درگذشت بازيگر فيلم‌های تروفو

پرویز جاهد

کلود جيد بازيگر فرانسوی در سن ۵۸ سالگی بر اثر بيماری سرطان درگذشت.

فرانسوا تروفو که کاشف اين بازيگر در سينما بود در نامه‌ای که در سال ۱۹۶۸ به هيچکاک نوشت او را چنين معرفی کرد:
« کلود جيد ۲۰ ساله که به تازگی نقش اصلی فيلم تازه من بوسه‌های ربوده شده را بازی کرد، ۸ سال جوان‌تر از کاترين دونوو است و شباهت‌هائی به گريس کلی و جون فونتين دارد.»

در واقع تروفو با اين نامه او را برای بازی در فيلم توپاز به هيچکاک معرفی کرده بود. فيلمی که در کارنامه هيچکاک، فيلم نسبتا ضعيف و تاريخ مصرف‌داری است اگرچه بازی کلود جيد در اين فيلم در نقش اصلی (دختر يک مامور مخفی فرانسوی)، در موفقيت حرفه‌ای او تاثير عمده‌ای داشته است. پالين کيل منتقد مشهور سينما نيز بازی و قيافه او را با کاترين دونوو مقايسه کرده است.

کلود جيد از سن ۱۲ تا ۳۰ سالگی در فيلم‌های تروفو بازی کرد و در سه فيلم اتوبيوگرافيکال او که با يک شخصيت واحد ساخته شده‌اند (آنتوان دوينل) ظاهر شده است.

وقتی تروفو او را هنگام بازی در تئاتر هنری چهارم لوئيجی پيراندللو بر روی صحنه ديد تحت تاثير زيبائی او قرار گرفت و عاشق او شد و نقش کريستين داربون در فيلم بوسه‌های ربوده شده را به او واگذار کرد. در اين فيلم او نقش شاگرد ويولون آنتوان دوينل را بازی می‌کرد و آنتوان عاشق او می‌شد. در واقع عشق آنتوان به کلود جيد در اين فيلم بازتابی از عشق واقعی خود تروفو به او بود. جيد در دو فيلم بعدی تروفو نيز در همين نقش ظاهر شد.

کلود جيد دانش آموخته رشته هنرهای نمايشی در کنسرواتوار هنرهای دراماتيک دژان بود و به خاطر بازی در تئاتر مدرسه همسران مولير در نقش آگنس برنده بهترين بازيگر نقش کمدی شد. بعد در ۱۹۶۷ برای آموختن بازيگری به پاريس رفت و در مدرسه‌ای زير نظر مری مارکوئت تعليم ديد. مدرسه‌ای که ژرار دپارديو نيز در آن درس می‌خواند. بعد از آن در اجرای تلويزيونی نمايش‌نامه رويای شب نيمه تابستان شکسپير در نقش هلنا ظاهر شد. به دنبال آن در فيلم عموی من بنجامين ساخته ادواردو مولينارو بازی کرد.

کلود جيد بازيگر ثابت تئاتر ژان ماير در ليون بود و در نمايشنامه‌های بسياری از جمله جنگ تروا اتفاق نخواهد افتاد، تبعيدی‌ها نوشته جيمز جويس و بريتانيکوس ژان راسين به ايفای نقش پرداخت.

پوستر فیلم تهران ۴۳

در ۱۹۸۰با همسرش برنارد کوسته به روسيه رفت و نقش انيسا آرماند بلشويک، معشوقه لنين را درفيلم لنين در پاريس ساخته سرگئی يوتکه ويچ بازی کرد اگرچه در آن زمان امکان حرف زدن درباره عشق لنين به يک زن ديگر در فضای تئاتروسينمای روسيه ممنوع بود.

درهمين زمان کلود جيد در فيلم مشهور تهران ۴۳ در کنار آلن دلون ظاهر شد که محصولی از مسفيلم بود. تهران ۴۳ يک تريلر جاسوسی بود که الکساندر آلوف و ولاديمير نائوموف در باره ترور وينستون چرچيل، جوزف استالين و فرانکلين روزولت در جريان کنفرانس سران متفقين در تهران ساخته بودند و فروش بين‌المللی زيادی داشت.

کلود جيد در ۱۹۹۸ نشان افتخاری شواليه را دريافت کرد. آخرين کار او بر روی صحنه، بازی در نمايش کلمين و کاردينال نوشته ژاک رمپال بود که در پاريس اجرا شد.