«طالبان، مسأله‌ای بین‌المللی است»‬

نیک‌آهنگ کوثر

روز دوشنبه در شهر كابل منوچهر متكی و شاه محمود قریشی، وزرای خارجه‌ی ایران و پاكستان مهمان رنگین دادفر اسپنتا، وزیر امور خارجه‌ی افغانستان بودند.

در همین رابطه با کریم پیکار، روزنامه‌نگار افغان ساکن کانادا و دکتر فیروزه نهاوندی، جامعه‌شناس و کارشناس امور افغانستان و استاد دانشگاه بروکسل گفت و گو کرده‌ام.

آقای پیکار به نظر شما نشست‌های این‌چنینی میان وزرای خارجه‌ی سه کشور همسایه می‌تواند در زمان حاضر برای کاهش مشکلات و همچنین مهار بحرانی که طالبان دارد در منطقه ایجاد می‌کند تأثیرگذار باشد؟

معتقد نیستم که نشست‌های این‌چنینی به نتایج مثبتی منجر شود. به خاطر این‌که موضوع مربوط به طالبان و ناامنی در منطقه و دخالت‌ها موضوعات مهمی هستند که در افغانستان و در منطقه جریان دارد و فکر نمی‌کنم به زودی پایانی داشته باشد و بسیار دنباله‌دار است.

اقدامات اخیر مبنی بر نشست وزیران سه کشور یکی از اقدامات روبنایی مسایل عمده و اساسی است. این ملاقات‌ها در طول چند سال اخیر به مراتب صورت گرفته است. نشست‌هایی در اسلام‌آباد، کابل، در کشورهای مختلف یا در تهران تکرار شده است.

کریم پیکار پامیر، روزنامه‌نگار افغان ساکن کانادا

برگردیم به بحثی که این روزها در مورد بهبود رابطه‌ی ایران و آمریکا و حداقل همکاری آن‌ها در حوزه‌ی افغانستان زیاد مطرح می‌شود. به نظر شما آیا ایران چنین قصدی دارد که بخواهد به کمک آمریکا بیاید و با طالبان برخورد بکند و در نهایت به بهبود وضعیت امنیتی افغانستان کمک بکند؟

اعتقاد دارم مقامات جمهوری اسلامی در ارتباط با برقراری روابط گرم با ایالات متحده و غیر آن، در مورد تأمین امنیت و کاستن از فعالیت‌های طالبان و سایر عناصر مخالف امنیت افغانستان می‌توانند کارهای موثری انجام بدهند.

این مربوط به تمایل مقامات جمهوری اسلامی ایران است و ما معتقد هستیم که نقش جمهوری اسلامی ایران در اوضاع و احوال فعلی در مورد افغانستان و منطقه نقش مهم و موثری خواهد بود. مشروط به این‌که مقامات بخواهند کاری انجام بدهند.

در رابطه با این دیدار سه جانبه با خانم دکتر فیروزه نهاوندی، جامعه‌شناس و کارشناس امور افغانستان و استاد دانشگاه بروکسل نیز گفت ‌و گو کرده‌ام.

دکتر فیروزه نهاوندی، استاد دانشگاه بروکسل / عکس: اختر قاسمی

خانم دکتر نهاوندی بخشی از نگرانی‌های سه کشور ایران، پاکستان و افغانستان قدرت گرفتن طالبان است. آیا می‌شود گفت که طالبان افغانستان و پاکستان عملاً از یک جنس هستند و سه کشور دارند تلاش می‌کنند این نیروی قدرتمند را مهار کنند؟

فکر می‌کنم موضوع این نیست که طالبان افغانستان یا طالبان پاکستان باشند. همه‌ی آن‌ها یکی هستند و همه‌ی آن‌ها در یک شبکه‌ی بین‌المللی هستند.

اصلاً به نظر من از مشکل یک کشور گذشته است. طالبان افغانستان و پاکستان دارای وجه مشترک هستند. به هر حال طالبان افغانستان در پاکستان قدرت پیدا کرده‌ و بزرگ شدند.

محدود کردن طالبان برای ایران چه نفعی خواهد داشت که بخواهد با پاکستان و افغانستان و در نهایت آمریکا همکاری بکند؟

چون مدتی که طالبان در افغانستان بر سر کار بودند با ایران مشکلاتی داشتند و زد و خوردی در سرحد ایران و افغانستان پیش آمد. فکر و ایدئولوژی طالبان با ایرانی‌ها مشترک نیست.