دکتر بهشتی معز: سلام. هم از این و هم از نوشته قبلی تان" دیالکتیک سه نسل" خیلی آموختم. از اینکه وقت با ارزش تان را برای جواب دادن به یه مشت" دری-وری" ناب صرف کرده اید ا یه جهت متاسف و از جهت دیگر ازشما بی اندازه سپاسگزارم.

منی که نه نویسنده هستم و نه شاعر و نه زبانشناس و نه فیلسوف و و ----که خیلی با زبان استعاره و مجازی سر و کار دارند---- نوشته : دیالکتیک" شمارا خیلی خوب فهمیدم و وقتی نوشته اقای کلانتری و پیام کوتاه آقای اشوری را خواندم به جان بچه هایم قسم اول فکر کردم که با شما دوستی خیلی نزدیکی دارند و یه جورهایی سر به سر شما گذاشته اند. زیرا که اگر با معیار اقای کلانتری بخواهیم سایر اثار فرهنگی را به سنجیم حتی یه جلد کتاب سالم هم در سرتاسر دنیا نمی توان پیدا کرد. از پیام اقای اشوری که گیج شده بودم که جطوری همچو اهانتی به نویسنده مقاله ای--- گیریم که صد در صد هم اشتباهی ای---- کرده است. اقای اشوری که یه پیامگزار بی نام و نشان نیستند که بعضی مراعات را ممکن است که نادیده بگیرند. در همانحا می خواستم که به اقای کلانتری پیشنهاد کنم که لطفا چند کتاب در باره Figurative Language and Comprehension ---که تصادفا همین هفته قبل 4 تایش را از آمازون خریداری کرده بودم--- را مطالعه کنند که بعدا به سه دلیل خودداری کردم. اولا: تصمیم گرفته بودم که با اقای کالاتنری کل کل نکنم زیرا که از مواضع اش دقیقا آگاهی دارم و در ثانی می دانستم که هر دانش آموخته ای هم از این موضوع آگاهی دارد چه برسد به جامعه شناس و نویسنده و روزنامه نگار ی مثل اقای کلانتری . ثالثا: یاد گفته جیمر جویس افتادم که در جواب انتقاد کارل گوستاو یونگ از کتاب Ulysses اش نقل قولی از فردریک کبیر اورده بود که وقتی پلاکارد سیاسی ای که بهش حمله شده بود را دیده بود گفته بود که." Niedrigerhangen"---- " پائین تر آویزانش کنید.--- که مسخره بشوند.
جدا من خیلی فکر کردم که به چه علتی هر دوتا--- اقایان اشوری و کلانتری--- اینگونه بر خورد های تندی که مناصب نوشته شما نبود کرده بودند. تنها چیزی که بمغزم عبور کرد این بود که اقای کلانتری به همه نوع دین مخصوصا دین اسلام آلر÷ی دارند و بخاطر اینکه شما از نسل اسلام به عنوان بحث انگیز ترین و پر دامنه ترین نسل حرف زده بودید بخاطرش داغ کرده بودند.

من می گم لازمه بحث مولد. موشکافی است و گرنه یا ابراز علاقه است که به جای خود گناه نیست یا نگه کردن عاقل اندر سفیه است که سم بحث مولد است. هر دوی این ها در سطح عواطف می گذرند.
اگر از زبان شعر برای تحلیل های جامعه شناسی استفاده کنند موجب کنش و واکنش های عاطفی می شود، چون شعر از نوع دیگریست و آنالیز از نوع دیگر.
اگر کسی چیزی گفت و دیگری از آن پرسید ، این نشانه را گوینده شایسته است که پاس بدارد.
مثلا من با اجازه بزرگان می پرسم آیا دیالکتیک هگلی با دیالکتیک باستانی از اساس فرق ندارد؟ و اگر دارد به من خواننده باید از داخل متن نشانه ای فرستاده شود که من این دو را که قابل تعویض با هم نیستند به جای هم اشتباه نگیرم.
یا می پرسم ما در زبان غیر شعری مفاهیم نسل را داریم که از بیولوژی گرفته شده و با استعاره توال و تولید در متون دیگر به کار می رفت، گروه های عقیدتی داریم، و انواع گروه های جامعه شناسانه که ترمینولوژی مفصلی در اختیار نویسنده برای انتقال پیام کم نویز می گذارد. هر مفهوم داخل شبکه ای هم خانواده هایش زندگی می کند و هر خواننده ای با دیدن کلمه آن شبکه را در ذهن خودش بیدار می کند و مفهوم نویسنده را از روی آن توپولوژی می فهمد.
همه نفهمیدن ها از نادانی یا غرض نیست. بین ما رسم شده که هرکس با ما همراه نیست بگوییم یا غافل است یا غرض ورز، این سمی است که هر نهال فکری ای را از ریشه خشک می کند.
حالا یکی می گه این خسرو یا نفهمه یا با ما داره. چرا؟

