| رادیو زمانه > خارج از سیاست > راوی حکایت باقی > با «جُنگ صدا» از عاشورا تا جشنواره فیلم گوتنبرگ | ||
با «جُنگ صدا» از عاشورا تا جشنواره فیلم گوتنبرگاو می‌دوید و من می‌دویدم،او سوی مقتل، من سوی قاتل. او می‌نشست و من می‌نشستم، او روی سینه، من در مقابل. او می‌کشید و من می‌کشیدم، او از کمر تیغ، من آه باطل. او می‌بُرید و من می‌بُریدم، او از «حسین» سر، من غیر از او دل. [بخشی از ترانه‌ای با صدای کویتی‌پور] با مطالعه و تامل بر اشعار و سروده‌های مذهبی، در کشورهایی که دین رسمی‌اشان اسلام است؛ و یا به‌اصطلاح اشعاری که در دیگر کشورهای مسلمان و یا مسلمان‌نشین سروده شده و در آن به وقایع تاریخی ـ مذهبی اسلام اشاره‌ای شده، هیچکدام به اندازه و طول و تفصیل، یا به تعداد ابیات و حجمی که ایرانیان فارسی‌زبان به آن اختصاص داده و سروده و پرداخته‌اند، نبوده و نیست. صحنه‌پردازی‌هایی که به‌خصوص شاعران ایرانی از وقایع مذهبی ـ تاریخی‌ای چون عاشورا، در اشعار خود نشان داده‌اند، در نوع خود بی‌نظیر و در اندازۀ خود بی‌سابقه است. واقعۀ عاشورا منهای علل و پس‌زمینه‌های سیاسی آن، و صرفا خود واقعه یا حادثه‌ای که در روز دهم از ماه محرم اتفاق افتاده، در صحنه‌پردازی‌ها و دیالوگ یا گفت‌وگوهایی که شاعر ایرانی بر زبان آدم‌ها ـ از مرد و زن و کودک و نوجوان ـ و شخصیت‌های درگیر در این ماجرا گذاشته، آنقدر متنوع و کنکاش شده است که هنوزاهنوز هم با وجودی که بارها و بارها، و بسیار بارها! همین یک موضوع، تکرار و دوباره‌سازی شده، باز هم در هر دوره و هر سال نمونه‌ای دیگر و شکلی تازه‌تر از آن را شاهدیم و می‌شنویم. شاید پرداختن به مقولۀ خدمت و خیانت شاعران و سخنوران ایرانی، از عهد صفویه به بعد، در ترویج و همه‌گیر کردن سنت‌هایی از این‌دست، در فرهنگ و بر زبان و عادات مردم ایران، فرصتی بهتر و بیشتر بطلبد. در برنامۀ «جُنگ صدا» این هفته، از جمله خبر گشایش جشنواره جهانی فیلم در رتردام [هلند] و گوتنبرگ [سوئد] را می‌شنوید. کمی از داستان چگونگی سرودن و خلق ترانۀ «تکدرخت» که «نواب صفا» شعرش را سرود و «پوران» آن را خواند، و چون از «پوران» و «نواب صفا» گفته‌ایم، پس اشاره‌ای هم به ترانۀ «نیلوفر» می‌کنیم که آن نیز کار مشترک این دو بود و طبعا به این بهانه، نامی هم از «تبمور بخیتار» پایه‌گذار سازمان امنیت در ایران به میان می‌آوریم. در پایان بخشی از برنامۀ «رادیو قاصدک» از شهر زوریخ در کشور سوئیس پخش را می‌شنویم. بخشی که در آن به محاکمه و اعدام «صدام حسین» اشاره می‌شود و از خاطرۀ تلخ ایام جنگ و احساس دوگانه‌ای که با شنیدن خبر اعدام «صدام» به آدمی دست می‌دهد گفته شده. مجلۀ گفتاری «جُنگ صدا»، توسط «علیرضا افزودی»، و برای پخش در برنامۀ «منهای هشت و نیم» از رادیو زمانه تهیه شده است. برنامۀ سوم «جُنگ صدا» را از «اینجا» بشنوید! برنامۀ دوم «جُنگ صدا» را در «اینجا» بشنوید! |
||