| رادیو زمانه > خارج از سیاست > میز کنار پنجره > فرج علیپور از موسیقی لری میگوید | ||
فرج علیپور از موسیقی لری میگوید
مینو صابریروزی که برای گفت‌وگو با «فرج علیپور» به منزل‌شان، حوالی یوسف‌آباد رفتم، با استقبال خیلی گرم او و همسرش روبه‌رو شدم. البته همین انتظار را هم داشتم، اما نکته مهم‌تر که برایم جالب و خیلی باارزش بود این که هر آن‌چه از فرج علیپور خواستم برای شنوندگان رادیو زمانه در طبق اخلاص هدیه کرد. از تک‌نوازی کمانچه گرفته تا خواندن آواز... حتی در آخر تعدادی از کارهای بهارانه‌اش را در یک سی‌دی داد و گفت اینها را ببر برای رادیو زمانه. فرج علیپور، آهنگساز نوازنده و خواننده، در سال هزار و سیصد و سی و هشت در خرم‌آباد به دنیا آمد. او دارای چهار فرزند به نام‌های آرام، آزاده، مسلم، میلاد است که آنها همراه پدر را پیش گرفته و به کار نوازندگی و خوانندگی مشغول هستند. فرزندانش علاوه بر اینکه در اکثر اجراها، پدر را همراهی می‌کنند، با گروه‌ها و خوانندگان دیگر نیز همکاری دارند. فرج علیپور علاوه بر اجراهای داخلی سفرهایی هم به کشورهایی چون استرالیا و برخی کشورهای اروپایی داشته، در فستیوال‌های مختلف شرکت کرده و کنسرت‌های زیادی با خوانندگان دیگر برگزار کرده از جمله با خانم سیما بینا.
آقای علیپور با تشکر از شما، شنوندگان خوب ما و علاقمندان شما مشتاق هستند صدای شما را بشنوند. سلام عرض می‌کنم خدمت همه شنوندگان خوب رادیو زمانه. امیدوارم که سال خوبی داشته باشند همه تندرست، شاد و سرحال و زندگی خوب و آرامی داشته باشند. چند ساله که شما کمانچه می‌زنید؟ از بچگی به کمانچه علاقمند شدم و شاید در هفت سالگی بود که دیگر خوب می‌توانستم کمانچه بزنم. استاد شما چه کسی بود؟ استادی نداشتم! اصلا خودم هم نمی‌دانم چطوری به طرف کمانچه رفتم! بعدها از نوار و صفحه و نوازندگان دیگر استفاده کردم، البته نه اینکه نزد نوازندگان بروم و ساز زدن بیاموزم نه! فقط دورادور گوش میکردم. بارها شنیدیم که کمانچه نواختن دشوار است، این را حتی برخی نوازندگان سازهای دیگر هم می‌گویند. کمانچه ساز مشکلی است چون استاندارد نیست. یکی دسته کمانچه را 30 سانت می‌سازد یکی 29 سانت یکی 32 سانت، این است که واقعا باید گوش قوی داشته باشی تا بتوانی صدای کمانچه را خوب در بیاوری.
از شما می‌خواهم در مورد موسیقی‌های مختلفی که در مناسبت‌های مختلف در استان لرستان اجرا می‌شود برایمان بگویید. یک نوع آن موسیقی شاد است که برای جشن‌ها و عروسی‌ها و مراسم شادی اجرا می‌شود،موسیقی مقامی‌مان هم که به‌صورت آوازهای‌مان است مثل «علیدوستی، ساروخانی، خسرو و شیرین، عزیزبکی،... زیادند. لطفا یک نمونه از موسیقی شاد و یک نمونه از موسیقی کار برایمان به‌صورت آواز اجرا کنید. ترانه عروسی که در جشن عروسی اجرا می‌شود، این را زن و مرد دسته جمعی با هم می‌خوانند. هر کسی مشغول هر کاری‌ست، یکی برنج پاک می‌کند یکی جارو می‌زند یکی سبزی پاک می‌کند یکی چوب می‌آورد و آتش درست می‌کند... این را دسته جمعی زن و مرد با هم می‌خوانند، خیلی زیباست. انگار دارد سمفونی اجرا می‌شود. این را باید در عروسی‌ها ببینی! یک ترانه عروسی هم بود که با خانم سیما بینا اجرا می‌کردید؟ زمان شخم زدن، موسیقی خودش را دارد. آن کسی که دارد شخم می‌زند، آواز می‌خواند و گاوش را تشویق می‌کند، موقع خرمن‌کوبی که موسیقی خاص خودش را دارد اتفاقا توسط آقای شکارچی ضبط و اجرا شده که چنین می خواند... او که این را می‌خواند با گاوش صحبت می‌کند و میگوید: آره این را خوب خرد کن باز باید خردتر بشه تا زودتر برویم خانه! حیف است که آدم شما را ببیند و ترانه « تال » را از شما نشنود! تفاوت موسیقی لری با موسیقی لک و بختیاری در چیست؟ در خود استان لرستان که در نظر بگیرید، شمال، جنوب، شرق و غرب آن موسیقی‌هایش با هم فرق می‌کند. چون لهجه‌های مختلفی دارند. لکی با لری فرق دارد. لکی یک مقدار مشکل‌تر است و در اصل زبان است، اما لری گویش است برای همین خیلی‌ها که لر نیستند، زبان لری را می‌فهمند. موسیقی بختیاری و لری یک مقدار با هم اختلاف دارند. ما لرها، بیشتر کارهامان، مقام‌هامان توی ماهور است و بختیاری بیشتر توی شور و دشتی است. ممنونم از شما. آقای علیپور شما که سنگ تمام گذاشتید، اما می‌دانم که شنوندگان عزیزمان منتظرند که شما با زبان شیرین لری با آنها صحبت کنید و یک بهارانه هم برای‌شان بخوانید. در اینجا فرج علیپور با لهجه لری صحبت می‌کند و در خاتمه آواز بهارانه را اجرا می‌کند.  |
