دولت ایران در لبه پرتگاه

گاردین
ترجمه‌ی بهداد بردبار

معصومه طرفه، روزنامه‌نگار باسابقه، تولیدکننده پیشین در خبرگزاری بی‌بی‌سی و محقق در بخش شرق شناسی و آفریقای دانشگاه لندن در مقاله‌ی خود می‌گوید با ادامه ایستادگی مخالفان در برابر رژیم، ایران با خون‌ریزی‌های بیشتر و ناآرامی روبرو خواهد شد؛ اوضاع سیاسی ایران به نقطه بدون بازگشت رسیده است، مدت زیادی‌ست که مخالفان حکومت در شعارهایشان خواستار سرنگونی رژیم و برکناری رهبر از قدرت هستند.

از سوی دیگر طرفداران آیت الله علی خامنه‌ایی خواستار سخت‌ترین مجازات ها برای مسبین ناآرامی‌ها هستند. عکس‌ها و ویدئوهای منتشر شده در اینترنت نشان می‌دهد که به رغم سرکوب شدید شش ماه گذشته مخالفان دولت نترسیده‌اند.

در درگیری‌های چند روز گذشته (در روز عاشورا و ماه محرم که در فرهنگ اسلامی در این ایام نباید خونی ریخته شود) نیروهای پلیس به طور مستقیم با معترضان درگیر شدند. تعدادی از نیروهای پلیس مجروح و همین‌طور تعداد زیادی از معترضان مصدوم و هشت نفر کشته شدند. بعضی از تصاویر درگیری‌ها شباهت زیادی به تصاویر کشته شدن ندا آقا سلطان در تابستان امسال دارد این تصاویر بسیار تکان دهنده بود.

در هفته‌های گذشته قشرهای مختلف از گروه‌های مخالف، از جمله اسلامی‌های اصلاح‌طلب به علاوه جوانان فعال که احتمالاً سکولارهستند، دانشگاهیان، هنرمندان و خبرنگاران به علت اقدامات غلط از سوی رژیم به خشم آمدند.

دانشجویان که همیشه در صف اول دمکراسی‌خواهی در ایران بوده‌اند نتوانستند مراسم مهم روز دانشجو را برگزار کنند و در روز شانزده آذر با نیروهای بسیج درگیر شدند .همین طور در پی درگذشت آیت الله حسین‌علی منتظری عزاداران نتوانستند مراسم سوگواری را در شهرهای قم و اصفهان برگزار کنند.

برخی از چهره‌های بلندپایه مخالفان و روحانیون که در دفاع از حقوق بشر، حق تظاهرات مسالمت‌آمیز یا آزادی رسانه‌ها صحبت کردند تهدید به از دست دادن موقعیت خود و متهم به همکاری با توطئه غربی‌ها شده‌اند. چند تن از چهره‌های مخالف مهم دستگیر و بسیاری که در بازداشت هستند، به زندان طولانی مدت محکوم شدند.

با این حال معترضان، به رغم تکنیک‌های بی‌سابقه برای توزیع و پخش اطلاعات و بسیج از طریق اینترنت مخالفان هنوز اظهار نظر مشخصی درباره این که در صورت موفقیت چگونه نظامی را در مد نطر دارند نکرده‌اند. همین‌طور این جنبش فاقد رهبری واحدی است که مورد وفاق همه باشد.

فعالان معتقدند که این از قدرت آنان‌ست زیرا اگر چنین رهبر و یا استراتژی وجود داشت، حکومت می‌توانست آن‌ها را از بین ببرد و این بدون شک صحیح است؛ که بازوی نظامی رژیم با قساوت افراد را دستگیر نموده یا کشته است.

به علاوه آن‌ها معتقدند که آیت‌الله خامنه‌ایی دیگر آن قدرت و مشروعیت سابق را ندارد. مضاف بر این او بسیاری از مشاوران با تجربه خود، چون رؤسای جمهور سابق، هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی یا مهدی کروبی، رییس مجلس پیشین را از دست داده است.

او زمانی که پس از انتخابات به طور یک جانبه از محمود احمدی‌نژاد حمایت نمود، بسیاری از آیت‌الله‌ها و روحانیون بلند‌پایه اصلاح طلب در شهرهای قم، اصفهان و مشهد را به حاشیه راند واکنون رهبر توسط روحانیان تندرو، سیاستمداران دست راستی، فرماندهان سپاه و شبه نظامیان بسیج دوره شده که خواستار برخورد مستقیم با مردم هستند. چنین برخوردی تنها به خشونت‌های بیشتر منجر خواهد شد.

معترضان خواستار اعتصاب‌های گسترده و حمله به مراکز قدرت هم‌چون صدا و سیما هستند. بهمن‌ماه، سی‌و‌یکمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی است و این فرصتی دوباره برای گسترش دامنه اعتراضات است و در همین حال صحبت از کودتا از جانب سپاهیان شنیده می‌شود.

اما اگر آرامش به کشور باز نگردد، ایران با بی‌ثباتی طویل‌المدت مواجه خواهد شد. با افزایش ناآرامی‌ها‌یی که اخیراً میان مسلمانان در کشور همسایه، پاکستان گزارش شده و با ادامه بی‌ثباتی در افغانستان و عراق اکنون منطقه با دوره‌ای خطرناک‌تر از آن‌چه که در سال‌های اخیر شاهد آن بوده‌ایم روبرو خواهد شد.