلکه برای نشان دادن وجه دیگر به من و توست.

حق کاملاً با خانم شرف است که فرموده اند: "خود من شاید 10 سال دیگر زبان علمی-ادبی ام آلمانی باشد". من حتی پا را از اين هم فراتر ميگذارم و ميگويم: زبان آلمانی هرگز زبان علمی و ادبی خانم شرف نخواهد شد. دليلش هم خيلی ساده است چون شيوه انديشگی و طرز انديشدن ايشان تا آخر عمر فارسی خواهد ماند و در گستره زبان فارسی و فرهنگ ايرانی تکان مکان خواهند خورد. حداکثر در مورد املای اسامی برخی متفکران آلمانی پيشرفتی خواهند داشت و به ما ياد خواهند داد که نکند خدای ناکرده "هايدگا" را "هايدگر" بنويسم که روح اين فيلسوف شهير آلمانی آزرده خواهد شد.

مرد بقالي با در پاسخ اعتراض مشتري به كوچك بودن تخم مرغهايي كه براي فروش عرضه كرده بود ،لب ورچيد و با حالتي اهانت ديده ، لنديد كه: همينه كه هست ، يا بخر و سرتو بنداز پائين و برو ،يا اگه راست ميگي يه بزرگترش را بگذار !!
اين حكايتك وقتي به ذهن ام آمد كه ، اين چند جمله را در جوابيه توام باپرخاش جناب منقد به آقاي كيانوش خواندم : (( واقعا اگر اینقدر از این نقد ناراضی هستید و نقداروپایی را هم می شناسید لطفا دست به کار شوید و چند نقد ادبی درست و حسابی بنویسید و همه این نقد نویس های به اصطلاح خودتان سفارشی نویس را از میدان به در کنید. بردارید و نقدی بر همین کتاب بنویسید و بگویید چرا رمان بد یا خوبی است )) و (( چرا خودتان را معرفی نمی کنید؟چرا وبسایتی، وبلاگی،متنی در اینترنت یا درکتابی و مجله ای اگر دارید معرفی نمی کنید که دیگران با نگاه به آنها،قضاوتی درباره دیدگاه و اندیشه های شما بکنند)) !!!
و بعد تر كه ، نسبت به پيشگو بودن و غيب داني منقد ، با خواندن اين فرمايشات در متن اصلي ، مشكوك شده بودم : (( آنچه‌ در ذهن‌ نويسنده‌ اتفاق‌ مي‌افتد با زبان‌ مادري‌اش‌ خلق‌ مي‌شود و چون‌ نويسنده‌ گذشته‌ را با همان‌ زبان‌ مي‌بيند و حال‌ را هم‌ با همان‌ ذهنيات‌ گذشته‌ در زبانش‌ خلق‌ مي‌كند پس‌ به‌ نظر من‌ غير ممكن‌ است‌ كه‌ كوندرا به‌ زبان‌ فرانسه‌ فكر كرده‌ باشد.))‌!!!! با ديدن اين جملات در پاسخ به آفاي كيانوش، گمان ام به يقين مبدل شد :(( کاملا معلوم است که نمی نویسید و رنج نوشتن را به جان نخریده اید، تنهایی و تمرکز نوشتن را تجربه نکرده اید،از خستگی روان طعمی نچشیده اید تا به گمانم به نوعی وارستگی فکری برسید ))!!!
جاي مرحوم آدرنو خالي ! چه بسا كه او نيز اين جمله خويش را كمي كامل تر مي فرمود! ايشان در جائي نوشته (( از مختصات منقد يكي هم تصور و يا توهم مالكيت حقيقت ، و دستيابي به آن اصل اصل در پديده هنري ست )) نقل به مضمون!
و بعله ، ايشان اگر مي بود، احتمالا، (علم غيب ) را هم بايد به اين جمله اش مي افزود!
باري و به هر جهت،
و...و تا دوباره اشكالات قديمي پيش نيايد ! احتراما معروض مي دارد:
1/ اصل جمله آدرنو ، به اضافه نشاني مقاله مورد بحث و نام كتاب حاوي مقاله ، در اسرع وقت و در يادداشت بعدي تقديم مي شود ! ضمنا تا يادم نرفته ، چون خودشان پرسيده بودند ،عرض مي شود : براي آشنائي با گوشه و شمه اي از ملاك هاي نقد اروپائي به آثار همين مرحوم آدورنو ، مراجعه شود ، مجرب است!
2/ از آنجا كه اين بنده نيز از خيل لاوبلاگيون و سيل نا وبسايتيون هستم ،و كمي هم از خيط و كنفت شدن هراس كامل دارم!! ،بر من مگيريد و ببخشائيد كه در عين جبن و زبوني پس پشت نام مستعار و نقاب رهگذر ناشناس !! پناه مي گيرم!