با سلام

با این پاسخ، باید پرونده ی جدل و جدال بر سر مقاله ی آقای بهشتی را پایان یافته دانست. اما این پرسش در باب روش رادیو زمانه در گزینش و نشر متن ها از وبلاگ ها و کشاندن حاشیه ها به متن و تبدیل پیام های حاشیه ای به پست جدید هنوز بی پاسخ است.

چرا آن حاشیه به متن تبدیل شد؟ پاسخ این پرسش، مشی رسانه ای زمانه را بیان می کند. آیا زمانه با طرح و گزینش مطالب وبلاگها و سپس دامن زدن به حاشیه های خواسته یا ناخواسته به دنبال ایجاد فضای گفتگوی سازنده میان نویسندگان وبلاگ ها(دست کم در حوزه ی اندیشه) است؟ اگر این سیاست رسانه ای زمانه است، عمل به فرمایش و توصیه ی این یا آن استاد صاحب نام برای فرستادن فلان حاشیه به متن چه جایی دارد؟ و صرف یادآوری آن که زمانه پیام های حاوی توهین را منتشر نمی کند، کافی است؟ بگذریم که هجو نوشته ی کسی و آن را مصداق فارسی دری وری دانستن، به تبع نویسنده ی صاحب نام اش، بر مسند نقد نشسته است و از حوزه ی ادب بیرون رانده نشده است. -مصداق تعرف الحق بالرجال!-

کسی مقاله ای در بلاگ خودش نوشته؛ سردبیر اندیشه ی زمانه آن را به پسند و خواست خود و بر اساس سیاست های رسانه ای حوزه ی سردبیری خودش در زمانه منتشر کرده؛ دیگری آن را نقد و جرح کرده؛ و چهارمی آن را هجو و مصداق دری و وری دانسته و سفارش انتقال از حاشیه به متن داده است؛ و چنان شده که او خواسته است. اندر این میان نقش تعیین کننده از آن کیست؟ نفر چهارم، یا سردبیر اندیشه ی زمانه؟ آیا چنین سفارش هایی در موارد دیگر هم اعمال می شوند؟ اصولاً جز نوشته های سفارشی رادیو زمانه - که کم هم نیستند - امر سفارشی دیگری در اندیشه ی زمانه راه دارد؟

روی سخن من با صاحب زمانه و سردبیر بخش اندیشه است و امیدم به شفاف شدن این دست حواشی و سیاست های زمانه است. برای من نیز آن متن ها همچنان در حاشیه خواهند ماند.

پیشاپیش از پاسخ تان سپاسگزارم.
مهدی

------------------------------------

چرا آن حاشیه به متن تبدیل شد؟ پاسخ این پرسش، مشی رسانه ای زمانه را بیان می کند.
- زمانه رسانه ای است برای توجه به حاشيه هایی که می توانند متن باشند

آیا زمانه با طرح و گزینش مطالب وبلاگها و سپس دامن زدن به حاشیه های خواسته یا ناخواسته به دنبال ایجاد فضای گفتگوی سازنده میان نویسندگان وبلاگ ها(دست کم در حوزه ی اندیشه) است؟
- دقيقا

اگر این سیاست رسانه ای زمانه است، عمل به فرمایش و توصیه ی این یا آن استاد صاحب نام برای فرستادن فلان حاشیه به متن چه جایی دارد؟
- اگر اين سفارش از جانب يک خواننده ديگر هم بود ممکن بود به آن عمل شود آشوری که جای خود دارد. ديده شدن آن کامنت بلند يعنی بحث را از حاشيه به متن آوردن

