آزادی کلوتیلد و رهایی قاتل شاپور بختیار

ایرج ادیب‌زاده

کلوتیلد ریس، دختر جوان فرانسوی پس از تحمل ده‌ماه حبس در تهران، صبح روز گذشته با یک هواپیمای دولتی وارد فرودگاه نظامی اطراف پاریس شد و سپس در کاخ الیزه مورد استقبال رسمی نیکلاس سارکوزی، رییس جمهوری فرانسه قرار گرفت.

او در ساعت چهارده و ده‌ دقیقه وارد کاخ الیزه شد. کلوتیلد با یک شلوار سیاه، تی‌شرت خط‌دار و چهره‌ای بسیار آرام و پر از شادمانی همراه پدرش رمی و دو برادرش، و هم‌چنین برنارد کلوتی، سفیر فرانسه در تهران و برنارد کوشنر وزیر خارجه‌ی فرانسه در مقابل خبرنگاران حاضر در صحنه قرار گرفت و گفت: «خوشحالم که به فرانسه برگشته‌ام.»

وی از خانواده‌اش تشکر کرد و گفت: «از ایرانی‌هایی که در تهران از من حمایت کردند بسیار تشکر می‌کنم و از آزادی‌ام بسیار خوشحالم.»

کلوتیلد ادامه داد: «در ایران به‌مدت یک‌ماه‌ونیم نیز در زندان اوین بودم. ایرانی‌های بازداشت شده‌ی دیگر با من مثل یک خواهر رفتار کردند. من همه‌ی آن‌ها را ستایش می‌کنم و متاسفانه دونفر از کسانی که به‌دلیل حضور در تظاهرات به دادگاه آورده شده بودند اعدام شدند. از همه‌ی ایرانی‌ها تشکر می‌کنم، از همه‌ی کسانی که در فرانسه آن‌ها را نمی‌شناختم و برای آزادی من تظاهرات کردند تشکر می‌کنم.»

برنارد کوشنر، وزیر امور خارجه‌ی فرانسه نیز از کسانی که برای آزادی کلوتیلد ریس تلاش کردند سپاسگزاری کرد. به‌خصوص از رییس‌جمهوری فرانسه که تلاش‌های دیپلماتیک را دنبال کرد و گفت: «آزادی کلوتیلد ریس را به خانواده‌ی او، دوستانش و فرانسوی‌ها تبریک می‌گویم.»

خانم ریس، ۲۴ ساله است و به تدریس زبان فرانسه در دانشگاه اصفهان اشتغال داشت. وی دهم تیرماه ۸۸ پیش از سوار شدن به هواپیما به مقصد بیروت در فرودگاه بین‌المللی تهران بازداشت شد و در دادگاهی همراه با بیش از صدنفر از چهره‌های سیاسی، روزنامه‌نگاران و فعالان اجتماعی که به‌دلیل حضور در تظاهرات پس از دهمین انتخابات ریاست جمهوری دستگیر شده بودند، در تلویزیون نیز نشان داده شد.

این جوان فرانسوی به توصیف دادستان دادگاه جمهوری اسلامی به جاسوسی، جمع‌آوری اطلاعات و حمایت از اغتشاش‌گران متهم شد.

سپس دادگاه به دنبال فشارهای فرانسه او را با وثیقه‌ی ۳۰۰ هزار دلاری به شرط ترک نکردن تهران آزاد کرد. بازداشت کلوتیلد ریس و متهم شدن به جاسوسی، تنش میان ایران و فرانسه را افزایش داد. محمود احمدی‌نژاد در دسامبر گذشته در کپنهاگ گفت آزادی کلوتیلد ریس در صورتی است که پاریس نیز زندانیان ایرانی را آزاد کند.

یکی از این زندانیان، مجدید کاکاوند، مهندس یا بازرگان ایرانی بود که در فرودگاه پاریس بازداشت شده بود و آمریکا تقاضای استرداد او را به‌دلیل خرید وسایل نظامی از شرکت‌های آمریکایی از طریق اینترنت در مالزی مطرح کرده بود. دو زندانی دیگر، علی وکیلی‌راد قاتل دکتر شاپور بختیار و منشی او سروش کتیبه هستند که مدت ۱۸ سال است در زندانی در پاریس به‌سر می‌برند.

اما نیکلاس سرکوزی این مسئله را به عنوان باج‌خواهی توصیف کرد و گفت هیچ‌وقت قبول نمی‌کند که دختری بی‌گناه را با قاتل شاپور بختیار معاوضه کنیم.

کلوتیلد ریس سرانجام با پرداخت وثیقه‌ای ۳۰۰ هزار دلاری، معادل ۲۳۰ هزار یورو آزاد شد و تهران را از طریق دبی به مقصد پاریس ترک کرد.

ده روز بعد از این‌که دادگاهی فرانسوی، استرداد مجید کاکاوند به امریکا را رد کرد، وی آزاد شد و به تهران رفت. روز سه‌شنبه نیز دادگاهی در پاریس به پرونده‌ی علی‌وکیلی‌راد که ۱۸ سال زندانش را گذرانده است رسیدگی می‌کند. هنوز معلوم نیست که او نیز آزاد و به ایران فرستاده می‌شود یا خیر.

برنارد کوشنر وزیر امور خارجه‌ی فرانسه امروز گفت که برای آزادی کلوتیلد ریس هیچ‌گونه معامله‌ای صورت نگرفته است، اما مفسران تلویزیون‌های فرانسه امروز تاکید کردند که دو مسئله‌ی کلیدی باعث آزادی کلوتیلد ریس شد: آزادی مجید کاکاوند و این‌که به آمریکا مسترد نشد و دیگری دادگاه تجدید نظر علی وکیلی‌راد که روز سه‌شنبه برگزار می‌شود.

امروز در تهران نیز رامین مهمان‌پرست، سخنگوی وزارت خارجه گفت آزادی کلوتیلد ریس با آزادی مجید کاکاوند ارتباطی ندارد. وی گفت قوه‌ی قضاییه پرونده‌ی خانم ریس را بررسی و مجوز خروج ایشان را صادر کرده است.

گفتنی است گروهی از ایرانیان پاریس، امروز در مقابل الیزه و در مسیر عبور اتومبیل کلوتیلد ریس ایستاده بودند و با یک دسته‌گل از وی استقبال کردند. آن‌ها این دسته گل را به نگهبان کاخ الیزه دادند که به او بدهد. هم‌چنین نامه‌ای به او نوشتند و خواستار صحبت با او شدند. به این ترتیب ماجرای کلوتیلد ریس با رسیدن او به فرانسه و کاخ الیزه به پایان رسیده است اما باید دید در پشت پرده چه معاملات دیگری صورت گرفته یا صورت خواهد گرفت.