نقض و سرکوب سیستماتیک حقوق بشر

حسن زارع‌زاده اردشیر

در حالی که سرکوب دانشجویان و جامعه‌ی دانشگاهی، هم‌چنان ادامه دارد، خبر تایید احکام زندان دانشجویان فعال از جمله بهاره هدایت و میلاد اسدی به ۹ و هفت‌سال‌ونیم حبس، خودکشی آزیتا میزبان دانشجوی دانشگاه بیرجند و بستری شدن مهدی عربشاهی در بیمارستان، به نگرانی‌ها نسبت به نقض حقوق بشر و حقوق اساسی فعالیت‌های دانشجویی و دانشگاهی در ایران دامن زده است.

بهاره هدایت، عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت، به علت فعالیت‌های دانشجویی و نیز در حوزه‌ی حقوق زنان، در جمع به نه‌سال‌ونیم حبس تعزیری محکوم شده است.

میلاد اسدی، دیگر عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت نیز، به علت فعالیت دانشجویی به هفت‌سال‌ونیم حبس تعزیری قطعی محکوم شده است.

بهاره هدایت عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت | محکوم به ۹ سال و نیم حبس تعزیری

آزیتا میزبان، عضو شورای مرکزی انجمن دانشجویان دانشگاه بیرجند و مدیر مسئول نشریه‌ی دانشجویی «سکوت» بود که سه‌روز پیش در اثر خوردن سم، فوت کرد. هنوز علت خودکشی او روشن نیست، اما فعالان دانشجویی درصدد بررسی موضوع هستند. با این حال بررسی‌های پیشین نشان داده است که بیش‌تر خودکشی‌های دانشجویی در اثر فشارهای اجتماعی، شرایط و مشکلات تحصیلی رخ می‌دهد.

بر اساس اعلام رییس حراست کل وزرات علوم، «از هر ۲۸ مورد خودکشی دانشجویی در ایران، ۲۱ مورد مربوط به دختران است» و همین موضوع بیانگر فشارهای مضاعف بر آنهاست.

مهدی عربشاهی دبیر تشکیلات اتحادیه‌ی دانشجویان سراسر کشور موسوم به دفتر تحکیم وحدت که روز چهارشنبه به دلیل عارضه‌ی قلبی در بیمارستان شهید لواسانی بستری شده بود، با بهبودی نسبی وضعیتش از بیمارستان مرخص شد.

عربشاهی در ششم دی‌ماه سال گذشته (روز عاشورا) بازداشت شد و نزدیک به سه‌ماه را در سلول‌های انفرادی بند ۲۴۰ اوین گذراند. در طول این مدت او به‌شدت تحت فشار قرار گرفت تا اتهامات وارده از سوی بازجویان پرونده را بپذیرد. در نتیجه‌ی این فشارها، مهدی عربشاهی در بازداشتگاه دچار حمله‌ی قلبی شد و به بیمارستان قمر بنی‌هاشم منتقل شد. زمانی که او از زندان آزاد شد در یک مکالمه‌ی تلفنی کوتاه گفت که روزی شش عدد قرص مصرف می‌کند.

موضوع بیماری زندانیان سیاسی در چندماه اخیر به امری عادی تبدیل شده است؛ به‌طوری که زندانیان سیاسی و نهادهای مدافع آنها بر این باورند که این افراد در زندان به‌طور سیستماتیک تحت فشار قرار می‌گیرند تا توان ادامه‌ی فعالیت نداشته باشند.

بر اساس گفته‌ی وحید لعلی‌پور، همسر ‌مهدیه گلرو، این دانشجوی زندانی، در اثر اعتصاب غذا با مشکلات جدی جسمی از جمله ناراحتی روده مواجه شده است و برای رساندن دارو به وی نیز موانع بسیاری وجود دارد.

مهدیه گلرو، دانشجوی محروم از تحصیل دانشگاه علامه از دوازدهم آبان‌ماه سال گذشته در زندان اوین است و در حال حاضر در کنار سه فعال دانشجویی و حقوق بشری دیگر، شیوا نظرآهاری، محبوبه کرمی و شبنم مددزاده در یک بند به سر می‌برند.