و صرف یادآوری آن که زمانه پیام های حاوی توهین را منتشر نمی کند، کافی است؟
- زمانه مسئول ومدافع نظر آشوری نيست. اگر راه به جرح و تعديل نظر او بدهيم نظر چه کس ديگری را می توانيم تحمل کنيم؟

اندر این میان نقش تعیین کننده از آن کیست؟ نفر چهارم، یا سردبیر اندیشه ی زمانه؟
- نقش تعيين کننده همواره با دبيران زمانه است که آن هم سر خود نيست و منطق گفتگويی دارد

آیا چنین سفارش هایی در موارد دیگر هم اعمال می شوند؟ اصولاً جز نوشته های سفارشی رادیو زمانه - که کم هم نیستند - امر سفارشی دیگری در اندیشه
ی زمانه راه دارد؟
- اسم اش را سفارش می گذاريد بگذاريد ما آن را طبيعت گفت و شنود می دانيم. و اصولا اين منطق حرف مرد يکی است را نمی پذيريم. زندگی و گفت و شنود بر پايه سازش فکری و سازگاری مرامی و تعديل رفتاری است و در صورت عدم توافق، مدارا. هيچ نوشته سفارشی اما به معنای مورد نظر شما در زمانه منتشر نشده است. خوشحال می شوم يک نمونه از آنها را ذکر کنيد.

- سردبير

baa puzesh commenam dar seh nevshe pishin darj kardeh budam ke hadaf gozaashtan baraaye in nevshte bude baa puzesh az tekraar:

وقتی متن اقای بهشتی معز را تا اخر خواندم تيتر ايشان دوباره مورد توجه ام قرار گرفت.
مردم در حسرت فهم !درست.!!.. منظور ايشان از فهم درست نوشته ی ديالکتيک سه نسل چه بوده است؟
متنی که تاملی بر شعار رايج بوده است انرا بصورت ايده ای بيان کرده است و دلايل ايشان کلمات و جملات درون متن ايشان است. در پی ان . متن ديالکتيک سه نسل را چگونه بايد خواند؟ چگونه بايد فهميد و چگونه پرسش کرد؟ يا فقط بايد با گذشتن از کلمات و جملات پله به پله ايده ی تاکيد اميز ايشان را پذيرفت؟
شايد پاسخ به سه پرسش بالا بتوان به فهمی درست! رسيد که در حسرت نمانند.
عليرضا

«ادای مريدان دريدا» را خوب آمدید آقای دکتر.

اولين سوتی زمانه! ان شاالله مبارک است. اگر طرفدار فوتبال بودم می گفتم: ما منتظر دوميش هستيم!

از سر دبير محترم سواالی داشتم

شما فرموده بوديد نوشته هايی که توهين يا ناسزا به ديگران باشد منتشر نميگردد که نيت پسنديده ای است که حتما نشانه ی دقت شماست . با ذکر اين نکته که شما مسوول نوشته هيا ديگران نيستيد و
حتما نوشته ی < مردم اندر حسرت فهم درست< را خوانده ايد.
لطف بفرماييد چه مفهومی از ناسزا و توهين مورد نظرتان هميشه بوده است خوشحال ميشوم بدانم. ايا بکاربردن عبارات
/ طبيعی است كه خواننده عاقل ما نپرسد زماني، مكانی يا ...

/دهها لاطائل ديگر لابد از آن نازك انديشی‌های ويژه آقای ... است

در چه طبقه ای از نوشتار بنظر شما که قدرت تشخيص د اريد ميگنجد.ايا مثلا اگر خواننده ای کمنت بگذارد
نويسنده ا ی عاقل که چنين نمينويسد
ناسزاست يا خير؟
اگر خواننده ای کمنت بگذارد
چنين لاطائلاتی از اقای خواننده يا نويسنده ی ايکس انتظار ميرود
ايا ناسزاست يا خير؟

اينرااشاره کردم چون متاسفانه دقيقا انچه در بسياری کمنت ها و نوشته ها ی افرادی ديده ميشود همزمان به نوشته ها و کمنت هايی نسبت داده ميشود که هنوز معلوم نشده است در کجای انها ناسزاو تحريک بوده است.

