تاریخ انتشار: ۱۸ فروردین ۱۳۸۶ • چاپ کنید    

رقص و هویت در فرهنگ ایرانی

فریبا صحرایی
toronto@radiozamaneh.com

رشته‌ی رقص یکی از رشته‌های پرطرفدار دانشگاهی در کشور کاناداست. به‌طوری که دختران و پسران زیادی، از ملیت‌های مختلف، با انتخاب این رشته تخصص می‌گیرند . در بین رشته‌های تخصصی موجود در رقص، برای اولین بار در آمریکای شمالی، رشته‌های رقص خاورمیانه و رقص ایرانی، در دانشگاه یورک کانادا راه‌اندازی شده است و یکی از هنرمندان شناخته‌شده‌ی جوان ایرانی در تورنتو آن را تدریس می‌کند. «ساشار ظریف» مدرس دانشگاه و از طراحان رقص ایرانی‌ست که از سنین نوجوانی ایران را ترک و به کانادا مهاجرت کرد. رقص در خون و روح ساشار نهفته است؛ تا آن‌جا که موجب شد وی بعد از سال‌ها تحصیل در یکی از رشته‌های فنی-مهندسی، دست به تغییر رشته بزند و تا مقطع دکترای رقص پیش رود. او پس از ۲۰ سال دوری از ایران به کشورش سفر کرد تا از نزدیک بر روی رقص ایرانی و فرهنگ‌های بومی مردم ایران مطالعه و تحقیق کند.
آن‌چه از نظر او دررقص‌های سنتی ایرانی اهمیت دارد، رابطه میان حرکات در رقص با هویت و اصالت افراد است. همان چیزی که وی را در رقص‌های کردی، لری، قشقایی، گیلانی و مازندرانی و نظایر آن مجذوب خود ساخته است.


این که چطور اقلیت‌ها و مردم شهرهای کوچک و دورافتاده از رقص به‌عنوان وسیله‌ای قوی برای بازیافتن و تمرین هویت خود بهره می‌برند، موضوعی‌ست که ساشار از آن به‌عنوان یکی از ثروت‌های فرهنگی یاد می‌کند.

به بهانه‌ی آخرین اجرای ماندگار او تحت عنوان «دیدار با ساقی»، که چندی پیش، پس از سال‌ها تحقیق، آماده شد و در تورنتو بر روی صحنه رفت، با وی گفت‌وگویی کردیم. در این گفت‌وگو در خصوص جایگاه رقص در فرهنگ عامه‌ی ایران، و همچنین خاطرات و دستاوردهای سفرش به بحث پرداختیم.

او می‌گوید: «رقص فقط قِر دادن نیست. فقط آن حرکات روحوضی نیست که قاجار برای ما بدعت گذاشت. رقص بخشی از فرهنگ ماست».

او با اشاره به ضرورت حفظ رقص‌های سنتی ایرانی، و معرفی آن به نسل جوان، می‌گوید: «ما باید ببینیم که قومیت‌های مختلف، و مردم شهرهای کوچک، چطور به وسیله‌ی رقص هویت خود را زنده نگه می‌دارند و با نسل‌های بعدی خود رابطه برقرار می‌کنند».


ساشار می‌گوید: «رقص در فر هنگ بومی ما هنوز جایگاه خود را حفظ کرده؛ ولی به شدت تحت تأثیر فرهنگ ماهواره قرار گرفته و در بعضی جاها ضربه خورده است».

گفت‌وگو با ساشار ظریف را از «اینجا» بشنوید.

Share/Save/Bookmark
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.

نظرهای خوانندگان

درود
من کرد کرمانشام 7ساله یعنی بعداز اولین باری که سری کاملی از اجرای کارهای آقای یانی رو دیدم تحت تاثیر این موسیقی چنان از خود بی خود شدم که ...
بعد مدتی فهمیدم این موسیقی ( بعضیهاش ) با تک تک حرکاتی کو تو رقص کردی هست بشکل عجیبی هماهنگی داره تا اونجا که حتی صدای ضربه دستمال سر چوپی نفر اول هم تو این موسیقیها رعایت شده.
این تصویر خیالی کاملا هماهنگ با رقص کردی که تو ذهن منه یه چیز فوق العادس همینقدر بگم که الان که دارم اینو می نویسم تمام موی تنم سیخ شده
دردسرت ندم
این خیالات منو وارد کار فیلم کرد اما درحد یک تیزر ساز باقی موندم و به دلایل مالی و جوی این کشور هنوز هیچ کاری در این ارتباط برای به عمل درآوردن ذهنیاتم نکردم
افسوس مفصله.....بدرود

-- shadmehr ، May 8, 2009

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)