«مخالفت با جنگ، حمایت از جمهوری اسلامی نیست»

محمد تاج‌دولتی

در پی تظاهرارت اعتراض‌آمیزی که در طول دو هفته گذشته و آغاز حمله‌های نیروهای نظامی اسرائیلی به نوار غزه و کشته شدن بیش از ۵۰۰ تن از فلسطینی‌ها در کشورهای مختلف برگزار شد، در کانادا و شهر تورنتو هم تظاهرات کوچک و بزرگی در همین رابطه صورت گرفت.

خانم شعله درباره‌ی انگیزه‌اش برای حضور اعتراض‌آمیز در برابر کنسولگری اسرائیل می‌گوید:

فکر می‌کنم هر کدام از ما مسئول این هستیم که تغییری در این زندگی ایجاد بکنیم، به هر شکلی که می‌توانیم.

اگر چشم خودمان را به واقعیت‌های این زندگی ببندیم و اجازه بدهیم خشونت و آدم‌کشی هر روز اتفاق بیفتد و فکر کنیم چون برای ما نیست پس به ما ربطی ندارد، یک روز به خودمان خواهیم آمد و خواهیم دید که این اتفاق دارد در خانه‌ی خودمان می‌افتد و هیچ کاری نمی‌توانیم بکنیم.

حدود ۲۰ نفر هستیم که اینجا ایستاده‌ایم و متأسفانه باید بگویم شاید سه یا چهار نفر از ما خاورمیانه‌ای هستیم.

بقیه از کشورهای دیگر آمده‌اند ولی این‌قدر احساس مسئولیت می‌کنند که بیایند اینجا و با یک میلیون و نیم آدم‌های بی‌گناهی که در غزه دچار گرسنگی هستند و فشارهای زیاد اقتصادی که دایم روی آن‌ها است، همدردی کنند و بخواهند که اسرائیل حملات خودش را متوقف بکند.

تظاهرات اعتراض‌آمیز مقابل کنسولگری اسرائیل /عکس: محمد تاج‌دولتی

خبر این تظاهرات از طریق شبکه‌ی ایملیی پخش شده بود. در شهر تورنتو و با توجه به این‌که جمیت این شهر جمعیتی متشکل از ملیت‌های مختلف است و تعداد بسیار زیادی از مردم کشورهای خاورمیانه در این شهر زندگی می‌کنند، چرا به مسأله‌ای که به خاطر آن اینجا آمده‌اید و دارید در این هوا تظاهرات می‌کنید، کم‌توجهی می‌شود‌؟

فکر می‌کنم از یک طرف شبکه‌ی ارتباطی که مردم را به هم وصل می‌کند، خیلی متشکل نیست. خودم خیلی دنبال این بودم که چه تظاهراتی در کجا دارد اتفاق می‌افتد تا بتوانم شرکت بکنم.

ولی از طرف دیگر، فکر می‌کنم خیلی از ما که شاید هم به نوعی احساس همدردی می‌کنیم، ترجیح می‌دهیم روز تعطیل خودمان را با دوستانمان بگذرانیم و یک جایی یک قهوره یا یک مشروب بخوریم و بالاخره سال نو را برای خودمان جشن بگیریم.

فکر نکنیم که این سال نو برای یک میلیون و نیم نفر آدم اصلاً اتفاق نیفتاده است و بیش از چهارصد نفر تعداد کشته شدگانی است که تا الان آمار آن را داده‌اند و تعداد زیادی از آن‌ها بچه و زن و آدم‌های معمولی بودند که داشتند زندگی معمولی و فقیرانه‌ی خودشان را می‌کردند و متأسفانه ما نسبت به آن‌ها بی‌تفاوت هستیم.

چرا ایرانیان نسبت به چنین تظاهراتی که هیچ، حتی تظاهراتی که علیه خطرات احتمالی جنگ علیه ایران هم در این شهر برگزار شد، شرکت نمی‌کنند یا تعداد خیلی خیلی محدودی شرکت می‌کنند؟ دلیل این بی‌توجهی ایرانیان چیست؟

نمی‌دانم. یکی از دلایلش شاید بدبینی ایرانی‌ها باشد که هیچ‌وقت چیز مثبتی در این روزگار اتفاق نمی‌افتد. این به نظر من خیلی منفی است و نباید به این شکل ادامه پیدا بکند.

ما به کار جمعی تا حدودی اطمینان نداریم و نمی‌خواهیم در آن مشارکت داشته باشیم که این هم یک نقطه ضعف برای همه ما است‌.