با سپاس از توجه ی شما و همينطور سپاس از انتشار متن کامل اقای بهشتی

عليرضا
----------------------------
موضوع تشخيص ناسزا کاملا عرفی است و تلاش ما اين است که حداقلی باشد تا به سانسور نزديک نشويم. بنابرين ناسزاگويی و پرخاشگری صريح و مستقيم که همراه است با نفرت پراکنی قطعا منتشر نخواهد شد. باقی موارد گرچه ممکن است طعنه و نيش و کنايه باشد اما تا جايی که صراحتا در طبقه بندی ناسزاگويی قرار نگيرد منتشر می شود. اين بخشی از سبک نوشتاری شماری از دوستان است به هر حال! - سردبير

با سپاس از توضيحتان. بهر حال هدف هم تا حدی در چنين فضايی معتدل نگه داشتن يا جلوگيری از تنش است.
فقطاشاره که تلقی از توهين و نا سزا بصورت مستقيم ميتواند مشخص شود ولی توسط شنونده يا گوينده بگونه ای ديگر تعبير گردد. شخصا کار برد مستقيم کلمات يا صفات منسوب به شخص مقابل را توهين ميدانم که نمونه هايش از سخيفترين مانند کلمات جنسی( که بيشتر در فرهنگ ايران کاربرد دارد که در برخی فرهنگ ها کاربرد انها معنی خود را تاحدی از دست داده است) يا صفات منسوب به شخص مقابل که در قالب جمله هم ميتواند بکار رود. اگر به توهين و ناسزا معتقديم اين ها ابتدايی ترين نوع مشخصند مگر اينکه صرف توهين را در موقعيت تعبير کينم يا اصلا توهين و ناسزا را امری طبيعی بشماريم و هر صفتی را بتوان به شخص مقابل نسبت داد وقتی دلايل شخصی انرا داريم.
غير اين در بسياری موارد عباراتی را توهين و ناسزا ميشمارند مثلا اگر من خواننده ی نوعی جملات متناقض گوينده يا نويسنده ای را کنار نهم توسط بسياری توهين تلقی ميگردد يا اگر جمله ای را در نوشتاری و گفتاری در کنار امکان منطقی نوع نوشتار و گفتار ديگر نهم و توصيف انرا خواهان شوم توهين و ناسزا برای بسيار تلقی ميگردد. بنوعی در بسياری موارد تلاقی ميان اين دو نوع تعبير از توهين مشاهده شده است.
در جامعه هم در مواردی که متن مقدسی يا ايدوولوژيی باز ميگردد و پرسش شده و تضاد های ان کنار هم قارا ميگيرد به توهين و ناسزا تلقی ميگردد چون انرا امری عمدی و بانيت خصومت بر شمرده ميشود.در نتيجه عکسالعمل هايی که با توهين و ناسزای ابتدايی روا شمرده ميشود.
بنظرم چنين مشکلاتی از عدم رشد انسانها در درک مفهوم ازادی و نوع يادگيری حقيقی در خواندن يک متن يا تفکر انتقادی است گرچه به ظاهر نيست.
با سپاس از توجه يتان
عليرضا

سلام!من نیز در باب روشنگریهای جناب کلانتری نوشته ام! کاملا ریز و خودمانی! اگر خیلی احساس می کنید آزادید، لینک بدهید!
www.rendane.blogfa.com

اين اصطلاح منفور ِ «پنبه زنی» و «پنبه طرف را خوب زدی» از ميراث های گرانبهای حزب توده است که به جامعه روشنفکری ما رسيده است. راستی آقای داريوش آشوری مدتی عضو حزب توده نبودند؟!

ای بابا! من نمی‌دانم چرا به هر روشنفکر هموطن انتقاد می‌شود اینچنین پریشان می‌شود. آقای بهشتی شما که سعی در نظریه پردازی اجتماعی آنهم در این ابعاد را دارید شایسته است که انتقاد را نیز مدارا کنید! آقای عبدی فقط و فقط به نوشته‌ی شما پرداخته ولی شما به او و نوشته‌های او حمله‌ور شده‌اید. بحث اصلی بر سر نوشته‌ی شماست نه شخصیت علمی آقای عبدی! آیا فهمیدن این مسئله انقدر دشوار است؟ اگر به نظر شما آقای عبدی شخصیت علمی والایی ندارند اصلا چرا زحمت جواب دادن به خود داده‌اید! و اگر سخنانش بیراه است چرا اینچنین برآشفته‌اید؟!

