حزب‌یاب جوانان پیشرو

شکوفه منتظری

به ابتکار شبکه­‌ی جوانان پیشرو در هلند، تارنمای حزب‌یاب ۲۰۱۰ منتشر شد. این تارنما در آستانه­‌ی انتخابات هلند و سالگرد دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران که یکی از مولدین ظهور جنبش آزادی‌خواهانه­‌ی مردم ایران بود، به جهان مجازی قدم گذاشته است.

اما این حزب یاب چه هست و چه کاربردی دارد؟ علیرضا کاظمی از اعضای شبکه­‌ی جوانان پیشرو در هلند، حزب­‌یاب را این­‌گونه توضیح می­‌دهد:

حزب‌یاب در واقع برای این است که به رأی‌دهنده­‌ها در انتخاب احزاب مورد نظرشان کمک کند. برای کسانی که ممکن است اخبار را به‌طور منظم دنبال نکنند و ندانند که مواضع احزاب دقیقاً به چه شکل است، این امکان را به آن‌ها می­‌دهد که با پاسخ‌گویی موافق یا مخالف به یک‌سری گزاره­‌ها، در نهایت بتوانند بفهمند که نظرات خودشان با نظرات کدام حزب نزدیک­تر است یا کدام حزب منافع آن­ها را بیش‌تر تامین می­‌کند.

این پدیده­‌ای است به اسم حزب‌یاب که تا به حال با اسامی مختلفی مثلاً در انتخابات محلی، کشوری یا در سطح اتحادیه­ اروپا از آن استفاده می­‌شده و تا به حال به سفارش دولت­‌ها، راه­‌اندازی و ساخته شده­‌اند.

حزب‌یاب شبکه­‌ی جوانان پیشرو در هلند با چه هدفی ساخته شده است؟

داستان شکل‌گیری حزب‌یاب شبکه­‌ی جوانان پیشرو در هلند، در واقع از دوماه پیش شروع شد. ما در تلاش بودیم تا کارهایی انجام بدهیم یا آکسیون­‌هایی ترتیب بدهیم که در واقع واکنشی نباشد، بلکه خودش کنش­‌مند و تاثیرگذار باشد.

به ابتکار شبکه­‌ی جوانان پیشرو در هلند، تارنمای حزب‌یاب ۲۰۱۰ منتشر شد

می‌خواستیم منتظر نباشیم که اتفاقی بیفتد و بعد بخواهیم نسبت به آن واکنش نشان بدهیم. برای­ اینکه بتوانیم تاثیر داشته باشیم، می‌خواستیم به‌خصوص در رابطه با دوازده ژوئن یا بیست و دوم خرداد که در واقع سالگرد شروع خیزش اعتراضی مردم در سال گذشته است، برنامه­‌ای ترتیب دهیم.

بعد دیدیم به‌طور اتفاقی، انتخابات پارلمان و دولت هلند با سالگرد انتخابات دهمین دوره‌ی ریاست جمهوری، تقارن زمانی دارند. فکر کردیم چه کار می­‌توانیم بکنیم که ارتباطی بین این دو برقرار کنیم و از این طریق، توجه خارجی‌ها و جامعه­‌ی هلند را به موضوع ایران بیش‌تر جلب کنیم و در نتیجه بتوانیم تاثیر بیش‌تری بگذاریم.

از دل این بحث بود که به این تصمیم رسیدیم که یک حزب­‌یاب درست کنیم. منتهی این­‌بار به‌طور خاص در رابطه با موضوع ایران. البته چیز بعیدی به‌نظر می­‌رسید. خیلی­‌ها به لحاظ تخصصی، از همان ابتدا می‌گفتند چنین چیزی امکان‌پذیر نیست. ولی به‌هرحال طی این مراحلی که ما در دو ماه گذشته طی کردیم، موفق شدیم این ایده را به ثمر برسانیم.

اما بالاخره نفهمیدم که این حزب­‌یاب شما به‌طور دقیق قرار است چه کند؟

در طراحی این حزب­‌یاب، یک هدف پنهان داشتیم و یک هدف آشکار. هدف آشکار ما این بود که در درجه‌ی اول احزاب را با موضوعات مربوط به ایران درگیر کنیم. به این ترتیب که سئوالات مربوط به ایران را برایشان می­‌فرستیم و پاسخ می‌دهند تا بر مبنای آن سایت حزب‌یاب برنامه­‌ریزی شود.

پس در واقع می‌خواستیم از این طریق احزاب را درگیر کنیم. از طرف دیگر، وقتی خود سایت راه‌اندازی شد، جامعه را با موضوع ایران درگیر کنیم. این هدف آشکارمان است.

هدف پنهان ما، حالا نه واقعاً پنهان، ولی به نوعی پنهان هم این بوده است که پس از این انتخابات، از همین احزاب، چند حزب تبدیل به حزب‌های حاکم می­‌شوند و به پارلمان راه پیدا می‌کنند. در چنان شرایطی، آن‌ها چه در حاکمیت و چه در اپوزیسیون تاثیر خواهند داشت و باید پاسخ‌گوی مواضعی باشند که در دوران انتخابات گرفته بودند.

به این ترتیب ما می‌توانیم این روند را ادامه دهیم و از آن­ها بخواهیم نسبت به مواضعی که در برابر مسائل ایران گرفته بودند پاسخ دهند و بتوانند آن سیاست­‌هایی را که ادعا کرده­‌اند پی‌گیری و دنبال کنند.