ولی فکر می‌کنم وقت آن رسیده است که ایرانی‌‌ها نقش خودشان را در جامعه‌ی کانادایی و در جامعه‌ی جهانی پیدا بکنند و بدانند مخالفت با جنگ و کشتار صرفاً دلیل این نیست که آدم از جمهوری اسلامی یا هر حاکمیتی دیگری حمایت می‌کند.

اگر همه‌ی ما و همه‌ی مردم جهان در مقابل جرم، ستم، تجاوز و قتل ایستادگی بکنیم، خیلی از مسایل دنیا راحت‌تر از این چیزی که هست، حل خواهد شد.

این توهمی که به خصوص در ایرانی‌ها وجود دارد که مخالفت با هر حرکت آمریکا و اسرائیل موافقت با جمهوری اسلامی است، یک توهم نابجا و غلط است که باید در میان ما از بین برود.

تظاهرات اعتراض‌آمیز مقابل کنسولگری اسرائیل /عکس: محمد تاج‌دولتی

«اگر بی‌تفاوت هستم، باید یک جایی در انسانیت من شک بکنید»

در چند روز گذشته با توجه به این خبرها در صحبت‌های پراکنده‌ای که با بعضی از ایرانی‌ها می‌کردم، متوجه شدم که به خصوص نسبت به مسأله‌ی فلسطین حساسیت کمتری دارند و هر کسی به نوعی این بی‌توجهی را نسبت به مردم فلسطین و وقایعی که در آنجا دارد می‌گذرد، توجیه می‌کند. به نظر شما چقدر این توجیه کردن‌ها قابل قبول است و چقدر نیست. با توجه به تصویری از فلسطینی‌ها که در بخشی از افکار عمومی ایرانی‌ها وجود دارد؟

به نظر من، مسأله‌ی فلسطین کاملاً جدا از مسأله‌ی حمایتی است که جمهوری اسلامی از فلسطین و یا جنبشی که در فلسطین دارد اتفاق می‌افتد، می‌کند.

یک میلیون و نیم نفر مردم فلسطین دارند در نوار غزه زندگی می‌کنند و به بدترین شکل آزادیشان، اعتقاداتشان و بودنشان، مورد تجاوز اسرائیل است. این‌ها هر روز با خشونت روبه‌رو هستند.

بسیاری از افراد این جامعه حتی برای رسیدن به مراکز درمانی، پشت ایستگاه‌های گشتی که اسرائیلی‌ها گذاشته‌اند از بین می‌روند و هیچ‌کسی نیست که به داد این‌ها برسد.

به من ربطی ندارد که سیاست‌های جمهوری اسلامی نسبت به فلسطین چیست. ولی من اگر می‌بینم یک میلیون و نیم نفر از گرسنگی می‌میرند و بی‌تفاوت هستم باید یک جایی در انسانیت من شک بکنید.

وقتی این تونل‌های زیرزمینی را می‌بینم که فلسطینی‌ها از مصر کشیده‌اند که بتوانند روی چهار دست و پا به غزه گوسفند بیاورند تا بتوانند شکم بچه‌هایشان را سیر بکنند واقعاً گریه‌ام می‌‌گیرد.

متأسفم که ما این‌قدر تنزل کرده‌ایم و در واقع شاید بی‌حس شده‌ایم و شاید یک زمانی باشد که به خودمان بیاییم. ولی امیدوارم آن وقت آن‌قدر دیر نباشد که نتوانیم کاری بکنیم.

اگر شرایطی پیش بیاید، هم‌چنان که در گذشته پیش آمده است، و درگیری‌هایی که در آن منطقه می‌گذرد قربانیان اسرائیلی هم داشته باشد، شما همچنان در دفاع از قربانیان تظاهرات می‌کنید یا نه؟

من با هر گونه خشونتی مخالف هستم. این خشونت از طرف هر کسی انجام بگیرد از نظر من مضموم است. مذهب باید ما را به یکدیگر نزدیک بکند. اعتقاداتی که آدم‌ها دارند باید باعث تلطیف روحیه آن‌ها بشود.

اگر قرار باشد مذهب را دست‌آویز کشتار یکدیگر بکنیم به نظر من بهتر است که حتا مذهب را کنار بگذاریم. برای من فرقی نمی‌کند چه کسی دارد چه کسی را می‌کشد من با ظلم، با کشتار و با قتل عام مخالف هستم حالا از طرف هر کسی که صورت بگیرد.