به نظر بنده در مقاله آقای پورمحسن و در یکی دو کامنت دیگر، یک سری ایرادات مهم وجود داشت. اول این که نوشته پورمحسن، همان طور که یکی از خوانندگان به نام علی سیامی هم نوشته، بیشتر اظهار نظر شخصی یک خواننده معمولی و در حد یک کامنت طولانی است. این جا ظاهرا سایت یک رادیو است. من نمی دانم این برنامه پخش هم شده یا نه. اما در یک برنامه رادیویی که هر دقیقه اش ارزش دارد ما مدام با مسائل شخصی این خواننده/ منتقد سر و کار داریم که اصلا هم جذاب نیست. این که ایشان به خودشان وعده سرکشیدن لیوان آب پرتقال داده بودند و این که سیگارشان تمام شده بوده و ... این یک برنامه رادیویی است که باید در حداکثر فشردگی و وضوح تهیه شود. وگرنه شنونده( یا خواننده) چرا باید از وضعیت پاکت سیگار و این قبیل مسائل منتقد مطلع شود؟ بعد هم این که واقعا اظهار نظرهای آقای پورمحسن شخصی هستند. ایشان مدت ها با کوندرا مشکل داشته و بعد از خواندن این رمان قاسمی مشکلش حل شده. چون هر دو این نویسنده ها توانسته اند از زادگاه خود فاصله بگیرند. اما منتقد نمی تواند این تفاوت عظیم را نادیده بگیرد که پس چرا دومی هنوز به همان زبان مادری می نویسد؟ نویسنده این نقد بازهم به جای تمام کسانی که توانسته اند زبان ادبی خود را عوض کنند (به هردلیل) اظهار نظر می کند که اصلا و ابدا امکان پذیر نیست بشود به زبان دیگری جز زبان مادری فکر کرد. ایشان چه طور می فرمایند که کوندرا امکان ندارد به زبان فرانسه فکر کرده باشد؟ هان؟ فقط در یک حالت این امکان دارد و آن این که پورمحسن به جای نقد ادبی، کامنت نوشته باشد. آن هم یک کامنت بلند وطولانی. در کامنت شما برخلاف نقد همین طوری اظهار نظر کلی می کنید. ببینید من هم الان دارم کامنت می نویسم نه نقد جدی. عین همان کاری که پورمحسن کرده. ایشان تنها نکته جالبی که دیده همان تاریخ موخره است و وگرنه باقی آن اکثرا حرف های تکراری است. آقای فرزاد، در دومین کامنت در دفاع از آقای پورمحسن گفته به جای ایراد گرفتن از این نوشته، هرکس که انتقادی دارد باید یک نقد ادبی درست و حسابی بنویسد و گرنه...آقای فرزاد! این حرف شما مثل این است که کسی حق ندارد از یک داستان ایراد بگیرد مگر آن که خودش بالزاک یا تولستوی باشد. من منتقد ادبی نیستیم اما آقای پورمحسن هم چیزی جز یک کامنت بلند ننوشته است.

Azadeh Khanom was written 1n 1995, it came out in Persian in 1996 in Sweden (Baran). It was trasnlated into French 1n 2001 and it was published in 2002 by Fayard in France. Pamuk's My Name Is Red came out about eight years later. We should stop spreading false news about Iranian authors.c