برخورد با مادران عزادار

شیرین فامیلی

گروه مادران عزادار و حاميان آن‌ها می‌گويند ۱۶ نفر از مادران بازداشت شده، عصر روز يکشنبه پس از ۲۴ ساعت آزاد شدند. شامگاه روز شنبه ۱۹ دی ماه، مأموران امنيتی و انتظامی ۳۳ تن از مادران عزادار و حاميان آنها را در تجمع پارک لاله بازداشت و به بازداشتگاه وزرا منتقل کردند.

روز يکشنبه پس از انتقال مادران عزادار بازداشت شده به دادسرای انقلاب، ۱۶ تن از آنها آزاد و ۱۴ تن ديگر به بازداشتگاه اوين منتقل شده اند.
مريم، يکی از مادران عزادار، درباره انتظار و بلاتکليفی خانواده های مادران بازداشت شده در مقابل زندان اوين و آخرين وضعيت بازداشت شدگان به راديو زمانه می گويد:

از صبح خانواده‌ها جلوی اوين رفته بودند، ولی به آن‌ها جواب سربالا داده و گفته بودند الان برويد چند روز ديگر خبردار می‌شويد؛ حتی اسامی را اعلام نکرده و فقط گفته بودند ۱۴ نفر اين‌جا هستند.

يکی از خانواده‌ها که به دادگاه انقلاب مراجعه کرده، در آن‌جا گفته‌ند شعبه سه اعلام کرده اگر وثيقه و سند بياوريد، همه مادران آزاد می‌شوند، ولی چون دير خبر دادند و قاضی فقط تا ساعت سه آن‌جا است فقط دو نفر توانستند کارهای مربوط را انجام دهند که به احتمال زياد اين دو نفر امشب آزاد می شوند و اگر بقيه خانواده‌ها فردا مسأله را پيگيری کنند، اميدواريم دیگران هم آزاد شوند.

به چه دليل مادران عزادار را بازداشت کردند و رفتارشان با آن‌ها چگونه بود؟

من ديشب دو تن از دوستانی که آزاد شده بودند را ديدم؛ يکی از آن‌ها خانم مسنی بالای ۷۰ سال است که هنگام بازداشت پايش را شکسته بودند. اين دو نفر که آزاد شده اند اصلاً به اوين نرفته و در دادگاه انقلاب آزادشان کرده بودند؛ يکی را به خاطر سن بالا و ديگری هم به اين خاطر که در قلبش باتری است و حالش بد بوده است.

همان شب حال ۹ نفر از دوستان بد شده بود و آن‌ها را برده بودند بيمارستان سجاد و از آن‌جا به بيمارستان ناجا و آن‌ها شب در بيمارستان بودند.

پس از اين که مادران را به دادگاه انقلاب برده بودند، آن‌جا گفته‌اند همه شما آزاد می‌شويد و گفته بودند شما در تجمع شرکت داشتيد و اغتشاش کرديد، ولی چيز مشخص و روشن ديگری نگفته بودند.

شما به ضرب و شتم و آسيب‌ديدگی يکی از مادران هنگام بازداشت اشاره کرديد. يعنی مادران را با خشونت بازداشت کرده‌اند؟

بله؛ بعضی از دوستان را با خشونت بازداشت کرده اند؛ از جمله اين خانم هفتاد و چند ساله که ديشب پايش می‌لنگيد و ظاهراً پايش را شکسته‌اند و ما توصيه کرديم که حتماً به پزشک مراجعه کند.

تا آن‌جايی که ما اطلاع داريم بعضی از مادران را هم بعد از متفرق شدن تجمع و هنگام سوار شدن به ماشين بازداشت کرده‌اند؛ آن‌ها را اذيت کرده، کتک زده و حتی پلاک ماشينشان را کنده و ماشين را خوابانده‌اند.

