«برای اطلاع‏رسانی، با فشار شدیدی مواجه هستیم»

مریم محمدی

فخرالسادات محتشمی‏پور، همسر مصطفی تاج‏زاده، عضو شورای مرکزی جبهه‏ی مشارکت و عضو سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی است. خانم محتشمی‏پور، خود از فعالین سیاسی، عضو شورای مرکزی جبهه‏ی مشارکت، وبلاگ‏ نویس و چهره‏ی فعال خانواده‏های زندانیان سیاسی است. او عضو کمیته‏ی سه نفره‏ای است که از سوی خانواده‏های زندانیان سیاسی، مسایل آنان را پی‏گیری می‏کنند.

گفت‏گو با خانم محتشمی‏پور را مثل همه‏ی موارد مشابه، با این سؤال آغاز می‏کنم که چه خبر تازه‏ای از همسر زندانی‏شان دارند:

خبری ندارم. بیست و چند روز پیش پدر و مادر آقای تاج‏زاده با وی ملاقات کردند و وکیل ایشان هم ملاقاتی نیم‏ساعته با او داشته است. بعد از آن، من هیچ خبر دیگری از ایشان ندارم.

به جز مورد آقای تاج‏زاده و شما، کس دیگری هم بوده که همسرش موفق به ملاقاتش نشده باشد؟

خیر، فقط آقای عرب‏سرخی بوده که خوشبختانه، روز گذشته خانم ایشان موفق به ملاقات با همسرش شد. آقای عرب‏سرخی هم خوب بوده و روحیه‏ی خیلی خوبی نیز داشته است. الان فکر می‏کنم فقط من هستم که بعد از گذشت حدود صد روز، هنوز ملاقاتی با همسرم نداشته‏ام.

به شما نگفته‏اند علت این ممنوعیت چیست؟

هیچ پاسخ رسمی‏ای تا امروز نداشته‏ام. اوایل هفته‏ی گذشته، همراه با دوستان دیگر مراجعه‏ای به دادستانی داشتیم و هدف‏مان ملاقات دادستان بود که میسر نشد. حتا درخواست کتبی‏ای هم برای تعیین وضعیت همسران‏مان داشتیم که پاسخ نگرفتیم و ما را به دادگاه انقلاب ارجاع دادند. آن‏جا هم آقای حداد پاسخی برای ما نداشت و گفت که پرونده‏ها این‏جا نیامده است.

در همین مراجعه به دادستانی، وقتی من گفتم که بیش از نود روز است با همسرم ملاقاتی نداشته‏ام. گفتند درخواست کتبی بدهم. من هم برای این که مراحل رسمی پیش برود، درخواست را داده‏ام که متاسفانه، هنوز هیچ پاسخی نگرفته‏ام. ایشان نه تماس تلفنی با منزل داشته و نه امکان ملاقات فراهم شده است.

به هرحال، من این مساله را حتما پی‏گیری می‏کنم. در درخواستی هم که به دادستان دادم، حق شکایت را از کسانی که این حق شرعی، قانونی و انسانی را از من و همسرم سلب کرده‏اند، برای خودم محفوظ دانسته‏ام.

خانم محتشمی‏پور، شما در اطلاع‏رسانی نسبت به وضعیت همسرتان و سایر زندانیان، معمولا فعالیت زیادی داشته‏اید. این می‏تواند علت محدودیتی باشد که برای شما ایجاد کرده‏اند؟

هیچ بعید نیست؛ برای این که این دوستان ظاهرا، حیات‏شان در گرو سانسور و عدم اطلاع‏رسانی است و در این شرایط می‏توانند به کار خودشان ادامه بدهند.

چون نتوانسته‏اند از طریق فشار بر همسران ما، به طور مشخص، آقای تاج‏زاده، آقای امین‏زاده، آقای رمضان‏زاده، آقای میردامادی، آقای نبوی، آقای عرب‏سرخی و بقیه‏ی دوستانی که تحت فشار شدید روحی بوده‏اند، به منویات خودشان و آن‏چه مورد نظرشان بوده برسند، هیچ خوشایندشان نیست که ما شرایط این عزیزان را برای جامعه و برای مردم، اطلاع‏رسانی کنیم. دائم هم تاکید و توصیه داشته‏اند به این که سکوت کنید، حرف نزنید.

البته با من کسی تا به حال، در این رابطه صحبتی نکرده است. برای این که من از روز اول اعلام کردم به تکلیف شرعی خودم عمل می‏کنم و هرگز در برابر بازداشت غیرقانونی آنان و نگاه‏داری‏شان به شکل غیرقانونی که ظلم بیّن است، به عنوان یک مسلمان، سکوت نخواهم کرد.

فخرالسادات محتشمی‌پور

البته اضافه بر آن، شما فعالیت‏های سیاسی و مسئولیت‏های معینی نیز در جبهه‏ی مشارکت دارید. آیا همین‏طور است؟

بله، عضویت من در جبهه‏ی مشارکت هم‏چنان با افتخار برقرار است. هم عضو شورای مرکزی مشارکت هستم، هم قائم مقام آقای صفایی فراهانی در هیأت اجرایی و هم رییس شاخه‏ی زنان مشارکت هستم.

