معلمان متحصن در مشهد: «‌بازی خورده‌ایم»

اردوان روزبه

در روزهای گذشته مشهد بحران‌هایی را دید که بی‌شک در چند سال گذشته بی‌سابقه بوده است.

روز جمعه ۲۴ خرداد، بنا بر دعوت یکی از شبکه‌های ماهواره‌ای در اعتراض به گرانی، شورشی برپا شد که منجر به دستگیری حدود دویست و سی نفر شد.

سپس تجمع بیش از هزار نفر از شهروندان در منطقه‌ای موسوم به بزرگراه فجر، در اعتراض به عدم توجه مسوولان به مشکلات شهری و امنیت، با وعده نیروی انتظامی و شهرداری این تجمع به پایان رسید و در نهایت تحصن معلمان بازنشسته خراسانی که با اجتماع در برابر سازمان آموزش و پرورش خراسان رضوی طی دو روز شنبه و یکشنبه، این جریان را کامل کرد.

این معلمان با حضور خود در مقابل این اداره نسبت به عدم توجه به حقوق صنفی‌شان اعتراض کردند. در طول نزدیک به یک سال و اندی گذشته، بر‌خلاف معمول که به معلمین در حین بازنشستگی حقوقی بابت بازنشستگی پرداخت می‌شد، این پرداخت‌ها موکول به آینده شد و تاکنون نیز پرداختی انجام نشده است.

اگرچه با توجه به بعضی از شایعات، قرار است به‌جای پاداش بازنشستگی که در بعضی موارد تا ۱۳ الی ۱۴ میلیون تومان برای هر معلم خواهد بود، سهام عدالت داده خواهد شد. اما معلمین به این تصمیم اعتراض داشته و مایل هستند این مبالغ به آن‌ها پرداخت شود.

البته بعد مسوولان آموزش پرورش در یکی از نشریات محلی، پرداخت سهام عدالت را منتفی اعلام کردند.

برخی از معلمین می گویند با سی سال سابقه کار، در نهایت زندگی‌شان را می‌توانستند با این پول تغییر دهند.

یکی از معلمان شرکت کننده در تحصن با اشاره به دلیل حضورش چنین می گوید:
«دلیل تحصن، عدم پرداخت پاداش سی سال خدمت است، پولی که بازنشستگان ارگان‌های دیگر در بهمن پاداش آخر خدمت‌شان را گرفته‌اند. اما فرهنگی‌ها که الان یک سال از پایان خدمت‌شان گذشته، هنوز هیچ خبری از پاداش پایان خدمت‌شان نیست.

دولت یک دفعه اعلام می‌کند سهام می‌خواهد بدهد، یک دفعه اعلام می‌کند ندارد بدهد. بالاخره آموزش و پرورش هم یکی از ارگان‌های دولتی است. وقتی ارگان‌های دیگر می‌توانند به موقع پول‌شان را دریافت کنند، چرا به حق ما رسیدگی نمی‌شود. وضعیت اقتصادی که ۹ ماه پیش بوده تا الان زمین تا آسمان فرق کرده.

شما در دوران اشتغال چقدر حقوق می‌گرفتید و پاداش پایان خدمت شما چقدر است؟

تا سال هشتاد و شش، آن‌هایی که دو سال آخرشان را رفتند روستا، مزایایی داشته‌اند که از امسال قطع شده. مثلاً حدود چهارصد و چهل تومان دریافتی بوده که هفتاد هشتاد تومان از این حقوق کم می‌شود. اما پاداش هم بیش از ۱۳ میلیون تومان درمی‌آید.

چرا این سیزده میلیون تومان تاکنون پرداخت نشده؟ نکته دوم این که آیا حقوق بازنشستگی را حقوقی منطقی می‌دانید؟

خیر، چون اگر حقوق منطقی می‌شد، زمانی که ما به پول بیشتری نیاز داریم و بچه‌های ما در یک سنی هستند که هزینه بیشتری دارند و رفت و آمدها بیشتر است، بچه‌ها بزرگتر می‌شوند و احتیاجات بیشتری دارند؛ باید بالاتر هم می‌بود. اما این حقوق کجای ما را می‌گیرد.

من برای تکمیل شدن گفت و گوی این معلمین بازنشسته با نجف‌زاده، نماینده آن‌ها صحبت کردم. او نیز به دلایل این تحصن اشاره کرد و ادامه داد:

اصولاً در آموزش و پرورش طبق قانونی که خود دولت گذاشته به عنوان سنوات، بعد از سی سال خدمت به همکاران فرهنگی، مبلغی به عنوان پاداش می‌شود. چنان که آخرین ضریب حقوق‌شان در سی سال خدمت‌شان ضرب می‌شود.

