حقوق کودکان را باید شناخت

اردوان روزبه

کريستين سالازار فولکمن

فرصت صحبت با "کريستين سالازار فولکمن" رئيس يونيسف در ايران درست در آخرين ساعاتي بوجود آمد که او براي يک ماموريت مي خواست به نيويورک برود. مصاحبه دردفتر کارش که "بهاره يگانه‌فر" دستيار ارتباطات يونيسف با توجه به زمان کوتاهي که مانده بود آنرا هماهنگ کرد، برگزار شد. در طی اين مصاحبه سالازار لبخندزنان، با دقت سوالات را گوش مي کرد و با حسن صميميتي که در صدايش موج مي زد، شمرده پاسخ مي گفت. چيزي که به نظرم خصلت وجودي کودکان است.
او دکترای علوم سياسی دارد، چهل و پنج ساله با مليتي چيني آلماني اکوادوري، دارای چهار فرزند. دو دختر و دوپسر که دخترانش نيز با او در ايران زندگي مي کنند. کريستيان پيش از اينکه در سال 2005 مامور به خدمت در ايران شود در سمت هايی نظير مدير ارشد برنامه های سازمان ملل در کشور های ويتنام و گواتمالا کار کرده است.

روز جهاني کودک، آشنايي بيشتر با يونيسف، ارزيابي فعاليت هاي آن در ايران و انتخاب مهتاب کرامتي به عنوان سفير يونيسف و سفري که بنا هست به لبنان داشته باشد از نکاتي بود که در اين مصاحبه به آنها پرداخته شد.

شايد براي همه جالب باشد که بدانند يک مسوول در يونيسف براي فرزندان خود چه برنامه ها و آرزو هايي دارد؟
من چهار فرزند دارم دو دختر و دو پسر از هفت تا هجده ساله. آرزو دارم به فرزندانم بياموزم که عزت نفس بالايي داشته باشند تا بتوانند در زندگي شان انتخاب هاي درستي بکنند. ديگر اينکه در کنار آنها وقت بيشتري را سپري کنم. اما آرزوي سومي هم دارم، فرزندان من بنابر شرایط کاري ام به خيلي از مناطق جهان سفر کرده اند براي همين من اين بچه ها را بچه هاي تمامي دنيا مي دانم، پس آرزويي براي تمامي بچه ها دارم و آن اين است که بتوانم دنيايي پر از صلح و آرامش را براي همه آنان فراهم کنم.

بچه هاي شما در ايران هم بوده اند. نظرشان درمورد بچه هاي ايراني چيست؟
آنها در مدرسه ايي تحصيل مي کنند که عموما بچه هاي دورگه و يا خارجي درس مي خوانند. اما چيزي که مسلم است بچه ها بچه ها را دوست دارند، در هر کجاي جهان که باشد،آنها بدون هيچ قيد و بندي به بازي با هم فکر مي کنند.

سفير حسن نيت يونيسف چگونه انتخاب مي شود؟
ما براي انتخاب سفير حسن نيت سه معيار اصلي داريم. مهارت کاري به عنوان ملاک اول در نظر گرفته مي شود. فردي که انتخاب مي شود در هر حرفه اي که فعال است، خواننده، هنرپيشه يا کار هاي ديگر بايد يکي ازبهترين ها باشد. معيار دوم اعتبار اجتماعي است و سومين نکته وقت گذاشتن است. يک سفير يونيسف بايد آمادگي حضور در جلسات مختلف و صرف وقت براي هماهنگي کار ها و همراهي کودکان را داشته باشد. کسي که داراي اين مشخصات باشد و واقعا بپذيرد که وقت خود را براي کودکان بگذارد به عنوان يک کانديدا به دفتر مرکزي در نيويورک معرفي مي شود.