تحلیل شما از شرایط فعلی چیست؟ برخی آزادی‏ها صورت می‏گیرد، مجددا دستگیری‏های تازه‏ای انجام می‏شود، وعده‏هایی داده می‏شود و مجددا سخت‏گیری‏هایی اعمال می‏شود و به طور کلی، نوعی به هم‏ریختگی در تصمیم‏گیری یا اتخاذ یک مشی و روش معین، دیده می‏شود.

من فکر می‏کنم، سناریویی را که نوشته شده بود، نمی‏توانند به پایان برسانند. به دلیل این که پیش‏بینی دیگری داشتند، فکر می‏کردند تحت فشار و شکنجه‏های فیزیکی و سفید می‏توانند اعترافاتی را از بازداشت‏شده‏ها بگیرند و سناریوی خود را کامل کنند. اما این سناریو با شکست مواجه شده است. الان هم دنبال این هستند که بالاخره، چیزهایی پیدا کنند و به این داستان وصله پینه بزنند.

وگرنه پرونده‏ی اسامی که در بالا اشاره کردم، بعد از گذشت نود و هشت روز هنوز به دادگاه نیامده ؛ در حالی که بازجویی‏شان بیش از یک ماه است تمام شده است. البته، خیلی بیش از یک ماه، برای این که آقای تاج‏زاده روزی که با خانواده‏ و وکیل‏اش ملاقات داشته، گفته که یک ماه است دیگر بازجویی ندارد.

این نشان می‏دهد که این‏ها دنبال بهانه هستند و دنبال این که مدرک‏ سازی کنند و چیزهای مدنظر خودشان را به مردم هم ارائه کنند.

دستگیری‏های اخیر، به خصوص در مورد افرادی که فرزندان یا بستگانشان دستگیر می‏شوند، طبیعتا به این خاطر است که فشار بیشتری روی این افراد و خانواده‏ها بیاورند تا از استقامت و استواری آنان بکاهند.

حزب مشارکت رسماً در این باره تحلیلی داده است یا خواهد داد؟

از سوی جبهه‏ی مشارکت به زودی موضع‏گیری رسمی در باره‏ی دستگیری‏های اخیر که عمدتا نیز بچه‏های حزب بوده‏اند، ارائه خواهد داد.

اما به هرحال، این نشان می‏دهد که این فرزندان عزیز و جوانان ما، در راهی که قدم برداشته‏اند، استوار هستند و تلاشی را که دارد می‏شود برای این که حرکت، حرکتی ناحق و باطل جلوه کند، خیلی تاثیری روی بدنه‏ی حزب نگذاشته است و این تلقی آن‏ها که سران حزب را گرفته‏اند و فعالیت‏ها متوقف خواهد شد، در عمل واقعیت پیدا نکرده است.

این دستگیری‏ها نشان از دستپاچگی و دلهره‏ی آنان از این است که این جریان سالم حیات دارد و دارد زندگی ‏‏می‏‏‏کند و تاثیرات مثبت خود را حداقل در حوزه‏‏ی اطلاع‏رسانی می‏گذارد و خواهد گذاشت.

در مورد همین اطلاع‏رسانی، به نظر می‏رسد که امکانات شما هر روز محدودتر می‏شود. در حال حاضر، چه امکانی برای این منظور در اختیار دارید؟

برای اطلاع‏رسانی در داخل، با فشار و اختناق شدیدی مواجه هستیم. حتا رسانه‏های بی‏طرف دچار مشکل هستند. یعنی «پارلمان‏ نیوز» که انعکاس حداقلی افکار را مطرح می‏کرد، الان دچار سانسور است. به همین دلیل، ما چاره‏ای نداریم و برای اطلاع‏رسانی مصاحبه‏هایی خواهیم داشت.

در برخی از این سایت‏ها، دستگیری برخی از جوانان مشارکت را در ارتباط با دستگیری عاطفه‏ امام، دختر آقای جواد امام، دیده‏اند. شما ارتباطی بین این‏ها می‏بینید؟

خیر، من فکر نمی‏کنم خیلی ربطی داشته باشد. به هرحال، فشارهای روحی روانی روی آن خانواده بوده و تصمیم گرفته‏اند نوع دیگری عمل کنند. به نظر نمی‏آید که این‏ها خیلی به هم مرتبط باشد.

به عنوان عضو شورای مرکزی مشارکت و یا به عنوان همسر یکی از زندانیان سیاسی حوادث اخیر، کارهای زیادی انجام داده‏اید. راه دیگری باقی مانده؟ اقدام دیگری برای پی‏گیری وضعیت زندانیان‏تان خواهید داشت؟

تاکید ما روی آن است که خانواده‏ها هم‏چنان از مراجع قانونی، رسیدگی به وضعیت همسران و فرزندانشان را دنبال می‏کنند و سعی می‏کنند در حد توان خودشان اطلاع‏رسانی کنند و چون داستان دارد در سانسور و اختناق شدید خبری دنبال می‏شود، جامعه بی‏اطلاع نماند.

معمولا خبر آزاد کردن‏ها در مراجع رسمی اعلام می‏شود، در حالی که به دستگیری‏های مجدد کم‏تر توجه می‏شود و هیچ‏کس هم به دنبال آن نیست که ببیند، این داستان کی می‏خواهد ختم شود.

یعنی نه تنها ظاهرا هیچ تلاشی برای حل مساله نیست، بلکه دستگیری‏ها نیز هم‏چنان دارد و مساله را تشدید می‏کند. روند دستگیری‏ها دیگر واکنش‏ برانگیز شده است.