در سال‌های گذشته پاداش حداکثر تا اردیبهشت پرداخت می‌شد، متاسفانه امسال بعد از گذشت ۹ ماه از زمان بازنشستگی، این پاداش پرداخت نشده و وزیر محترم هم تاکنون چندگانه‌گویی کرده است.

ایشان در جاهای مختلف صحبت‌های مختلفی کرده؛ یک روز گفته سهام می‌دهیم و یک روز بخشی از آن را وعده داده‌اند. نهایت به این مرحله رسید که یک روز دوستان تصمیم گرفتند بیایند جلوی سازمان و خواسته‌های‌شان را مطرح کنند. چرا که این حقوقِ حقه‌شان است.

اولین تحصن ما، حدوداً یک ماه قبل بود. روزهای یکشنبه و دوشنبه این هفته هم که ما خدمت دوستان بودیم، تعیین کردیم که تا انتهای خرداد تحمل خواهیم کرد. ولی بعد از آن دیگر مسوولیت هرگونه اتفاقی را به عهده وزارت آموزش و پرورش و دوستانی که مسوولیت دارند می‌گذاریم.

هنوز برای ما مشخص نیست چه مساله‌ای به‌وجود آمده است که باید بعد از سی سال کار، برای به‌ دست آوردن چیزی که حقوق من است، حق من و متعلق به من است، در جامعه هنجار‌شکنی کنم.

یعنی معلمی که خود، هنجارهای اجتماعی را آموزش می‌دهد، کسی که ارزش‌های جامعه را به دانش آموزان تفهیم می‌کند، باید خودش بیاید کاری را انجام بدهد که هنجارهای اجتماعی را زیر پا بگذارد. ما به کجا رسیدیم؟ یعنی حق ما این است بعد از سی سال کار صادقانه، این‌گونه با ما برخورد بشود؟

متاسفم، ولی بعضی وقت‌ها آدم احساس می‌کند دارند او را تمسخر می‌کنند. دوستان می‌آیند از اینجا رد می‌شوند و به ما می‌خندند. نمی‌دانم چگونه باید با این مساله برخورد کرد. ما با وزارت صحبت کردیم، با دفتر آقای رییس جمهوری صحبت کردیم. همه فقط می‌گویند که داده خواهد شد. ما هم می‌دانیم که داده خواهد شد ولی کی و چه زمانی؟

چند وقت پیش آقای وزیر، سهام عدالت را مطرح کرده بودند. ایشان اعلام کردند که ما سهام نمی‌دهیم ولی آن را می‌فروشیم و در اختیار شما قرار می‌دهیم. من یک سوال دارم. این سهام اگر ارزشی داشته باشد، پتروشیمی، نفت و مس باشد، خب می‌دانیم که به راحتی در بازار عرضه می‌شود و به راحتی هم خریدار دارد.

ولی آیا سهامی را که می‌خواهند به ما بدهند که دوستان هم معترض بودند؛ آن سهام‌هایی نیست که هیچ نوع سودآوری نداشته حالا می‌خواهند بفروشند و به من آموزش و پرورشی بدهند؟ علت اعتراض همکاران و فرهنگی هم همین است.

ولی من و همکاران فکر می‌کنیم که ما بازیچه شده‌ایم و بازی می‌خوریم. رسانه‌ای که نداریم اما با چهارتا تلفن بین خودمان که می‌توانیم اطلاع‌رسانی کنیم. قرار بر این است که اگر تا سی‌ام پرداخت نشود، به‌سوی استانداری خواهیم رفت و برای احقاق حق‌مان فکر می‌کنم که باید گام‌های بیشتری برداریم. چون بین مبارزه در روزهای سخت و انسان‌های سخت، من فکر می‌کنم فقط انسان‌های سخت موفق خواهند شد.

به هر حال به نظر می‌رسد این اتفاق‌های پیاپی، رخداد تازه‌ای در مشهد باشد. چند سالی می‌شود در مشهد اعتراضی صورت نگرفته است. جدی‌ترین اتفاقی که در مشهد پیش آمد، نهم خرداد ۱۳۷۲ بود که به دلیل تخریب بخشی از خانه‌های مناطق جنوب شهر مشهد، مردم اعتراض کردند که تبدیل به یک شورش شهری شد.

بعد از آن با توجه به تمهیداتی که اندیشیده شد، هیچگاه اعتراضات در مشهد بالا نگرفت. اما انگار این‌بار رویکرد تازه‌ای در شرف وقوع است. باید منتظر بود و دید که آیا تا سی و یک خرداد، خواسته‌های این معلمین بازنشسته تامین خواهد شد یا خیر و آیا در صورت عدم تامین، آن‌ها تا کجا ادامه خواهند داد.