خشونتی که سرپوش وحشت شد

مریم محمدی

سرفصل همه‌ی گزارش‌های خبری یکشنبه ۲۶ مهرماه از داخل ایران مربوط به کشته شدن بیش از ۴۰ نفر در شهر «سرباز» در منطقه‌ی سیستان و بلوچستان بود.

در همین مورد با آقای عبدالبرحیم بندویی، سخن‌گوی «حزب مردم بلوچستان» در لندن گفت و گو کرده‌ام:

اطلاعات ما بر اساس خبرهایی است که از خبرگزاری فارس و ایرنا منتشر شده و هم‌چنین گزارش‌های پخش شده از تلویزیون‌های مختلف، از جمله تلویزیون «الجزیره» و بر این اساس گویا به طور مشخص جندالله مسئولیت این بمب‌گذاری را پذیرفته است.

با توجه به این که در این عملیات هم از اعضای نیروی انتظامی و هم از علما و شیوخ منطقه، اعم از شیعه و سنی، کشته شده‌اند، تفسیر شما از این مسأله چیست؟

با روی کار آمدن جمهوری اسلامی، متأسفانه اختلافات مذهبی هم به مسائل دیگر اضافه شده است. در چنین شرایطی، زمانی که هیچ مفر و ابزاری برای بیان دردها و مشکلات نباشد و جمهوری اسلامی به عنوان یک دولت، سیاست‌های خشونت‌زا به کار ببرد، طبیعی است خشونت متأسفانه همیشه خشونت می‌آفریند.

نگاه نظامی، امنیتی که جمهوری اسلامی روی قومیت‌ها و مخصوصاً بلوچستان دارد، متأسفانه هیچ راهی برای مردم برای بیان خواسته‌هایشان، نیازها و دردهایشان باقی نگذاشته است. جمهوری اسلامی کوچک‌ترین اعتراض و خواستی را با اعدام‌های آن‌چنانی و کشتار مردم بلوچ پاسخ داده است.

عبدالمالک ریگی

این جلسه‌ با نمودی متفاوت از آن‌چه می‌گویید - خشونت‌های حکومت و اعدام‌ها - قرار بود برای حل اختلاف تشکیل شود و جلسه‌ای بود که می‌توانست به حل مسائلی که اشاره کردید، کمک کند. چرا این‌جا این اتفاق افتاده است؟

فکر می‌کنم حل اختلاف به شکل سطحی در گوشه و کنار کشور نمی‌تواند چاره‌ساز باشد. آن‌ها اگر واقعآ به دنبال حل اختلاف هستند، مسأله را در قانون اساسی و قوانین ‌تبعیض‌آمیزی که نسبت به برابری مذهب و ادیان دارند، باید حل کنند.

به این دلیل مردم هیچ اعتمادی ندارند. مثل این که زخمی باشد و بخواهند روی زخم فقط مسکن یا پماد بگذارند.

شما می‌گویید مردم باور ندارند و از آن طرف، گروه عبدالمالک ریگی مسئولیت این عمل را پذیرفته است. یعنی شما معتقدید مردم سیستان و بلوچستان هم همان تصور و برداشت گروه «جندالله» را در مورد مسائل دارند؟

فکر می‌کنم اگر افراد بی‌طرفی به سیستان و بلوچستان بروند و مسائل را از نزدیک دنبال کنند، متأسفانه با توجه به سیاست‌هایی که اعمال شده و هر روز هم دارد تشدید می‌شود، این نگاه مردم و این نگاه دولت را لمس خواهند کرد. این‌که مردم به دولت اعتماد ندارند و دولت هیچ‌گاه اعتمادی به مردم نداشته است، به وضوح قابل لمس است.

تبلیغاتی که این طرف و آن طرف می‌شود که مردم چیز دیگری می‌خواهند و آن‌هایی که دارند بر علیه رژیم کار می‌کنند یا مبارزه‌ی سیاسی می‌کنند، چیز دیگری می‌گویند، به نظر من واقعی نیست و ریشه‌ی درستی ندارد.

همان‌طور که گفتم، اگر کسی در سیستان و بلوچستان مسائل را از نزدیک ببیند، بیشتر متوجه شرایط خواهد شد تا این که از پشت مرزهای هزاران کیلومتر آن‌طرف‌تر نظری داده شود.

نگاه امنیتی نظامی رژیم‌های مختلف که هم‌چنان هم ادامه دارد، هیچ‌وقت بین مردم بلوچ و حکومت‌مداران تهران ایجاد اعتماد نکرده است.

با وجود‌ این‌، حرکتی برای حل اختلاف، نمی‌تواند به درجاتی مؤثر باشد؟

چگونه می‌خواهند حل اختلاف بکنند؟ می‌خواهند بین شیعه و سنی برادری به وجود بیاورند؟ در حالی که اهل تسنن کل ایران حتی اجازه ندارند در شهرهای بزرگ کشور مسجد داشته باشند، چگونه می‌خواهند حل اختلاف بکنند؟ با جمع کردن ریش‌ سفیدها و آن هم در جاهایی که فقط خود می‌دانند چرا در چنین مکان‌هایی برنامه می‌گذراند؟

طبیعی است در چنین شرایطی و در بلوچستانی که کل امنیت فقط در دست سپاه است و بی‌رحمی این نیرو در سرکوب‌های سیاسی و دیگر سرکوب‌ها بر همه معلوم و آشکار است، اعتماد به وجود نخواهد آمد.

این اعتماد اصلآ نبوده و با این گونه برخوردها و سیاست‌هایی که از سوی سران رژیم در مناطقی مانند بلوچستان اعمال شده و می‌شود، به وجود هم نخواهد آمد.

این نوع ترفندها فقط و فقط برای مرهم و سرپوش گذاشتن روی دردهای بسیار عمیقی است که در کل جامعه، در همه‌ی ایران وجود دارد.