تلگراف: راه حل مشکل بنزين، سرمايه‌گذاری خارجی

داريوش رجبيان

روزنامه تلگراف چاپ لندن در شماره پنج‌شنبه(28 ژوئن) خود می‌نويسد که ناآرامی‌ها ناشی از سهميه‌بندی بنزين که نه منطقه تهران را درنورديد و شامل حمله جوانان به 12 ايستگاه پمپ بنزين می‌شد، عدم محبوبيت فزاينده دولت محمود احمدی نژاد را آشکار کرده است.

به گفته ديويد بلر، خبرنگار ديپلماتيک تلگراف، برخی از معترضان شعار "احمدی نژاد را بايد کشت" را سر داده‌اند و راديو دولتی اين افراد را "خرابکار" ناميده است. ايران دارای دومين ذخاير بزرگ نفت در جهان است و روزانه 4.3 ميليون بشکه نفت توليد می‌کند. اما پالايشگاه‌های رو به تباهی آن ظرفيت توليد مقدار کافی نفت برای مصرف داخلی را ندارد. در حال حاضر ايران مجبور است 40 درصد بنزين مورد نيازش را از خارج وارد کند و با یارانه‌ی دولت، به قیمت ليتری شش پنس، يعنی به مراتب ارزان‌تر از قيمت توليد به فروش می‌رسد. اين امر برای دولت به قيمت دستکم دو ميليارد دلار در سال تمام می‌شود و در حالی که فشار کشور‌های غربی بر سر برنامه هسته‌ای ايران رو به افزايش است، اين وضعيت اقتصاد ايران را تابع واردات کرده است. تلگراف اين فرضيه را هم مطرح می‌کند که شايد دولت ايران در حال ذخيره کردن نفت قبل از تحريم‌های احتمالی سازمان ملل باشد.

تقاضای فزاينده به بنزين می‌تواند ايران را بيش از پيش پايبند واردات کند و در ظرف چند سال آينده ممکن است 50 درصد بنزين مورد نياز مردم وارداتی شود.

تلگراف می‌افزايد، از اين رو آقای احمدی نژاد تصميم گرفته است از راه سهميه‌بندی و افزايش قيمت بنزين جلو رشد تقاضا را بگيرد و بکوشد که ايران را به خودکفايی برساند.

اما طرح سهميه‌بندی که کاظم وزيری همانه، وزير نفت متصدی اجرای آن است، تنها ساعاتی پيش از اعمال رسمی آن اعلام شد. در نتيجه انبوهی از مردم در ايستگاه‌های پمپ بنزين صف بستند و تهران دچار هرج و مرج شد.

در ادامه اين مطلب تلگراف می‌خوانيم: آقای احمدی نژاد سال 2005 با وعده کمک به فقرا و بهبود وضع اقتصاد سر قدرت آمد. اما از زمان گزينش او تا کنون ميزان تورم تا حدود 30 درصد بالا رفته و استاندارد‌های زندگی افت کرده است.

تلگراف معتقد است که محبوبيت رئيس جمهور بطور روز افزون کمرنگ می‌شود و متحدان او هم در انتخابات محلی اخير شکست سختی را متحمل شدند. قرار است سال آينده انتخابات سراسری ايران برگزار شود و مخالفان آقای احمدی نژاد به رهبری علی اکبر هاشمی رفسنجانی در حال بررسی تشکيل يک ائتلاف انتخاباتی نوين اند. در صورت اتحاد مخالفان، ممکن است متحدان رئيس جمهور بار ديگر با شکست مواجه شوند.

جمعيت ايران اکنون بالغ بر 70 ميليون نفر است و اقتصاد آن طی دهه‌های اخیر راکد بوده است. همه ساله ميليون‌ها نفر بدون کوچک‌ترين فرصت شغلی فارغ‌التحصيل می‌شوند. آقای احمدی نژاد قدرت‌های غربی را مقصر فقر ايران می‌داند. وی می‌گويد، تنها پاسخ مناسب، مقابله با آمريکا و شريک اصلی آن بريتانياست. اما منتقدان داخلی او بر اين باور اند که بهبود وضعيت اقتصادی تنها از راه گشودن درهای ايران به روی تجارت و سرمايه‌گذاری غربی ميسر خواهد شد. وزير نفت گفته است که ايران برای دست يافتن به خودکفايی در زمينه بنزين به حدود 12 ميليارد دلار سرمايه خارجی نياز دارد تا بتواند پالايشگاه‌های خود را روزآمد کند. تجديد و بازسازی کل بخش نفت و گاز ايران که آن را به توليد 5.3 ميليون بشکه در روز قادر سازد، به 90 ميليارد دلار ديگر نياز دارد.

تلگراف چنين نتيجه‌گيری می‌کند که اگر انزوای ايران بر سر برنامه هسته‌ای اش مداوم باشد، اين مقدار سرمايه‌گذاری خارجی در آن تصورپذير نخواهد بود.