از تعظیم به پادشاه مسلمان تا رفتن به کلیسا

نیک‌آهنگ کوثر

در روزهای اخیر، باراک اوباما محور بحث‌های متفاوتی در رسانه‌های آمریکای شمالی و جهان بوده است. تعظیم او به پادشاه عربستان سعودی از چشمان راست‌گرایان و اسلام‌ترس‌های آمریکایی دور نماند و شبکه فاکس نیوز که نگاهی محافظه‌کارانه دارد، بارها به رئیس جمهوری جوان تاخت.

نگاه عمومی محافظه‌کاران این است که رهبر دنیای آزاد نباید مقابل مقام‌های سلطنتی سر خم کند. آن‌ها این کار او را برای آمریکا خفت بار می‌خوانند. مقایسه نحوه روبه‌رو شدن اوباما با ملکه الیزابت که هنگام دست دادن با او تنها اندکی سرش را خم کرد و تعظیمش مقابل ملک عبدالله طبیعتاً در آمریکا واکنش‌های منفی زیادی بر انگیخته است.

نکته مهم این است که ملک عبدالله، پادشاه یک کشور مسلمان است، و اوباما پیش از این متهم به داشتن گرایش‌های اسلامی بوده است، به نحوی که بسیاری از طرفداران جان مک‌کین در دوران رقابت‌ها، اوباما را مسلمان و عرب می‌نامیدند.

تعظیم مقابل «خادم‌الحرمین» و کسی که در غرب، نماد اسلام محسوب می‌شود، برای بسیاری از کسانی که خواهان محدودیت بیشتر جهان اسلام و مسلمانان هستند، بهانه خوبی بوده است.

با این همه رئیس جمهوری آمریکا بر اساس پروتکل‌های تشریفاتی کار خلافی انجام نداده است. لوید هند، رئیس تشریفات کاخ سفید در دوران لیندون جانسون به فاکس نیوز گفته است که اتفاق خاصی نیفتاده است.

باراک اوباما در کنار پادشاه عربستان / عکس‌ها: رویترز

لوید هند معتقد است که بخشی از قواعد تشریفاتی برای گرم‌تر کردن روابط فیمابین است و شاید بتوان این حرکت اوباما را در این جارچوب ارزیابی کرد. رابرت گیبز، سخنگوی کاخ سفید هم البته تلاش کرده پاسخ مشخصی به خبرنگاران در این باره ندهد و تا حدی هم آن را منحرف کند.

او البته سعی کرده با مطرح کردن مشکلات اقتصادی روزهای اخیر و اهمیت آن برای مردم آمریکا، از بار روانی این تعظیم بکاهد، که البته چندان در این کارش موفق نبوده است. اسلام‌ترس‌ها این هفته باز هم سعی کردند از زاویه‌ای دیگر به اوباما حمله کنند.

سخنان اوباما در پارلمان ترکیه که گفت ایالات متحده صرفاً یک کشور مسیحی نیست، باعث حمله گروه‌های مختلف مذهبی نزدیک به طیف راست به او شده است. با آن‌که در هیچ جای قانون اساسی آمریکا تأکید نشده که ایالات متحده صرفاً یک مملکت مسیحی است، اما قدرت زیاد راست مذهبی باعث شده این گروه بزرگ و مقتدر خود را حاکم بر بسیاری از مسایل در سطح کشور بداند.

قدرت اونجلیست‌ها تا حدی است که توانستند عامل اصلی شکست سناتور جان کری در انتخابات سال ۲۰۰۴ مقابل بوش باشند. همچنین حمایت گروه بزرگی از اونجلیست‌ها از دولت اسرائیل می‌تواند کار دولت اوباما در روند ایجاد صلح خاورمیانه را با مشکل روبه‌رو سازد.