||
نظرهای خوانندگان
zendeh bashid ke zibatarin gooyeshe iran ra dariid kash man va hameye iranian Lori migoftim va mishenidim .ali
-- ali ، Mar 29, 2008 در ساعت 07:47 PMمینو جان، ممنون. عالی بود ولی کاش بیشتر از آوازهاش می گذاشتی.
-- کبری ، Mar 29, 2008 در ساعت 07:47 PMخانم صابری
مرسی برای مصاحبه زیرکانه ات!
در زمان قبل از انقلاب مکلا مکلا بود . معمم معمم.
این اقا از دو لباس سود میبرد و مثل شیر علم از هرسو باد بوزد بدان سو رو میگرداند. و یا هنوز تکلیف خودش را روش نکرده که بکدام طبقه جامعه ایران تعلق دارد؟
روجانی را به پارک و سینما چکار؟
دیدن دختران و پسران جوان برای حسرت خوردن و یا برای حرص خوردن؟
-- حسین ، Mar 29, 2008 در ساعت 07:47 PMسلام بر راوي خانم عزيز.
-- احمد ابوالفتحي ، Mar 30, 2008 در ساعت 07:47 PMفرج علي‌پور براي ما لرها يادآور كلي خاطره است. يادآور شب‌هايي كه با شوگار گريستيم و روزهايي كه بالابرزان به رقصمان درآورد. ممنونم.
من ترانه ی زیر را بر روی یکی از آهنگهای ایشون نوشته ام:
دمکراسی
برقص برقص عزیزم تا دست و پائی داری
بشکن قفس عزیزم تا پر و بالی داری
ضربه به زورگو بزن تا فکر و حالی داری
حرفی بزن عزیزم اگه آمالی داری
خواسته های من و تو یه جا که فرقی داره
جای دیگه یه جوره با هم فرقی نداره
خواسته های مشترک دست توی دست میاره
چراغ تنهای ما زرق و برقی نداره
دستِ به یادی بدیم کنیم روبوسی کنیم روبوسی
عشق به آزادی بدیم بزن به طبلی بزن به کوسی
عشق و آبادی بدیم چقد تو زیبا چقد ملوسی
اختلاف هر چی میخواد که داشته باشیم که داشته باشیم
میخوایم که حق وجود ما داشته باشیم خفه نباشیم
حق وجود ما تو دمکراسی یه تو آزادی یه
واسه رفع اختلاف چماق و زنجیر نداشته باشیم
دستِ به یادی بدیم کنیم روبوسی کنیم روبوسی
عشق به آزادی بدیم بزن به طبلی بزن به کوسی
عشق و آبادی بدیم تو ای فریبا بده یه بوسی
خواسته های اساسی مون میگم از این قراره
به جز آشوب و تهمت سرکوب ِ حق ملت
آزادی یه بیان فکر قید و شرطی نداره
تشکیل حزب و گروه جواز لازم نداره
هر کسی خواست و تونست رای مردم میاره
توی قانون گذاری مجلس ِ همه کاره
قدرت دولتی رو مجلس رو کار میاره
دولت و دین کارشون مداخله نداره
دستِ به یادی بدیم کنیم روبوسی کنیم روبوسی
عشق به آزادی بدیم بزن به طبلی بزن به کوسی
عشق و آبادی بدیم ندی یه بوسی میگم چه لوسی
احمق و یا فهمیده هر جائی پیدا معلومه میشه
هر جا کلاهبرداری تا بشه بشه معلومه میشه
نیست دمکراسی بهشت ولی برای گرفتن حق
میشه خیلی راه،عزیز توش بشه پیدا معلومه میشه
دستِ به یادی بدیم کنیم روبوسی کنیم روبوسی
عشق به آزادی بدیم بزن به طبلی بزن به کوسی
عشق و آبادی بدیم واسه یک بوسی نگو عروسی
دمکراسی عزیزم یعنی تمدن داریم
شکنجه و اعدام و دیگه کنار میذاریم
قوهً قضائیه ی ِمستقلی داریم
قاضی ها رو به رأی ِ حقوق دونا میگذاریم
حق کسب اطلاع و اعتراض و داریم
حق شکایت ازهر مقام ناز و داریم
حق عقیده به دین یا بی خدائی داریم
حق حجاب و یا که لباس باز و داریم
دستِ به یادی بدیم کنیم روبوسی کنیم روبوسی
عشق به آزادی بدیم بزن به طبلی بزن به کوسی
عشق و آبادی بدیم ندی یه بوسی زودی میپوسی
(دکلمه)
اگه دشمن مردم نیستی،مخالف حق همیشگی یه انتخاب حکومت
از طرف اونا نیستی.حالا با انتخابشون موافق هستی یا نیستی.