يونيسف به تازگي مهتاب کرامتي را به عنوان سفير جديد خود انتخاب کرده است. مهتاب را چگونه ارزيابي مي کنيد؟
شناخت ما در مورد مهتاب کرامتي فقط محدود به پروسه انتخاب نمي شود،بلکه بيشتر بر مي گردد به همکاري هايي که او با يونيسف داشته. از نکاتي که در مهتاب شاخص است مي توان به جديت و پشتکار و تلاشش براي کمک به کودکان اشاره کرد. من در صحبتي که با خانم کرامتي داشتم اشاره مي کرد به اينکه سفير يونيسف بودن را به عنوان يکي از برنامه هاي اصلي زندگي اش قرار داده و اين براي ما قابل تحسين است.

آيا در بين سفراي قبلي، ايراني هم بوده است ؟
ما با ايرانيان زيادي همکاري داريم. علي دايي که سفير حسن نيت نهضت جهاني بوده و هم اکنون با ما در ارتباط است. باشگاه هنرمندان که بيش از چهل چهره شاخص هنري در آن عضو هستند و دوستان ديگر علاقه مند. حتي از خانم کرامتي هم تقاضا کرده ايم که ديگر هنرمندان و علاقه مندان را به ما معرفي کنند تا براي همراهي کودکان بتوانيم از آنها کمک بگيريم .

در سفر به لبنان پيام اوچه خواهد بود؟
پيام او پيام يونيسف است. کودکان بايد براي کمک و حمايت در اولويت باشند. نبايدفراموش کرد که يونيسف يک سازمان خيريه نيست بلکه سازماني است که جامعه را به سمت و سويي هدايت مي کند که دوستدار کودک باشد. ما در اين زمينه نياز به اطلاع رساني و بالا بردن آگاهي داريم تا موجب تغييررفتارها باشيم. به سمتي که به نفع کودکان باشد. همچنين براي جمع آوري کمک هاي مالي هم قدم هايي برداشته خواهد شد نه به اين معنا که مثلابراي يک مقطع کمکي ارائه شود بلکه براي ايجاد فرهنگ همياري تلاش خواهد شد.

ماموريت خانم کرامتي چه مدت است و در بازديد لبنان او چه نکاتي برنامه ريزي شده؟
او براي يک برنامه دوساله با ما قرارداد دارد. اما اميدواريم اين يک قرارداد مادام العمر باشد. در مورد لبنان هم بايد اشاره کنم باتوجه به اينکه يک نهضت کمک هاي مالي را برای اين کودکان راه انداخته ايم. خانم کرامتي مي روند تا از نزديک شاهد صرف اين کمک ها باشند و به مردم در اين باره توضيح دهند و بتوانند کمک هاي بيشتري را براي بچه هاي دنيا بگيرند.

ماموريت مهتاب به عنوان سفير حسن نيت يونيسف چيست؟
عمده ماموريت او کمک به بهبود وضعيت کودکان و زنان ايراني و همچنين انعکاس آن به دنيا است. کرامتي با سفرهايش به مردم ديگر کشور ها خواهد گفت که ايران فقط با مسئله هسته اي شناخته شده نيست. فرهنگ، آداب و سنن ايراني را به آنها معرفي خواهد کرد. خود او هم در آينده برنامه هايي دارد مثلا مي دانم که وي سفري به کشور امارات خواهد داشت و در اين سفر به همراه يک گروه تئاتر فرصت هايي را در مورد آشنايي با مسائل کودکان ايراني ايجاد خواهد کرد. البته ما فکر مي کنيم او بيشتر در ايران درگير خواهد بود.

مهمترين کار هايي که در حال حاضر يونيسف در ايران انجام مي دهد چيست ؟
حوزه هاي فعاليت ما به طور کلي ارائه خدمات بهداشتي، تغذيه و آموزش به ويژه در مناطق محروم است. اما يکي ديگر از خدمات ما حمايت از کودکان در برابر آزارجسمي، جنسي و روحي است. پيشگيري از شيوع بيماري ايدز در بين نوجوان، توانمند سازي زنان و نظارت بر حسن اجراي پيمان نامه حقوق کودک از ديگر ماموريت هاي ما در ايران محسوب مي شود.