در همین حال، نسرین ستوده وکیل مدافع محمدصدیق کبودوند، فعال حقوق بشر زندانی گفت که جان موکلش به شدت درخطر است؛ چراکه وی سومین حمله‌ی قلبی و مغزی را طی هفته‌ی گذشته از سر گذرانده است.

محمد صادق کبودوند رییس سازمان حقوق بشر کردستان

محمدصدیق کبودوند، رییس سازمان حقوق بشر کردستان از سه‌سال پیش در زندان است و در این مدت حتی یک روز مرخصی نداشته است.

خانم ستوده گفته است که فرزندان آقای کبودوند هنگام ملاقات با وی در زندان با دیدن وضعیت پدرشان به شدت به گریه افتاده‌اند. او اعلام کردکه حفظ جان آقای کبودند با مسئولین زندان و رییس قوه‌ی قضاییه است.

روز پنجشنبه‌ی گذشته، خالد هردانی زندانی بند ۴ زندان رجایی‌شهر که از خون‌ریزی معده رنج می‌برد و از دسترسی به دارو و نیز ملاقات حضوری محروم است، پس از این که نسبت به ضرب‌وشتم زندانیان سیاسی در بند ۴ اعتراض کرد به سلول انفرادی منتقل شد.

هم‌چنین هود یازرلو، دانشجوی زندانی در بند ۴ رجایی‌شهر در اثر این ضرب و شتم‌ها آسیب دیده و سپس به بند خود فرد مهاجم منتقل شده تا بیش‌تر مورد اذیت و آزار قرار گیرد.

مقامات زندان رجایی‌شهر از زندانیان عادی برای ضرب و شتم و اذیت و آزار زندانیان سیاسی بهره‌برداری می‌کنند. زندانیان سیاسی بند ۴ زندان رجایی شهر هفته‌ی گذشته در نامه‌ای سرگشاده به دادستان تهران نسبت وضعیت اسفناک و غیر بهداشتی بند ۴ و دیگر بندها به شدت اعتراض کرده و خواستار رسیدگی شده بودند. به‌نظر می‌رسد این نامه مقامات زندان را رنجانده است.

هفته‌ی گذشته سازمان عفو بین‌الملل و خبرنگاران بدون مرز با انتشار بیانیه‌ی مشترکی فهرستی از زندانیان سیاسی را منتشر کردند که مبتلا به بیماری‌های مختلف شده‌اند و نیاز به درمان فوری دارند.

روند برخورد با زندانیان سیاسی در حالی ادامه دارد که تعدادی از زندانیان سیاسی بلاتکلیف و یا آن دسته که به‌طور موقت آزاد شده‌اند، حکم‌های خود را دریافت کرده‌اند و آمار محکومان سیاسی هم‌چنان روند روبه‌رشد خود را حفظ کرده است.

لیلا توسلی، فرزند مهندس محمد توسلی و خواهرزاده‌ی دکتر ابراهیم یزدی، در دادگاه انقلاب و در مدت ۲۰ دقیقه، به دوسال حبس تعزیری محکوم شد.

شعبه‌ی ۲۸ دادگاه انقلاب، لیلا توسلی را به اتهام حضور در راهپیمایی ۲۵ خرداد و روز عاشورا و هم‌چنین مصاحبه با رادیوهای خارجی محکوم کرده است.

خانم توسلی به‌عنوان شاهد عینی کشته شدن یک شهروند توسط خودروی نیروی انتظامی، با تعدادی از رسانه‌های برون مرزی گفت‌وگو کرد و همین موضوع، مبنای اتهام وی شد. فردی که توسط ماشین پلیس کشته و سپس زیر گرفته شده بود، شهرام فرجی‌زاده نام دارد.

عباس احمدلو، دانشجوی سال آخر ارتباطات دانشگاه آزاد اراک که به اتهام توهین به رهبری و تشویش اذهان عمومی، به یک سال زندان محکوم شده بود، به دنبال تایید این حکم روانه‌ی زندان اراک شد.
زندان اراک از آن دسته زندان‌هایی است که محیطی بسیار نامناسب دارد و عدم تفکیک زندانیان باعث فشارهای مضاعف بر زندانیان سیاسی شده است.

ارسلان ابدی، دانشجوی دانشگاه بین‌المللی قزوین | محکوم به شش سال حبس تعزیری

ارسلان ابدی، دانشجوی دانشگاه بین‌المللی قزوین که در حوادث عاشورای سال گذشته بازداشت شده و به نه سال‌و‌نیم حبس محکوم شده بود، در دادگاه تجدید نظر به شش سال حبس تعزیری محکوم شد.