این‌ها نيروهای انتظامی بودند يا لباس شخصی‌ها؟

اين‌ه لباس شخصی بودند، ولی بر اساس تجربه ما نيروهای امنيت تهران هستند که با لباس شخصی کار خود را انجام می‌دهند و مشخصاً وابسته به ستاد امنيت هستند. حتی دفعات گذشته ديده بوديم که بعضی از آن‌ها با لباس شخصی می‌آيند، ولی در بازداشتگاه با لباس فرم هستند.

رفتار آن‌ها در بازداشتگاه هم با خشونت همراه بوده است؟

نه، رفتار در بازداشتگاه خشونت‌آميز نبود. این‌ها می‌دانند که با مادران مسن مواجهند و نمی‌توانند با خشونت برخورد کنند و بيشتر سعی می کنند با تهديد و ارعاب کارشان را پيش ببرند.

ديروز ساعت‌های طولانی خانواده‌ها جلوی بازداشتگاه وزرا معطل شده‌اند، ولی جواب روشنی به آن‌ه نمی‌دادند. خانواده‌ها هم عصبی شده و شعار می‌دهند که مادران عزادار را آزاد کنيد. بعد خيابان تقريباً بسته می‌شود چون ماشين‌ها می‌ايستادند تا ببينند چه اتفاقی رخ داده است.

وقتی وضعيت را اين طور می‌بينند به خانواده‌ها می‌گويند می‌خواهيم مادران را به دادسرا ببريم و منتظر اتوبوس هستيم. خانواده‌ها از هشت صبح آن‌جا بودند ولی تازه ساعت سه بعد از ظهر به آن‌ها جواب داده بودند. آن‌ها سعی می‌کنند با خانواده‌ها و خود مادران بازداشت شده با تهديد و ارعاب برخورد کنند.

بازتاب تجمع مادران عزادار در پارک لاله چه بوده و آيا در جاهای ديگری هم تجمعات مشابهی صورت می‌گيرد؟

خير، متاسفانه چند هفته است که اجازه نمی‌دهند مادران عزادار به طور کامل تجمع داشته باشند و قبل از اين که جمع شوند آن‌ها را به گروه‌های کوچک تقسيم می‌کنند و آن‌ها را مجبور می‌کنند از درهای مختلف پارک خارج شوند که اين تجمع به خيابان‌ها کشيده می‌شود و مادران با سکوت در خيابان راه می‌روند و ماموران هم به دنبال آن‌ها.

مادران تا زمانی که به خواسته‌هايشان نرسند، دست از اين اقدام خود بر نمی‌دارند و به هر قيمتی سعی می‌کنند اين روش را زنده نگه دارند. ما بارها اعلام کرده‌ايم که خواهان آزادی همه زندانيان سياسی، رسيدگی به جناياتی که در اين چند ماه اخير اتفاق افتاده و مجازات عاملين و آمرين اين وقايع هستيم يعنی کسانی که دستور شکنجه و کشتار را دادند و کسانی که آن را اجرا کردند و تا رسيدن به نتيجه هم کار خود را ادامه می دهيم. ما منحصر به اين روش نيستيم و می‌توانيم روش‌هايمان را تغيير دهيم.

به نظر شما چرا مادران عزادار را که بيشتر هم در سنين بالا هستند به خاطر اين تجمع تحت فشار قرار می‌دهند؟

آن ها می دانند خواست مادران عزادار خواستی است که جامعه می‌تواند با آن همراه شود و نگران هستند که اين مسأله تبديل به يک حرکت عمومی و گسترده شود. آن‌ها می‌دانند با گروهی مواجهند که نمی‌توانند به راحتی هر انگی را به آن‌ها بچسبانند. خود مأموران وقتی مادران را بازداشت می‌کنند، می‌گويند يک خانم هفتاد ساله چه اغتشاشی می‌تواند بکند و خودشان می دانند برچسب‌هايی که در اين چند ماه به ديگران زده‌اند، نمی‌توانند به مادران بچسبانند.

آن‌ها می‌دانند اگر اين حرکت گسترش يابد، جامعه و افکار عمومی راحت‌تر با اين مادران همدردی و همراهی می‌کند.