همکاري مقامات ايراني در اين زمينه چگونه بوده است؟
دولت مهم ترين شريک کاري يونيسف است و اين دولت است که مي تواند رسيدن اين خدمات را به کودکان تضمين کند. يونيسف از سال 1959 تا 1975 تا زماني که شاه دفتر يونيسف را در ايران تعطيل کرد با توجه به مبارزه با "سل" در اينجا فعال بوده است. از سال 1982 هم دولت جمهوري اسلامي به دنبال جنگ ايران و عراق و صدماتي که به کودکان وارد مي شد درخواست کرد تا مجددا دفتر يونيسف در ايران فعال شود. در اين مدت همکاري مناسبي را با ايران داشته ايم. ما اخيرا به بهانه روز کودک بيانيه اي هم صادر کرده و از دولت ايران خواسته ايم تا اين بيانيه را مد نظر داشته باشد.

در مورد مبارزه با کودک آزاري شما چه پيشنهادي داريد؟
کودک آزاري مشکلي است که امروز در همه کشور ها به عنوان يک مسئله مطرح وجود دارد و محدود به منطقه خاصي نيست. راهي که مي توان براي مبارزه با آن پيشنهاد کرد، تصويب قوانين کاربردي براي برخورد با کودک آزاري و ايجاد راه مناسب براي آگاه شدن از اين موضوع است. البته اين موارد يک جنبه مبارزه محسوب مي شود و در جنبه ديگر مي توان به فرهنگ اشاره کرد، بايد فرهنگ حمايت از کودک را رواج داد. متاسفانه در ايران هنوز خانواده هايي هستند که فکر مي کنند با تنبيه بدني مي توانند کودکانشان را تربيت کنند. در حالي که بايد اين فرهنگ را براي معلمين، والدين و تمامي کساني که با کودکان سر کار دارند جا انداخت که به شخصيت کودک احترام بگذارند و بدانند هيچ کس به هيچ دليلی حق تعرض به حقوق آنها را ندارد.

در ايران ما کودکاني داريم که از مادر ايراني و از پدر خارجي و به طور اخص افغان هستند. با توجه به محدوديت هاي قانوني براي به رسميت شناختن تابعيت اين کودکان به عنوان ايراني، يونيسف چه اقدامي کرده است؟
ما برنامه مستقيمي براي پرداختن به مشکلات آنها نداريم. اما برنامه اي در خصوص ثبت تولد اين کودکان و کودکاني که تولدشان ثبت نمي شود با ثبت احوال ايران داريم و در تلاش هستيم تا تابعيت آنان قانوني شود. تماس هايي هم با مجامع بين المللي داشته ايم. اخيرا مجلس ايران قانوني را در خصوص تابعيت اين کودکان تصويب کرد که مي تواند کمک موثري در بهبود وضعيت اين بچه ها باشد.

بزرگترين مشکل بر سر راه حفظ سلامت روحي و جسمي کودکان دردنيا چيست ؟
بزرگترين مشکل نبود فرهنگ مناسب و عدم رعايت حقوق کودکان است. بوسيله جنگ، کشتار و درگيري هاي مختلف و يا آزار جسمي و جنسي که همه ناشي از عدم شناخت حقوق آنان است. دولت ها بايد به حقوق کودکان به عنوان يک مسئله مهم توجه کنند و شرايطي را براي اجراي صحيح اين حقوق فراهم کنند. مردم بايد بدانند که فرزندان آنها داراي حقوقي هستند که رعايت آن در سرنوشت فرداي جهانشان موثر است.

آيا سفيران يونيسف توانسته اند منادي اين پيام باشند؟
بدون شک، آنها به دليل محبوبيت تاثير گذاري زيادي در بين مردم و ملت ها داشته اند و يونيسف با کمک آنها توانسته است پيام هاي خوبي را به گوش انسان ها برساند.