با حرف و عملت نشون بده که به فکر اصلاح جامعه هستی،
تا شاید مردم امتحانی بهت بدن دستی
شاهین دلنشین
-- شاهین دلنشین ، Mar 30, 2008 در ساعت 07:47 PMوقتی که فرج علیپور به نوا و نوازش می نشیند گویی این خنیاگر درد و فراق قرنهاست که با ما سخن میگوید او گوسانی از دورهای تاریخ، آری او لری می نوازد اما نوازش او درد مشترک تمامی ملتهای ایران است، لالای مادر عرب خرمشهر در پیچش و تابهای ساز او به تنین می نشیند و زخمه ی چگور عاشیق آذری از لابلای پیچ و گردشهای حنجره اش برایمان از دور دستهای رنج می گوید صدای دمام بوشهر ، طبلای و رباب افغان نغمه های تاجیک ، دونلی بلوچ و دوتار خراسان و و در یک کلام ترجمانی درد در آوای او - این قرشمال (با معنی گفته شده توسط کلیم اله توحدی در کتاب درخت چهل داستان) برآمده از پشتهای تاریخ - به گوش جانمان می نشیند. مطلبی هم درمورد زاگرس دارم اگر مایل بودید به این آدرس سربزنید.http://barekaj.blogspot.com/2006/12/blog-post_6571.html
-- کورش کوچک ، Mar 30, 2008 در ساعت 07:47 PMFaraj jan dardet ve sekhonam kay miai Danmark.
-- بدون نام ، Mar 30, 2008 در ساعت 07:47 PMGhorbanet Marzieh
khayli khoub boud.az khanom saberi tashakor mikonam.
-- بدون نام ، Mar 31, 2008 در ساعت 07:47 PMسلام دوستان عزیز
-- elham ، Apr 14, 2008 در ساعت 07:47 PMسایتتون بسیار جالبه واقعا"خسته نباشید
مدتی بود توی اینترنت هرچی سرچ موزیک لری میکردم چیز جالبی برای دانلود پیدا نمیکردم این شد که تصمیم گرفتم تا میتونم موسیقی لرستان رو به سایر مردم بشناسونم وکاری کنم دسترسی به این موسیقی اصیل راحتتر باشه خوشحال میشم سری به سایت من بزنید وموزیک مورد علاقه تونو سفاش بدین تا در اسرع وقت برای دانلود تو وبلاگم قرار بدم http://lorestaan.blogfa.com
مقاله در مورد ساز تال (کمانچه لرستان) نوشته: سید رسول صدریه
-- سید رسول صدریه ، Jun 18, 2008 در ساعت 07:47 PMسازشناسی , تاریخچه, معرفی نوازندگان همراه با عکس
لینک زیر را دنبال کنید .
http://one.xthost.info/rasooool/tall%20kamanche%20lorestan.pdf
نوایی بی کمانچه نا ندارد
-- عبدالعظیم بازگیر ، Jun 22, 2008 در ساعت 07:47 PMکمانچه بی فرج معنا ندارد
کمانگیر است چون آرش علیپور
جهانگیر است هرکارش علیپور
يك مصاحبه ازاستاد سقايي رانيز پخش كنيد
-- محمد ، Jul 6, 2008 در ساعت 07:47 PMمتشكرم از شما
-- مجتبي ، Sep 19, 2008 در ساعت 07:47 PMba salam mamnoon az mosahebeye khobetoon jenabe aghaye faraje alipoor vaghaan yeki az behtarin navazandegan kamanche ast omidvaram harja ke hastan movafagh bashan
-- رضا خداکرمی ، Jan 15, 2009 در ساعت 07:47 PMreza az khoramabad
سلطان فرج تنها متعلق به قوم لر نیست ایشان افتخاری برای ایران و ایرانی هستند
-- از دانشجویان دانشگاه تهران ، Jan 20, 2009 در ساعت 07:47 PMفقط فرج