یعنی شما فکر می­‌کنید که نتیجه‌ی انتخابات هلند می­‌تواند در روند حوادث ایران تاثیر داشته باشد؟

بله؛ واقعیتش این است که هلند یکی از اعضای اتحادیه‌ی اروپا است. اتحادیه‌ی اروپا یکی از طرف حساب‌های اصلی ایران است و نظرات هلند در این رابطه حتماً تاثیرگذار است. ما هم سعی کردیم به‌عنوان شهروندهای این کشور، از حق رأی خودمان، یا حق به اصطلاح بازخواست خودمان و این­که حق داریم احزاب و دولت را در برابر خواست‌های خودمان پاسخ­گو بدانیم استفاده کنیم و از آن­‌ها بخواهیم در برابر ایران موضع بگیرند.

این‌جوری که من فهمیدم این حزب­‌یاب، بیش‌تر از همه به درد ایرانی­‌های مقیم هلند یا کسانی که با مسائل ایران درگیر هستند می­‌خورد. آیا تو فکر می­‌کنی مشارکت­ ایرانی­‌های مقیم هلند در انتخابات می‌تواند تاثیری بر جنبش آزادای‌خواهانه‌ی مردم ایران داشته باشد؟

از یک‌سو، طبیعی است بیش‌تر برای ایرانی­‌ها جالب خواهد بود. ولی هلندی­‌هایی هستند که به این موضوع خیلی توجه دارند. این که می­‌تواند تاثیر داشته باشد، به نظر من می­‌تواند. چون جامعه­‌ی ایرانی هلند با این که کوچک است (بیش از سی هزار نفر است) ولی جامعه­‌ی خیلی توانمندی است، تحصیل‌کرده است و این­جا می­‌شود روی آن حساب کرد.

در واقع یکی از موفق­‌ترین جوامع خارجی است. به همین دلیل روی نظرات این جامعه حساب می­‌کنند و احزاب با آن در ارتباط هستند. روشن است اگر ما بتوانیم تاثیر متقابلی روی احزاب بگذاریم، حتماً در تصمیمات­شان و روابطشان با ایران تاثیر خواهد داشت.

حزب­‌یابی که شما ساخته­‌اید در واقع به مخاطب­‌هایتان کمک می­‌کند تا با توجه به سیاست احزاب هلندی در قبال ایران، آن­ها را انتخاب کنند، یا به عبارتی معیار انتخاب­شان این باشد. این را من درست فهمیدم؟

بله؛ دقیقاً به همین شکل است. احزاب را به ترتیبی که به منافع مورد انتظار آن‌ها نزدیک‌تر هستند، توصیه می‌کند. ما انتظارمان این نیست که افراد الزاماً در نتیجه‌ی استفاده از این حزب­‌یاب، به همان حزبی رأی دهند که این سایت به آن‌ها توصیه می­‌کند.

چون این سایت به نوعی فقط به سیاست خارجی و کمی از آن به سیاست داخلی هلند برمی­‌گردد. بنابراین کسی که به سایت مورد نظر ما مراجعه می­‌کند، با مراجعه به دیگر سایت حزب­‌یاب که به‌طور سراسری و برای کل هلند هست، می­‌تواند ببیند که چه موضوعات و چه احزابی به اصطلاح برایش بیش‌تر مهم هستند. ولی در سایتی که ما طراحی کردیم، تاکید بیش‌تر این بوده است که سیاست خارجی هلند را نسبت به ایران محک بزنیم.

آیا شما اطلاعاتی دارید که میزان مشارکت هلندی­‌ها در انتخابات کشورشان چند درصد است؟

من اطلاع دقیقی ندارم. ولی میزان مشارکت تا آن‌جایی که می­‌دانم بالا است. به‌خصوص با توجه به این که این روزها مسائل اقتصادی بعد از رکودی که دنیا با آن مواجه بوده، خیلی برجسته شده است. برای همین، الان میزان مشارکت خیلی بیش‌تر است.

من آمار دقیقی متاسفانه در این زمینه نمی­‌توانم بدهم. ولی این حزب­‌یاب به شکلی است که آمار مراجعه به آن، برای همه، روی خود همان سایت قابل دیدن است. در انتها هم می­‌شود دید که چقدر به این سایت مراجعه کرده­‌اند. طبیعی است کسانی که به سایت­‌های این چنینی مراجعه می­‌کنند، راغب هستند که در انتخابات هم شرکت کنند.

سیاست احزاب هلندی در قبال مسائل ایران چگونه است؟

در واقع از یازده حزب اصلی هلند که در پارلمان کرسی دارند، ۹ حزب شرکت کرده­‌اند. دو حزب شرکت نکرده­‌اند. یکی حزب حیوانات و یکی حزب راست افراطی آزادی است که شرکت نکرده­‌اند و به‌دلیل معذوریت­‌هایشان از شرکت در این نظرخواهی عذرخواهی کرده­‌اند.

احزاب دیگری که شرکت کرده­‌اند؛ هم احزاب دست راستی، هم احزاب دست چپی. احزاب افراطی البته نه. آن‌ها مواضعی گرفته­‌اند که می­‌توانم یک نکته را به اختصار برایتان اشاره کنم. بیشتر احزاب راست و لیبرال نسبت به موضوع ایران بسیار حساس­‌تر هستند و مسائل آن را بیش‌تر پیگیری می‌کنند.

احزاب چپ در این زمینه بخصوص در سال گذشته تحرک کم‌تری داشته­‌اند و سیاست‌هایشان در واقع کم‌تر در این زمینه قاطعانه بوده است. به‌هرحال ما سعی کردیم که به این بحث ایران و حتی رقابت بین احزاب در این زمینه دامن بزنیم، جدا از این­که بخواهیم اعمال نظر خودمان را کرده باشیم.