یک هفته خشونت

محسن کاکارش

در هفته‌ای که گذشت، انفجار انتحاری از سوی گروه جندالله در بلوچستان، باعث کشته و زخمی شدن ۱۳۰ نفر شد.هم‌زمان با این رویداد، تیراندازی نیروهای امنیتی و انتظامی در مناطق مرزی کردستان، دست کم پنج کشته و زخمی بر جای گذاشت.از سوی دیگر، ۱۸ تن از شهروندان بلوچ و کرد بازداشت شدند و فشار بر زندانیان و صدور حکم در آذربایجان ادامه دارد.

بلوچستان

عملیات تروریستی انتحاری در بلوچستان، روز ۲۴ آذرماه ده‌ها کشته و زخمی در پی داشت.خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران (ایرنا)، آمار کشته و زخمی‌شد¬گان این حادثه را که گروه جندالله بر عهده گرفته، ۱۳۰ نفر اعلام کرده است.طبق آمارهای رسمی ۳۹ نفر جان خود را از دست داده‌اند، اما گروه جندالله مدعی شده، شمار کشته و زخمی شدگان بیش از آمارهای اعلام شده از سوی نهادهای حکومتی است.به دنبال این رویداد، بازداشت‌ها شروع شد و تاکنون نهادهای امنیتی از دستگیری ۱۱ نفر خبر داده‌اند.

ساعاتی پس از قوع انفجار، اداره‌ی اطلاعات چابهار اعلام کرد، سه نفر در این حادثه نقش داشتند. نفر اول با انفجار کشته شد. نفر دوم که بمب همراه وی عمل نکرد توسط نیروی انتظامی مورد هدف قرار گرفت و زخمی شد. نفر سوم نیز هنگام خروج از مرز دستگیر شد.

یک روز پس از آن وزارت اطلاعات اعلام کرد در شهرهای چابهار، نیكشهر و كنارك سیستان و بلوچستان هشت نفر دستگیر شده‌اند. مصطفی محمد نجار، وزیر کشور از بازداشت یک نفر دیگر نیز خبر داد.به گزارش خبرگزاری‌های ایران، وزیر کشور گفت، افراد دستگیرشده «مظنون» هستند و این عملیات تا دستگیری عوامل اصلی این حادثه‌ی تروریستی ادامه خواهد یافت.

کارشناسان مسائل قومی و ملی در ایران معتقدند، انفجارها و درگیری‌های مسلحانه که طی ماه‌های گذشته در کردستان و بلوچستان رخ داده، زمینه را برای دستگیری و فشار بر فعالان فرهنگی و مدنی بیش از پیش فراهم می‌کند.

کردستان

خشونت در این هفته به انفجار در بلوچستان ختم نشد، بلکه تیراندازی نیروهای انتظامی و امنیتی به سوی شهروندان کرد چندین کشته و زخمی به جای گذاشت.به گزارش پایگاه خبری- تحلیلی روانیوز، سه نفر از افراد کاسب و کول‌بر در مناطق مرزی شهرهای سردشت و پیرانشهر بر اثر تیراندازی نیروهای انتظامی جان خود را از دست دادند.

این پایگاه خبری که اخبار کردستان را پوشش می‌دهد، اسامی کشته‌شدگان را «عثمان محمدی، محمود مینه‌زاده و آزاد ملاحمزه» اعلام کرده است.در جریان تیراندازی نیروهای انتظامی، یکی از افراد کاسب به نام «محمد فرزند خالد» به شدت زخمی شده و شماری از احشام بارکش نیز کشته شدند.

بر اساس آمارهای منتشر شده، سال گذشته بیش از ۹۰ تن از افراد کاسب و کول‌بر، براثر تیراندازی نیروهای انتظامی در مناطق کردستان جان خود را از دست دادند و ده‌ها تن از آنان نیز زخمی شدند.از سوی دیگر انفجار مین در مهاباد باعث زخمی شدن یکی دیگر از شهروندان شد.

آن‌طور که آژانس خبری موکریان گزارش داد، بر اثر انفجار مین در حوالی روستای «کامم» واقع در ۱۵ کیلومتری شهر مهاباد یک شهروند به نام بایزید دانش‌پژوه که مشغول جمع‌آوری گیاهان دارویی بود، به شدت زخمی شد.طبق آمارهای رسمی، ۱۲ میلیون و ۸۰۰ هزار مین در مناطق مرزی کردستان کار گذاشته شده است که با احتساب جمعیت، برای هر نفر از ساکنان این مناطق بیش از یک مین آماده به کار وجود دارد.