تظاهرات اعتراض‌آمیز مقابل کنسولگری اسرائیل /عکس: محمد تاج‌دولتی

«بی‌عدالتی به فلسطینی‌ها توسط صهیونیست‌هاست، نه یهودیان»

پیرمرد کانادایی، عضو شبکه بین‌المللی یهودیان ضد صهیونسیت که از حدود پنج سال پیش هر جمعه از ساعت پنج تا شش در مقابل کنسولگری اسرائیل در تورنتو به اتفاق چندین مرد و زن از ملیت‌ها و فرهنگ‌های مختلف ـ که تعدادی از آن‌ها یهودی نیز هستند ـ تظاهرات می‌کنند، در‌باره‌ی انگیزه‌ی این رفتار هفتگی و مداوم خود و دوستانش می‌گوید:

من از عدالت دفاع می‌کنم، چون ۶۰ سال است که بی‌عدالتی ربوده شدن سرزمین فلسطینی‌ها توسط صهیونیست‌ها و نه یهودیان صورت گرفته است.

برخی از یهودیان از جمله کسانی که هر هفته در این تظاهرات شرکت می‌کنند، مخالف اشغال فلسطین توسط اسرائیلی‌ها و از بین رفتن جان تعداد زیادی انسان هستند. من یک شهروند کانادایی هستم که از عدالت دفاع می‌کنم.

«فقط بیایید و نشان دهید که مخالف این همه کارهای غیر انسانی هستید»

خانم آسوده، یکی دیگر از تظاهرکنندگان معدود در برابر کنسولگری اسرائیل در تورنتو است که دلیل حضور خود را این‌طور بیان می‌کند:

لزومی ندارد آدم به یک گروه خاصی تعلق داشته باشد. وقتی بدن پاره‌پاره‌ی یک دختره چهار ساله را می‌بیند که پدرش او را بغل کرده است، نمی‌دانم چه کسی می‌تواند ساکت بنشیند جز این‌که گوش‌هایمان را بگیریم و خودمان را سرگرم چیزهای دیگری بکنیم که نخواهیم بشنویم.

ولی باید بدانیم این اتفاق ممکن است برای هر کدام از ما پیش بیاید. به نظر من، تغییر از خود ما شروع می‌شود من هم آمدنم به این‌جا فقط به همین دلیل است.

یعنی واقعاً آن وجدانی که مانده به من اجازه نداد که بنشینم و ببینم این‌گونه مردم بی‌گناه کشته می‌شوند و ما در خانه‌های گرممان با خانواده‌هایمان و راحت هستیم و آرامش داریم‌.

شکرانه‌ی این همه آرامش این است که بیاییم در جایی و نشان بدهیم با کارهای غیر انسانی مخالف هستیم. هیچ‌کس نمی‌خواهد کارهای عجیب و غریبی بکنید. هیچ‌کس از شما نمی‌خواهد راحتی خودتان را فراموش کنید یا ثروتتان را ایثار کنید. فقط بیایید و نشان دهید که مخالف این همه کارهای غیر انسانی هستید.

اگر قربانیان چنین درگیری‌هایی مردم بی‌گناه اسرائیل باشند شما برای تظاهرات خواهید آمد همان‌طور که امروز آمدید؟

البته. فکر می‌کنم خیلی از اسرائیلی‌های عضو حزب «شین بت» که در اسرائیل است، این‌ها را می‌گیرند و شکنجه می‌کنند. رژیم‌ها نماینده‌ی مردم نیستند. مگر رژیم بوش نماینده‌ی تمام آمریکایی‌ها است؟یا نئوکان‌هایی‌ که این‌طور عراقی‌ها را می‌کشند‌؟

فکر می‌کنم اتفاقاً خیلی از آمریکایی‌ها بیشتر از آدم‌های بیرون که ادعای چپ و کمونیست بودن و همه چیز دارند مخالف این جریانات هستند.

در اسرائیل هم جریان‌های روشنفکری که مخالف هستند، خیلی زیاد است. فقط مسأله این است که وسایل ارتباط جمعی دست کسانی است که نمی‌گذارند اخبار به مردم برسد.

تظاهرات طرفداران اسرائیل در تورنتو /عکس: محمد تاج‌دولتی

اما روز شنبه، تظاهرات اعتراضی گسترده‌ای در مرکز شهر تورنتو و به دعوت چند نهاد و سازمان ضد جنگ و فدارسیون عرب‌های کانادا در مخالفت با حملات اسرائیل به نوار غزه انجام شد.

شعارهای گروه بزرگ تظاهرکنندگان مخالف حملات اسرائیل به نوار غزه اغلب «لطفاً فلسطین را ترک کنید»، «بمباران را متوقف کنید» و گاهی نیز شعارهای «الله اکبر» بود. در این تظاهرات نیز ایرانیان حضور بسیار اندکی داشتند.