دکتر علی‌اصغر جمالی،‌ از سوی شعبه‌ی دوم دادگاه انقلاب شهر قزوین، به اتهام «توهين به رهبری و تبليغ عليه نظام» در مجموع به سه‌سال حبس تعزیری محکوم شد. هم‌چنین نام‌برده به مدت سه‌سال، از کار در مطب خصوصی خود محروم شده است.

دكتر جمالی مردادماه سال گذشته بازداشت شد و بيش از دوماه در زندان اداره‌ی اطلاعات قزوين به سر برد. وی سپس با قرار وثيقه‌ی ۱۶۰ ميليون تومانی، به‌طور موقت آزاد شده بود.

هفته‌ی گذشته روند برخورد با جامعه‌ی دانشگاهی شدت بیش‌تری یافت. علاوه بر موارد ذکر شده، در مسیر اقدامات وزارت علوم برای تصفیه‌ی استادان دانشگاه‌ها، حکم بازنشستگی تعدادی از آنها اعلام شد.

سعید رجبی، دبیر انجمن اسلامی دانشگاه کاشان از تائید حکم لغو مجوز انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه کاشان خبر داد که اول اسفندماه سال گذشته از سوی هیئت نظارت بر تشکل‌های اسلامی دانشگاه صادر شده بود. پروانه‌ی ده‌ها تشکل دانشجویی پیش‌تر لغو شده بود.

رییس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی از اخطار به پنج عضو هیئت علمی این دانشگاه که دارای رکود علمی بودند خبر داد.

رئیس دانشگاه شهیدبهشتی، تصمیم هیئت ممیزه‌ی این دانشگاه مبنی بر اخراج، بازخرید یا بازنشستگی چهار عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی را اعلام کرد.

مدیر کل دفتر ریاست دانشگاه تهران از بازنشستگی سی‌عضو هیئت علمی این دانشگاه خبر داد و گفت: ۲۰ نفر از اعضای این هیئت علمی خودشان درخواست بازنشستگی کرده‌اند و ۱۰ نفر دیگر طبق قانون بازنشسته می‌شوند که احکام آنها تا نیمه‌ی شهریور صادر می‌شود.

روح‌الله عالمی، عضو هیئت علمی گروه فلسفه‌ی دانشگاه تهران با بیان این که دارای ۲۲ سال سابقه‌ی تدریس در دانشگاه تهران است گفت: حداقل ۱۴ سال دیگر می‌توانستم تدریس کنم، اما خبر بازنشستگی‌ام را از طریق مسئولان دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی شنیده‌ام.

عده‌ی قابل توجهی از فعالان دانشجویی در چند دانشگاه به کمیته‌های انضباطی احضار شده‌اند. نزدیک ۳۰ ‌نفر از دانشجویان دانشگاه علم و صنعت تهران، در پی برگزاری مراسم سالگرد کشته شدن کیانوش آسا، با حکم کمیته‌ی انضباطی این دانشگاه به محرومیت یک تا دو ترم از تحصیل محکوم شده‌اند.

در احکام صادره از طرف شورای انضباطی برای این دانشجویان، علت ممنوعیت از تحصیل، «اخلال یا ایجاد وقفه در برنامه‌ها یا نظم دانشگاه و عدم رعایت مقررات دانشگاه» عنوان شده است.

این در حالی است که این مقامات از ورود دانشجویان جدید به کوی دانشگاه تهران ممانعت می‌کنند و سیاست پخش دانشجویان در خوابگاه‌های سطح شهر را در پیش گرفته‌اند.

مقامات وزارت علوم که سیاست سرکوب دانشجویان و استادان را در پیش گرفته‌اند، برای افزایش اعتبار علمی دانشگاه‌های ایران نیز اقدام قابل توجهی انجام نداده‌اند؛ چرا که بر اساس گفته‌ی مدير گروه علم‌سنجي مركز تحقيقات سياست علمي كشور دانشگاه‌های ایران در رتبه‌بندي دانشگاه‌های جهان که توسط موسسه اطلاعات علمی آی‌اس‌آ انجام گرفته، در رتبه‌های هزار به بعد قرار گرفته‌اند.