در سايت آقاي عليرضا مازاريان (لينک بالا) به سه اشتباه من (در تلفظ نام «عدويه» ، تلفظ واژهء «ماهوي»، و عبارت کوتاهي از قرآن) اشاره شده. از آقاي مازاريان به خاطر اين باريک بيني و تصحيحات تشکر مي کنم. آقاي مازاريان مي نويسد:

{۱- کسي که حتي بر تلفظ واژه ناتوان است و رابعه ي عَدويــه (advieh) را عدويه(aduyeh) مي خواند، آيا مي تواند در نقد عشق او افاضه بفرمايد؟! ۲- همچنين،ماهُوي (mahovi) را ماهَوي مي خواند! ۳- در اين افاضه ي جديد با نام ترور مقدس نيز آيه ي «اُذن للّذين ُيقاتلون» ر ا« اذن الذين يوقاتلون»مي نويسد! اينهادليل فقر اساسي پژوهش نيست. نشانه ي کوته بالي پژوهشگر است. چه پرواز کوتاهي! چه آسموني!!}

در مورد اين سوآل که «اگر نام کسي را غلط تلفظ کنيم آيا مي توانيم در نقد عشق او هم سخني برانيم؟» ، پاسخ از لحاظ منطقي مثبت است چون نقد عشق يک فرد ارتباطي به نام او ندارد. در ضمن يادآوري مي کنم که من در مقالهء «نقد عرفان اجتماعي» از عشق رابعه «انتقاد» نکرده بودم، بلکه به تضاد و ناهمخواني «نحوهء عاشقانه و شعرگونه زيستن» در شرايط پست مدرن با عشق عرفانيِ پيش مُدرن اشاره اي کرده بودم. اين نکته در بستر نقد کلي من بود در مورد خلط مباحث پُست مدرن با تئوسوفي. علاوه بر اين، تلفظ Adawiyya صحيح تر از Advieh است. ـــ با تشکر /// عبدی کلانتری

پس از خواندن توضيحات آقاي رضا بهشتي معز ، اگر حمل بر جسارت نشود، چند پرسش ديگر براي من مطرح شد:

آقاي بهشتي معز مي نويسند: «از همان طليعه سخن ايشان كه يكِ "يك نسل" را واحد شمارش گرفته اند و در نيافته اند كه نماينده "ياي" نكره است مي‌توان دريافت كه تا چه اندازه در خواندن و فهم متن شتاب كرده اند.» ـــ آيا منظور ايشان اين است ياي نکره، مفرد را به جمع تبديل مي کند؟ براي مثال اگر من به جاي اينکه بگويم «امروز در خيابان يک مرد را ديدم»، بگويم «امروز در خيابان مردي را ديدم»، شنونده مي تواند برداشت کند که منظور من مي تواند به جاي يک مرد سه مرد باشد؟

آقاي بهشتي معز مي نويسند: «"اگر" بتوان نسلي را به عنوان طالب آزادي و يا ... شناخت مشكل بتوان جايگاه مستقري در تاريخ معاصر ايران براي او جست، چرا كه هم ريشه‌هاي مشترك با سايرين دارد و هم ناپايدار.» ـــ آيا «جايگاه مستقر» در تاريخ به معني يک دورهء زماني مشخص ، با آغاز و پايان مشخص است؟ در نتيجه نسل «آزادي و يا ...» ، چون جايگاه «نامستقر» دارد، داراي چنين حد و مرزي نيست و از لحاظ زماني با دو نسل ديگر انطباق پيدا مي کند؟ اگر اينطور است، وجه تسميهء «نسل» چيست؟ چون هرسه نسل ايشان از لحاظ سني و زماني با يکديگر انطباق پيدا مي کنند. يا به گفتهء خود آقاي بهشتي معز «نسل‌هاي سه گانه در اُفت و خيز مُدام با هم اند.»