باراک اوباما به همرا خانواده‌اش و سگ شش ماهه‌شان در کاخ سفید قدم می‌زند

با این همه تأکید گروه‌های سیاسی همیشه بر این بوده است که دین و دولت نباید با هم در آمیزند. باید دید آیا اوباما می‌تواند در مقابل راست‌های مذهبی پیروز میدان باقی بماند یا نه؟ چالش مهم اوباما در ماه‌های آینده در جهان اسلام، با محوری است که دیگر نمی‌تواند آن را مثل بوش محور شرارت بخواند. تلاش اوباما برای ایجاد امنیت و ثبات در عراق و افغانستان بدون همراهی جمهوری اسلامی ایران میسر نیست.

با این همه باید دید آیا تغییر ادبیات کاخ سفید عاملی بوده برای استقبال ایران از گفت و گو با گروه ۱+۵ برای حل مسأله هسته‌ایش یا نه؟ سعید جلیلی، مذاکره کننده هسته‌ای ایران در گفت و گو با خاویر سولانا، مذاکره کننده اتحادیه اروپا از آغاز دور جدیدی از این مداکرات که البته این بار با حضور فعالانه آمریکا خواهد بود، استقبال کرده است.

مواجهه دولت اوباما با مشکلات اقتصادی در روزهای اخیر نظرات متفاوتی را به دنبال داشته است. جمهوری‌خواهان اوباما و دولتش را به ولخرجی غیر مسئولانه متهم کرده‌اند و از مخالفان بودجه و طرح حمایت مالی رئیس جمهوری بوده‌اند.

اما رشد نسبی شاخص بازار بورد داو ـ جونز در پنج هفته اخیر و دخالت شخص رئیس جمهوری در امور مربوط به شرکت‌های بزرگ دخیل در بحران اقتصادی توانسته اعتماد عمومی را به خوبی جلب کند.

بر اساس آخرین نظرسنجی موسسه گالوپ، بیش از دو سوم مردم آمریکا، یعنی ۷۱ درصد، از روند کاری واباما برای رفع مشکلات اقتصادی کشورشان رضایت دارند. این در حالی است که همکاری سران دموکرات کنگره با اوباما باعث افزایش محبوبیت و اعتبار آن‌ها نیز شده است.

پیش از انتخابات، میزان رضایت از عملکرد کنگره به پایین‌ترین حد ممکن رسیده بود،در صورتی که بر پایه همین نظرسنجی، ۵۱ در‌صد مردم ایالت متحده از عملکرد سران دموکرات کنگره راضی هستند. در سوی مقابل، تنها ۳۸ درصد مردم آمریکا از عملکرد رهبران جمهوری‌خواه مستقر در مجلس نمایندگان راضی بوده‌اند.

بو، سگ شش ماهه خانواده اوباما

با آن‌که هنوز چند هفته‌ای به پایان نخستین صد روز اقامت اوباما در کاخ سفید باقی مانده است، انتشار نظرسنجی‌های مختلف در مورد نحوه حمایت گروه‌های مختلف از رئیس جمهوری باعث تعجب بسیاری از کارشناسان شده است.

در یکی از این نظرسنجی‌ها، میزان حمایت رأی دهندگان دموکرات از رئیس جمهوری به ۸۸ درصد رسیده و تنها ۲۷ درصد رای دهندگان جمهوری‌خواه از او حمایت می‌کنند. مجری‌ها و تحلیل‌گران نزدیک به جناح راست بعضاً معتقدند که اوباما کشور را کاملاً دو قطبی کرده و فاصله زیادی میان طرفداران و مخالفان رئیس جمهوری ایجاد شده است.

به نظر می‌رسد که رابطه رئیس جمهوری جدید آمریکا با مردم از طریق رسانه‌های نوینی چون یوتیوب و روش رویارویی جدید و نسبتاً نا‌متعارف او با مسایل جذابیت سیادی برای مردم آمریکا داشته است.

این روزها هر خبری که از کاخ سفید بیرون بیاید برای مردم جذاب است، حتی انتخاب کلیسایی که خانواده اوباما به آن می‌روند، یا ورود یک توله سگ اهدایی سناتور کندی به زندگی این خانواده شدیداً مورد توجه قرار گرفته است.