کودکانِ قربانی خشم پدر و مادر

مریم محمدی

پایمال کردن حقوق بشر در ایران، همواره موضوع مورد بحث نهادها و سازمان‌های بین‌المللی مدافع حقوق بشر بوده است. مبارزه برای حفظ حقوق فردی و اجتماعی همه‌ی گروه‌های انسانی در ایران تاریخ کم و بیش زنده‌ای دارد.

توضیح بیشتر این مساله را در گزارشی که تهیه کرده‌ام، می‌خوانید. نخستین تماس را با بیمارستان گرفتم و مسوول بخشی که ابوالفضل در آن بستری است:

والله، وضعیت خوبی الان ندارد،‌ سرم دارد و همین مشکلی که برای او پیش آمده، یک مقدار روی او اثر گذاشته است. غذا نمی‌تواند بخورد. آگاه نیست، حرف نمی‌تواند بزند و از مشکلات است.

آیا کسانی از مراجع قانونی به این بچه سر زدند، چون فعالان حقوق بشر نگران هستند که این بچه دوباره به همان خانواده تحویل داده بشود و قانع شدند که به بهزیستی این بچه را بدهند؟

الان بچه در بخش، بستری است و پرستاری هم از بهزیستی بالاسر مریض است. صحبت کردند با بیمارستان و قرار هم شده که که بچه تا آخر این هفته، به هیچ عنوان ترخیص نشود. تا این‌که از لحاظ قانونی هماهنگ کنند و بعد مریض را تحویل بدهند و شاید به بهزیستی بدهند.

توسط ایشان مطلع می‌شوم که یکی از اعضای انجمن حمایت از حقوق کودکان، امروز نزد این کودک بوده است. خانم فریده جلالی، عضو هیات مدیره دفاع از حقوق کودکان و مسوول مددکاری می‌گوید:

پرونده درواقع حدود دو هفته پیش به ما گزارش شده بود. پسری است به اسم ابوالفضل احکامی، ۵ ساله که توسط ناپدری خود کودک‌آزاری شدید شده بود، ناپدری دست گذاشته بود روی گلوی بچه و به حدی فشار داده بود که خون‌رسانی به مغز را مختل کرده بود که در حال حاضر این بچه هم به لحاظ دیداری و هم شنیداری متاسفانه دچار مشکل شده.

طبق صحبت‌های پزشک معالجش، خونریزی مغزی دارد. هم خونریزی مغزی و هم خونریزی پشت چشم داشت و الان در حال حاضر بینایی ندارد. دست‌های او هم به حالت فلج درآمده و فعلاً هیچ‌گونه حرکتی به آن شکل ندارد. این وضعیت این کودک است.

خانم جلالی، این بچه چرا با ناپدری زندگی می‌کند و پدر او کجاست؟

پدر این بچه در نیشابور است و متاسفانه گویا خبر ندارد که این مساله برای او پیش آمده. من الان از بیمارستان می‌آیم که پدربزرگ او از نیشابور آمده بود، ملاقات بچه و الان پیش بچه است.

شما مادر این بچه را هم دیدید و با او صحبت کردید؟

بله، ما با او صحبت کردیم و رفتیم خانه‌شان را دیدیم، متاسفانه در یک دخمه‌ای زندگی می‌کردند. در یک زیرزمینی که ۱۲ پله پایین می‌رفت. او بسیار وضعیت مالی بدی دارد و شوهر او که یک آدم کاملاً پارانویید است و کاملاً مشخص است که به لحاظ روحی و روانی متعادل نیست؛ با او دارد زندگی می‌کند و به او گفته که شما حق ندارید بروید و بچه را ببینید.

مادر چه نقشی در این حادثه داشته است؟

ایشان هم به اعتقاد من، به نوعی در این کودک‌آزاری مجرم است. به هرحال ایشان نباید می‌گذاشت که به این‌جا کشیده شود، چون تمام بدن بچه با آتش سیگار سوخته شده و خیلی اسفناک است.

انجمن حمایت از کودکان چه اقداماتی برای دفاع از این بچه انجام داده است؟

اقداماتی که کردیم یکی این است که ما از تمام اسپانسرها خواستیم که به لحاظ مالی کمک بکنند. چون مادر، متاسفانه ۹ ماهه حامله است و به لحاظ مالی خیلی وضعیت ناجوری دارد.