در همان‌حال یکی دیگر از شهروندان در پی شلیک نیروهای امنیتی زخمی شد و به همراه پنج تن دیگر بازداشت شدند. یک منبع آگاه به زمانه گفت، «رزگار، ولی و سولتان افشاری» از مهاباد و «علی افشاری» از بوکان توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند. نیروهای امنیتی در حین بازداشت این شهروندان، تیراندازی کرده بودند که در پی آن یکی از آنها زخمی و روانه‌ی بیمارستان شد.

هم‌زمان یک شهروند دیگر به اسم «دکتر کمال» در بوکان بازداشت شد. از وضعیت و محل نگهداری این شهروند و سایر بازدشت‌شدگان اطلاعی در دست نیست.در ادامه‌ی این بازداشت‌ها منابع خبری کردستان گزارش دادند، چهار شهروند در شهرهای سقز و بانه به‌نام‌های «کاوه خلیفه‌ای، آزاد رستمی، امید محمدامینی و عبدالله بهرامی» توسط نیروهای امنیتی در این شهر دستگیر شدند.

تاکنون نهادهای امنیتی هیچ توضیحی مبنی بر علت دستگیری این شهروندان به خانواده‌های‌شان نداده‌اند.
در این هفته، حکم ۱۸ ماه حبس احمد احمدپور در دادگاه تجدید نظر استان کردستان به شش‌ماه حبس قطعی کاهش یافت.این شهروند از سوی دادگاه انقلاب اسلامی سقز به اتهام همکاری با احزاب غیرقانوقی به ۱۸ ماه حبس محکوم شده بود.

رهانا هم خبر داد، جمال رسول‌پور فعال کرد بعد از ۱۰ روز به اعتصاب غذای خود پایان داده است.اعتصاب این زندانی در اعتراض به عدم رسیدگی‌های پزشکی، اتهام‌های منتسب و هم‌چنین روند بررسی پروندەاش صورت گرفته بود.

جمال رسول‌پور، در تاریخ ۲۸ شهریورماه سال جاری از سوی نیروهای امنیتی در شهر سردشت بازداشت شد و هم اینک در زندان مرکزی مهاباد به‌سر می‌برد.اتهام این زندانی کرد «فعالیت علیه‌نظام» و «همکاری با یکی از احزاب مخالف نظام» عنوان شده است.

آذربایجان

این هفته فشار بر زندانیان هم‌چنان ادامه داشت و صدور حبس برای دو تن از شهروندان از جمله موارد نقض حقوق بشر در آذربایجان بود.به گزارش منابع خبری آذربایجان، حسین‌علی محمدی یکی از فعالان آذربایجان به شش‌ماه حبس محکوم شد.

اتهامات این فعال آذربایجانی «تبلیغ علیه نظام» و «عضویت در گاموح» عنوان شده است.هم‌چنین آیدین سرداری‌نیا در دادگاه عمومی به اتهام اخلال در نظم عمومی به ۹۱ روز حبس و ۱۰ ضربه شلاق محکوم شد.
این شهروند آذربایجانی دوسال پیش همراه با سه نفر دیگر هنگام آزادی دانشجویان زندانی دانشگاه تبریز در مقابل زندان تبریز بازداشت شده بود.

برخی از منابع خبری هم گزارش دادند، حسین نصیری که روز ۱۳ فروردین ماه سال ۱۳۸۹ توسط نیروهای امنیتی دستگیر شده، تاکنون در بلاتکلیفی به‌سر می‌برد.این فعال آذربایجانی در جریان اعتراض به خشک شدن دریاچه‌ی ارومیه بازداشت شده بود.

در ادامه‌ی ممانعت از اطلاع‌رسانی در آذربایجان وبلاگ «قادین سسی» که مسائل مربوط به جنبش زنان آذربایجان را پوشش می‌دهد، مسدود شد.بدین‌ترتیب طی هفته‌ای که گذشت، ضمن این‌که شاهد رویدادهای خشونت‌بار در مناطق قومی و ملی از سوی گروه جندالله و نیروهای امنیتی و انتظامی جمهوری اسلامی بودیم، فشار بر زندانیان و شهروندان هم‌چنان ادامه داشت.