آقاي بهشتي معز مي نويسند: «گويي اگر مخاطب متني نه عموم كه خواص اند باز بايد به قواعد بديهي معناشناسانه(سمنتيك) توسل جست!» ـــ آيا ايشان اعتقاد دارند چون براي خواص مي نويسند، رعايت قواعد زباني و معناشناسي ضرورتي ندارد؟

آقاي بهشتي معز مي نويسند: «اين همه فراست و فطانت در فهم متن و مراد نويسنده و شيوه ارتجاعي استدلال، مرا ياد بحث هاي قديم كلامي و فهم عوام در باب يدالله مغلوله... بل يداه مبسوطتان، الرحمن علي العرش استوي، فثم وجه الله و ... مي‌اندازد. » ـــ منظور از «شيوهء ارتجاعي استدلال» چيست؟ چرا استدلال شيوه اي ارتجاعي است؟ خود «شيوهء ارتجاعي» به چه معني است؟ آيا در بحث هاي قديم کلامي ، عوام مشارکت داشتند؟

آقاي بهشتي معز مي نويسند: «هنوز ادب اجازه نمي‌دهد تا با جرح و قدح متون [داريوش] آشوري خداي ناخواسته زحمات و خدمات او در چشم شاگردان معنوي او تخفيف شود.» ـــ منظور از «هنوز» آيا اين است که تا اين زمان ادب اجازه نداده، اما زماني فرا مي رسد که مي توان ادب را کنار گذاشت و متون آقاي آشوري را «جرح و قدح» کرد؟ آيا انتقاد از متون آقاي آشوري با رعايت ادب امکان پذير نيست؟ آيا انتقاد بايد با توجه به تأثير آن بر «شاگردان معنوي» يک استاد صورت گيرد؟ شاگردان غير معنوي چه کساني هستند؟

آقاي بهشتي معز مي نويسند: «من از هر خواننده منصفي مي‌خواهم دوباره پرسشنامه پريشان آقاي كلانتري را بخواند و ببيند چه ميزان متن ايشان دچار روان پريشي است.» ـــ آيا منظور ايشان اين است که متن ها و نوشته ها داري روح و روان هستند و ممکن دچار «روان پريشي» بشوند؟ يا اينکه نويسندهء متن روان پريش (سايکوتيک ، بيمار رواني) است؟

پرسش هاي ديگري هم براي من مطرح شد اما چون آقاي بهشتي معز نوشته اند «از هگل تا مارسل كُنش فيلسوف معاصر ما كه رساله‌اي سراسر خالي از استدلال نوشته ... متون کانت، هگل و هايدگر که بسيار مه آلود است و غبار اندود ... و تفسير هوسرلي و اشارات هايدگري و نقدهاي آلن باديو » و مقدار زيادي ابيات شعر، همه نشان دهندهء آنند که «استدلال مورد نظر آقايان كلانتري و آشوري» ضرورتي ندارد، من از آنها درمي گذرم.

/// عبدی کلانتری

ba salam va tashakkor az sardabire mohtaram,

az pasokhe roshanetan sepasgozaram. Voroode man beh in havashi faghat baraye roshan shodane taklife khodam va ahyanan digaran dar babe siasat haye e'lam nashodeye Radio Zamaneh bood, manzooram az in siasat haye e'lam nashodeh chize mobhami nist, bayaze beyne sotoor ast, nah dastoor o bakhshnameye in ya an dolat!

Morad az matne sefareshi -keh dar neveshteye man amade- matnist keh vijeye Radio Zamaneh va baraye enteshar dar An tahieh shodeh, va dar barabare matne gheyre sefareshi gharar darad, keh matnist keh nevisandeye Blog, dar webloge khodesh miavarad, va hengame neveshtan nemidanad keh in neveshteh sar az zamaneh, haftan, sobhaneh va etc. dar khahad avard. Matne sefareshi -beh ma'nie matni ba folan rooykarde khasse farhangi ya ideologik- manzooram naboodeh.

in keh sardabire mohtaram, har commente pormahtavayi ra beh "sefareshe har kasi" mitavand beh matn biavarad va tashkhisash ba khode oost, yek matlab ast, amma beh har haal taghrize aghaye ashuri bar neveshteye aghaye Kalantari, beh in bahs ha daman zadeh ast. ba neveshteh haye aghaye Beheshti va Ashuri, digar jayi baraye edameye in havashi nist.

in yaddasht ra ham baraye enteshar naneveshtam, khastam bi e'tena az kenare lotfe shoma va pasokhgooyietannagzaram.

ba mehr, Mahdi