از اخراج اجباری افغان‌ها، تا ثبت نام در دانشگاه

لینا آریا

ایران محدودیت‌های تحصیلی را که برای مهاجرین غیر مجاز افغان وضع کرده بود از میان برداشته است. فدا حسین مالکی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در کابل در یک نشست خبری گفت:

یکی از مشکلات عمده‌ای که در چند سال گذشته در ایران وجود داشت، عدم دسترسی فرزندان مهاجرین غیر مجاز به تحصیل بود.

در این اواخر محمود احمدی‌نژاد، رییس جمهوری ایران که در عین حال ریاست شورای انقلاب فرهنگی جمهوری اسلامی ایران را هم به عهده دارد، دستور داده تا برای اطفال و کودکان واجب‌التعلیم کلاس‌های آموزشی دایر شود.

آقای مالکی افزود: بنابر دستور رییس جمهور، وزارت آموزش و پرورش ایران، برای فرزندان اتباع غیر مجاز نیز صنف‌های درسی ایجاد کرده است.

به گفته‌ی سفیر ایران، مقامات افغانستان نیز از این عملکرد ایران در مقابل مهاجرین افغان ابراز خرسندی کرده‌اند:

«یکی از مشکلاتی که در طول چند سال گذشته بود، آن هم شما مستحضرید که به لحاظ قوانین و آیین‌نامه‌هایی که هر کدام از کشورها برای خودشان دارند که خب جای احترام است. یکی از این مسائل این بود که ما در ایران نمی‌توانستیم از فرزندان اتباع غیر مجاز در مدارس استفاده کنیم که خود دوستان بارها این مسائل را مطرح کردند.

با پیگیری‌هایی که صورت گرفت و عنایتی که جناب آقای دکتر احمدی نژاد داشتند این دستور صادر و در شورای انقلا فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب شد.

مطابق دستور رییس جمهور کشورمان مقرر گشت که وزارت آموزش و پرورش ایران برای اطفال و کودکان واجب‌التعلیم کلاس‌های آموزشی دایر کنند.

تا به حال هر کدام از مقامات افغان که از این موضوع مطلع شده‌اند تلفنی تشکر کرده‌اند.»

فدا حسین مالکی، سفیر ایران در کابل

این اقدام ایران در حالی صورت می‌گیرد که از هفته‌ی گذشته شایعاتی در کشور پخش شده است که ایران مرزش را بر روی پناهندگان افغان باز کرده و افغان‌ها می‌توانند بدون داشتن روادید وارد ایران شوند.

هر چند این موضوع رسما از سوی وزارت خارجه افغانستان و کنسول‌گری ایران در هرات رد شده است؛ اما به گفته‌ی شاهدان عینی نگهبانان مرزی ایران در برابر ورود اتباع افغانستان هیچ ممانعتی نشان نمی‌دهند.

با اینکه اخراج اجباری مهاجرین افغان از ایران، تا دو ماه پیش هم ادامه داشت، اما سفیر ایران در کنفرانس خود از این موضوع صحبتی نکرد.

مجلس نمایندگان افغانستان نیز دو هفته پیش، مقامات ذی‌صلاح را برای رسیدگی به امور مهاجرین به پارلمان فراخواند و از آن‌ها در مورد آمادگی‌ها برای اخراج احتمالی مهاجرین و بازگشت آن‌ها در فصل زمستان اطلاعات خواست.

در حال حاضر نزدیک به سه میلیون افغان به شکل قانونی و غیر قانونی در ایران به سر می‌برند.

بنابر اظهارات سفیر ایران در کابل، یکی دیگر از مشکلاتی که جوانان افغان با آن مواجه بودند، این بود که اجازه‌ی شرکت در کنکور را نداشتند، اما در حال حاضر اتباع قانونی اجازه‌ی شرکت در کنکور را هم دارند.

تنها در سال جاری ۱۵۰۰ نفر از جوانان افغان در ایران از طریق امتحان کنکور در دانشگاه‌های ایران جذب شده‌اند.

«بعد از اینکه محدودیت شرکت در کنکور برداشته شد، افغان‌هایی که شرایط لازم را داشتند در کنکور شرکت کردند و حدود ۱۵۰۰ نفر از آن‌ها وارد دانشگاه‌های مختلف جمهوری اسلامی ایران شدند.

در حال حاضر منهای این رقم، پنج هزار دانشجو دیگر افغان در رشته‌های مختلف در ایران تحصیل می‌کنند. همچنین تاکنون حدود ۱۵ هزار دانشجو هم در رشته‌های مختلف از دانشگاه‌های سراسر کشور فارغ التحصیل شده‌اند.

مشکلی که وجود دارد این است که ما برای جذب دانشجویان در افغانستان محدودیت‌هایی داریم که با توجه به عنایت و نیازی که در این کشور وجود دارد، باید راهکارهایی ایجاد شود که این فارغ‌التحصیلان هم جذب شوند.»

به گفته‌ی آقای مالکی، تاکنون ۱۵ هزار نفر از جوانان مهاجر افغان در رشته‌های مختلف از دانشگاه‌های ایران فارغ شده‌اند و دولت افغانستان باید زمینه‌ی کاری را برای آن‌ها فراهم کند.

تغییر یک‌باره سیاست ایران در مورد مهاجرین افغان بحث‌هایی را در افغانستان به راه انداخته است. زیرا تا چندی پیش مهاجرین افغان به صورت اجباری از ایران اخراج می‌شدند. آن‌ها نه تنها اجازه شرکت در کنکور را نداشتند بلکه حتی کودکان هم نمی‌توانستند در مدارس به تحصیل بپردازند.