اسپانسرهای ما هم کمک کردند و یک بخشی از هزینه‌ی بیمارستان او را و کلاً لوازم و ملزوماتی که در حال حاضر نیاز بود، به بیمارستان دادند و کمک دیگری هم که به او کردیم، به لحاظ حقوقی کمیته‌ی حقوقی انجمن ما پیگیر کار او هستند.

شما وکیلی مشخص کردید برای این مساله؟

بله، ما وکیل داریم. آقای یاشارکاظمی، وکیل پرونده هستند و دارند پیگیری می‌کنند.

خانم جلالی در مورد درخواست از مسوولان می‌گوید:

والله، واقعیت این است که ما می‌خواهیم مساله کودک‌آزاری جدی گرفته می‌شود. الان ما به شدت مساله‌ی کودک‌آزاری را داریم. هنوز متاسفانه پدر و مادران ما فرق بین تادیب، یعنی ادب کردن و آزار را نمی‌دانند و بچه‌ها در این رابطه دارند خیلی صدمه می‌بینند. به لحاظ روحی و روانی و جشمانی، متاسفانه بچه‌های خیلی آسیب می‌بینند.

بچه‌هایی مثل ابوالفضل خیلی زیاد هستند و این یک موردی است که به ما گزارش شده و خیلی‌ها هستند که متاسفانه گزارش نمی‌شود.

من می‌خواستم فقط این را بگویم که در مدارس آموزش داده بشود، به اولیا آموزش داده بشود که واقعاً کودکان هم حقوقی دارند و باید آن را رعایت کرد.

با آقای یاشار کاظمی، وکیل این کودک صحبت می‌کنم.

از طرف انجمن حمایت از کودکان پیگیر این موضوع هستیم و متاسفانه تا حالا دادگستری همکاری با ما نکرده است. امروز پدربزرگ بچه را پیدا کردیم و این پدربزرگ پدری بچه پیگیر اقدامات اوست.

آقای کاظمی، این بچه این‌طور که در خبرها هست ممکن است که به مادر و همین ناپدری تحویل داده بشود.

نه، تحویل داده نمی‌شود. چون پدربزرگ او مشخص شده دیگر فقط او را تحویل خانواده‌ی پدری‌اش می‌دهند. یعنی بیمارستان این قول را داده که این کار را نکند.

در صورتی که ایشان این بچه را نخواهند، آیا ممکن است باز به مادر و ناپدری تحویل داده بشود؟

نه، این کاملاً واضح است که تحویل مادر داده نمی‌شود.

در پایان با خانم ثریا عزیزپناه، از مسوولان کانون حمایت از حقوق کودکان صحبت می‌کنم:

یک مساله‌ی کلی که ما با آن مواجه هستیم، مساله‌ی بچه‌هایی است که خانواده‌ها این‌ها را نمی‌خواهند. یعنی این یک مشکل اساسی یک بخشی از کودکان این جامعه‌ی ما‌ست.

در واقع این‌قدر سرپرست‌های کودک یا حتی خود پدر و مادر قانونی او ناآگاه هستند که با هر خشم مهار‌نشده‌ای حاضر هستند که این بچه‌ها را شکنجه کنند. چرا که او را نمی‌خواهد. متاسفانه یک چنین داستانی را ما در ایران داریم.

یعنی کار قبل از این‌که به این مرحله برسد، کسی نیست. بچه‌های کمی هستند که کارشان بیمارستان کشیده می‌شود یا این‌که به این، شکل دیگر به مرحله‌ی نهایی می‌رسند؛ تازه جامعه یا ان‌جی‌اوها از آن‌ها باخبر می‌شوند. یک مشکل خیلی زیاد این است که ما در اثر طلاق و سرپرستی در جامعه‌ی خودمان با آن مواجه هستیم.

امکانات شما برای کار در این زمینه چیست؟

امکاناتی که ما داریم در واقع این است که‌ چون الان کودک‌آزاری در قوانین ما جرم محسوب می‌شود، بیمارستان‌ها و مدارس و همه‌ی این‌ها موظف شدند که این موضوع را به مراجع قانونی اطلاع بدهند. در مواردی که انجمن در جریان قرار می‌گیرد، می‌خواهیم که این بچه دیگر در آن خانواده که او را نمی‌خواهند، نباشد.