رادیو زمانه > خارج از سیاست > فرهنگ و جامعه > آیا در هلند پول مفت میدهند؟ | ||
آیا در هلند پول مفت میدهند؟مانی پارساهلند یک کشور بهزیستی(۱) است. از ۲۴۳ کشور جهان تنها ۱۷ کشور جزو کشورهای بهزیستی هستند، یعنی شما اگر شهروند یکی از این کشورها باشید و بیکار بشوید پول میگیرید. این پول را «حق بیکاری»(۲) مینامند. اگر دستتان برای نمونه از شدت کار با رایانه بطور مزمن درد گرفت و دیگر نتوانستید کار کنید در این کشورها «حق ازکارافتادگی» میگیرید. وقتی پیر شدید پول میگیرید و همیشه اجباراً باید هم خودتان و هم ماشینتان بیمه باشد، یعنی اگر مریض شدید پول میگیرید و اگر تصادف کردید هم پول میگیرید.
کشورهایی که میشود به عنوان کشورهای بهزیستی بشمار آورد عبارتند از هلند، بلژیک، آلمان، اتریش، سوئد، نروژ، فنلاند، دانمارک، فرانسه، اسپانیا، ایتالیا، ایرلند، کانادا، استرالیا، بریتانیا و نیوزیلند، یعنی اروپای غربیها به اضافه آنگلوساکسونها. آمریکا را هم بعضاً جزء کشورهای بهزیستی نوشتهاند ولی مورد مناقشه است چونکه «حق بیکاری» و دیگر حقوق رفاهی که میدهد در اصل بسیار کم است و کفاف مخارج اولیه زندگی را نمیدهد. ولی این کشورها این پولهایی که به شهروندانشان میدهند را از کجا آوردهاند؟ یک دولت رفاهگرا مالیاتی را که میگیرد بیشتر خرج خود شهروندان، مخصوصاً شهروندان آسیبپذیر میکند. اینگونه دولتها به شهروند اعتماد ندارند که خود بتواند به اندازه کافی پسانداز بکند یا در همه موارد، منطقی رفتار بکند و بلایی بسرش نیاید. در ادبیات سیاسی هلند به دولتی که رفاهگرا و بهزیستی نباشد و به امورات رفاهی شهروندان توجه زیادی نداشته باشد «دولت شببیدار»(۳) میگویند یعنی دولتی که تنها شبها با ارتش و پلیس خود کشیک میدهد تا حملهای به کشور نشود و بس. دولت هلند تا قرن نوزده یک دولت شببیدار بود و بعد از آن یک دولت بهزیستی شد. (برای دولتهای روزآزار و شبزندهدار در ادبیات سیاسی هلند اصطلاحاتی گنجانده نشدهاست). چیزی بخور، چیزی بده، چیزی بنه(۴) هرچه پرداختهاند بعدها که مشغول کار هستید از طریق مالیات، چندین برابر از شما پس میگیرند. اگر درس خواندهاید باید وام دریافتشده را با بهره به آنها برگردانید. البته مقدار اقساط ماهانه بازپرداخت وام را نسبت به توان شما مشخص میکنند. یعنی علاقه دارند هیچگونه فشار مالی به شما نیاید. هرساله فرمی دریافت میکنید به نام «فرم سنجش توان تحمل مالی»(۶) که مقداری که میتوانید به آنها قسط بدهید را مشخص میکند. آنها میدانند که اگر از شما قسط زیادی بخواهند، یا نخواهید داد یا دست به دوز و کلک خواهید زد. وارفتگی بطور کل دولتهای بهزیستی یک توری امنیتی در زیر پای شما کار گذاشتهاند تا اگر افتادید شما را بگیرند ولی یک توری هم در بالای سرتان قرار دادهاند که از پرواز و پیشرفت شما جلوگیری میکند. از ایرادهای دیگر به رفاهگرایی اینست که این روش باعث محدود شدن آزادی شهروند میشود. دولت رفاهگرا همه را مجبور میکند خودروهای خود را بیمه کنند و داشتن بیمه درمانی، پر کردن فرمهای مالیاتی، فرمهای کاریابی و فرمهای بسیار دیگر همه اجباری هستند. ایرانی و رفاه بهزیستی بهزیستی و "متوسطگرایی" هلند اول برای بسیاری از ایشان مانند یک تور و تله حس می شد که آنها را از دست یافتن به رؤیاهای بزرگ بازمیداشت. رؤیای تماشای چشمانداز شهر تهرانجلس از دفتر یا منزل شخصی تبدیل به گرفتن "حق بیکاری" و دست به سوی دولت دراز کردن شد. خوشبختانه تحصیلگرایی ایرانی سپر بلای او در هلند شد. بجز درصد نسبتاً کمی که در همان عوالم «حقوق بیکاری» و خود را بهدیوانگی زدن برای دریافت «حقوق ازکارافتادگی» سرگرم ماندند، بقیه دوره دیدند، دانشگاه رفتند و اکنون جزو موفقترین اقلیتهای هلند هستند. به گزارش دفتر مرکزی آمار هلند (سی.بی.اس) (۷) در سال ۲۰۰۶ در میان همه گروههای بزرگ پناهجویان هلند، ایرانیان از همه بهتر با جامعه تطبیق یافتهاند و اکثریتشان به کار یا تحصیلات عالی مشغولند. اگر روزی در خود ایران هم دولت، رفاهگرا و بهزیستی بشود ظاهراً شانس آن زیاد است که افراد پس از اینکه دورهای خود را به مریضی و بیکارگی زدند از این روش خسته شده و به کوشایی و سلامتی روی آورند.
(۱) verzorgingsstaat ------------------------------ منبع بخشی از اطلاعات: ------------------------------ مرتبط: |