رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۶ تیر ۱۳۸۶
مجله محیط زیست

جنگل‌ها را دستمال کاغذی نکنید

محمد تاج دولتی
toronto@radiozamaneh.com

گوش دهید و دریافت کنید

چندی پیش در این برنامه مطلبی را به اطلاعتان رساندیم در باره تقاضای سازمان جهانی صلح سبز نسبت به تحریم دستمال‌های کاغذی مارک کلنیکس در آمریکای شمالی.

خبر جدید اینکه خانم "ملیسا فیون" مسئول کمپین حفاظت از جنگل‌های Boreale در شمال استان کبک، که بیشتر چوب مورد نیاز کارخانه سازنده دستمال کاغذی کلینکس از جنگل‌های این منطقه تامین می‌شود، اعلام کرده که از سال ۲۰۰۱ تاکنون بیش از ۷۰۰ شرکت تجاری در آمریکای شمالی بطور رسمی تعهد کرده‌اند که محصولات کارخانه Kimberly-Clark که دستمال کاغذی کلنیکس یکی از تولیدات این کارخانه است را خریداری نمی‌کنند. ظاهرا به نظر می‌رسد که چنین تحریم گسترده‌ای باید صاحبان این کارخانه را متقاعد کرده باشد تا روش تولید محصولات را تغییر دهند و بیش از این به جنگل‌ها آسیب نرسانند. اما میزان فروش محصولات این کارخانه که در فاصله سال های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ بیش از ۲۰ درصد افزایش داشته نشان می‌‌دهد که چنین تحریم‌هایی در عمل بی تاثیر است. "دیو دیکسون" سخنگوی کارخانه تولید کننده دستمال کاغذی کلینکس گفته از آنجا که خمیر دستمال کاغذی‌های مارک کلینکس مستقیما از چوب‌های با کیفیت جنگلی تهیه می‌شود، هم نرم‌تر از دستمال کاغذی‌هایی است که از کاغذهای بازیافت شده تهیه می‌شود و هم دوام بیشتری دارد. به همین جهت مردم هنگام خرید به کیفیت محصول بیشتر توجه می‌کنند و زیاد در قید روش تهیه این محصولات نیستند.

آقای "ژاک نانتل" استاد رشته بازاریابی در مونترآل هم گفته بایکوت یا تحریم یک محصول روشی است که در تئوری جالب است اما در عمل هیچوقت کار نمی‌کند. دلیل اینکه مردم یک محصول را می‌خرند یا نمی‌خرند در درجه اول به قیمت ارزان آن و در مرحله دوم به کیفیت بستگی دارد نه به روش تولید آن محصول.

جالب است بدانید که اصطلاح بایکوت از نام چارلز بایکوت ایرلندی، یک مدیر موسسه کشاورزی گرفته شده که در سال ۱۸۸۰ میلادی کشاورزانی که برای او کار می‌کردند به دلیل سختی شرایط کار از کاشتن زمین‌های او خودداری کردند و آقای بایکوت ناگزیر شد از مسئولیتش استعفا دهد و از آن تاریخ نام او بر رفتار ِ خودداری از خرید یک محصول یا رفتاری اعتراضی گذاشته شده است.

همچنین در سالهای پایانی دهه ۱۹۵۰ سیاهان شهر مونتگمری در ایالت آلابامای آمریکا دسته جمعی سوار شدن به اتوبوس‌های شهری را تحریم کردند تا قانونی که آنها را مجبور می‌کرد جدا از سفید پوستان در قسمت عقب اتوبوس ها سوار شوند، لغو شود.

یکی از معروفترین بایکوت‌های سالهای اخیر هم تحریم محصولات شرکت Nike در اواسط سالهای دهه ۱۹۹۰ بود که سندیکاها و گروه‌های فمینیستی و مخالف گلوبالیزیشن روشهای تولید کفش‌ها و لباسهای ورزشی مارک Nike را افشا کردند و نسبت به سوء استفاده‌های که با تحمیل شرایط سخت کاری به کودکان و زنان در کشورهای فقیر می‌شد، مخالفت کردند. این تحریم باعث شد که شرکت Nike از آن زمان تاکنون شرایط کار و روش تولید محصولات خود را همه ساله به اطلاع عموم می‌رساند.

فاجعه دریاچه آرال

ساکنان سواحل دریای آرال در " کاراکال پاکستان "، جمهوری نیمه خودمختار ازبکستان، شاهد یکی از بزرگترین فاجعه های زیست محیطی جهان‌اند. دریاچه آرال تا سالها پیش پنجمین دریاچه بزرگ دنیا بود، اما تغییر مسیر رودخانه‌هایی که به این دریاچه می‌ریختند باعث شد سطح این دریاچه دو سوم کمتر شود و این پدیده همچنان ادامه دارد.

فاجعه دریاچه آرال با آلوده شدن زمین ها توسط کودهای شیمیایی هم وخیم‌تر شده و ساکنان اطراف دریاچه از لحاظ روانی نیز دچار آسیب شده‌اند . در سال ۱۹۹۹،" اریک کریگتون"، استاد دپارتمان جغرافیای دانشگاه اوتاوا، یک پروه تحقیقی در مورد اثر فاجعه زیست محیطی دریاچه آرال بر سلامت روحی و روانی ساکنان سواحل این دریاچه انجام داد و نشان داد که تعداد زیادی از مردم این ناحیه دچار بیماری‌های افسردگی و ناراحتی‌های روانی شده‌اند. به گفته این محقق تقریبا نیمی از ساکنان اطراف دریاچه آرال پانزده سال پیش گفته بودند می‌خواهند از آن منطقه کوچ کنند در حالیکه خشک شدن دریاچه از سالهای ۱۹۶۰ آغاز شده بود و بسیاری از مردم منطقه به نقاط دیگر نقل مکان کرده بودند.

۲۰۰ میلیون پناهنده!

بر اساس نتایج تحقیقی که یکی از استادان دانشگاه هامبورگ در شمال آلمان انجام داده مشکلات ناشی از گرمایش آب و هوا باعث خواهد شد تا در سی سال آینده بیش از ۲۰۰ میلیون نفر از کشورهای زادگاه خود به مناطق دیگر جهان پناهنده شوند. پروفسور" کرد جاکوبیت" در پژوهش خود به این نتیجه رسیده که شرایط زندگی صدها میلیون انسان به ویژه در کشورهای بسیار فقیر آنقدر دشوار خواهد شد که مردم مجبور می‌شوند برای زنده ماندن کشور های خود را ترک کنند. تاکنون بیش از ۲۰ میلیون انسان به دلیل اثرات گرمایش آب وهوا در کشورهای آفریقایی، بنگلادش و جزایر اقیانوس آرام جنوبی از محل سکونت خود کوچ کرده‌اند. یکی از کارشناسان آب و هوا در سازمان "گرین پیس" در همین مورد گفته در حالیکه فقیرترین انسانها کوچکترین نقشی در گرمایش آب و هوا ندارند، از همه بیشتر آسیب می‌بینند و در همین حال کشورهای صنعتی نه تنها مسئولیت های خود را در زمینه گرمتر کردن آب وهوای کره زمین انکار می‌کنند، بلکه با تصویب قوانین سخت تر ازپناهنده شدن ناگزیر انسان‌های فقیر هم جلوگیری می‌کنند

Share/Save/Bookmark