توسلی: منتظر اعلام برنامه‌های موسوی هستیم

مریم محمدی

یک‌شنبه شانزدهم فروردین‌ماه ۱۳۸۸ پس از دو هفته تعطیلات رسمی، فعالیت‏های تقریباً متوقف شده‏ی انتخاباتی از سر گرفته شد و انعکاس آن چندین خبر نسبتاً مهم، البته بازهم در طیف اصلاح‏طلبان بود. در حالی که در اردوی اصول‏گرایان هیچ حرکتی جز تکرار کلیات همیشگی مشهود نیست. حتا در میان مخالفان و موافقان آقای احمدی‏نژاد.

با آقای شهاب‏الدین طباطبایی گفت و گو می‏کنم:

بعد از انصراف آقای خاتمی که هنوز هم می‏توان گفت‏، غیرقابل انتظار بود و نامه‏ای که ایشان بعد از انصراف نوشت و در آن تأکید داشت که دو کاندیدای باقی‏مانده (آقایان موسوی و کروبی) اجماع کنند و کاندیدای واحد اصلاح‏طلبان داشته باشیم، تصمیم دوستان‏مان در ستاد این شد که روی دو گزینه، حمایت از آقای کروبی یا آقای موسوی، بررسی کنیم یا این‌که اگر تا آن لحظه به اجماع رسیده باشند، از کاندیدای اجماعی حمایت کنیم.

شهاب‏الدین طباطبایی، رییس ستاد ۸۸

آیا مطمئن هستید که کاندیدای دیگری نخواهد آمد؟ و چرا از میان دو کاندیدای اصلاح‏طلب، آقای موسوی را انتخاب کردید؟

البته، این هفته قبل از جلسه‏ای که برای جمع‏بندی داریم، با آقای کروبی ملاقات خواهیم داشت. جمعه‏ی این هفته جلسه‏ی جمع‏بندی ما است و قبل از آن ملاقات با آقای کروبی در برنامه‏ی ما است که قبلاً هم اعلام کرده‏ایم. این‏طور نیست که فقط با آقای مهندس موسوی دیدار کرده باشیم.

از این جهت که به دیدگاه‏های آقای موسوی کم‏تر آشنایی داشتیم و کم‏تر از ایشان شنیده بودیم، لازم بود جلسه‏ای مفصل با ایشان داشته باشیم. آقای کروبی در طول این سال‏ها، صحبت‏هایی کرده‏ و مواضع‏ ایشان مشخص بوده. اما نیاز بود با دیدگاه‏های آقای موسوی بیشتر آشنا شویم و همراه با شورای سیاست‏گذاری، جلسه‏ی خوب سه ساعته‏ای با ایشان داشتیم.

چه سوالاتی بیشتر دغدغه‏ی شما بودند و طرح شدند؟

در حوزه‏های مختلفی‌، از سیاست داخلی، نظارت استصوابی یا حوزه‏های اجتماعی مانند طرح امنیت اجتماعی، موضوعاتی که در طول این مدت اتفاق افتاده، یا سوالاتی راجع به بحث سرمایه‏گذاری خصوصی، خارجی، بخش خصوصی، سوالات و ابهاماتی که ما به عنوان نسلی که با دیدگاه‏های آقای مهندس موسوی خیلی آشنایی نداریم در مورد مواضع و عملکرد ایشان داشتیم. ایشان بیست سال سکوت کرده بود و لازم بود این سوالات پرسیده شود.

آیا توقع شما در پاسخ‏هایی که گرفتید، برآورده شد؟ آیا فکر می‏کنید پاسخ‏های آقای موسوی در همان راستایی بود که از طرف آقای خاتمی می‏توانست عنوان شود؟

به نظرم، ایشان بسیار صریح و شفاف پاسخ داد و بخش عمده‏ای از ابهاماتی که وجود داشت، برطرف شد. همین صراحت و شفافیتی که ما سوالاتمان را طرح کردیم و ایشان پاسخ دادند، برای ما بسیار مثبت بود.

ارزیابی جمع ما پنج‌شنبه و جمعه، بعد از دیدار با آقای کروبی انجام می‏شود و تصمیم نهایی‏مان را هم آن موقع اعلام می‏کنیم. اما، به ‏نظر من، مواضع آقای میرحسین موسوی، امیدوارکننده بود.

دغدغه‏ی دیگر جوانان مسایل دمکراتیک و آزادی‏های فردی و اجتماعی است. در این مورد هم آیا دیدگاه‏های مهندس موسوی برای شما قانع کننده بود؟

دیدگاه ایشان، تأکید بر حقوق و کرامت انسانی و آزادی‏ها بود. مثال‏هایی هم از دوران نخست ‏وزیری خودشان آوردند. بیرون از جلسه، با دوستان صحبت می‏کردم، احساس کردم در این حوزه، برای کسی خیلی سوالی باقی نمانده است.

آیا در رابطه با حقوق و مسایل زنان هم مسایلی طرح شد؟

بله، یکی از بخش‏های مهم صحبت‏ها، راجع به حقوق زنان، تبعیض جنسیتی، سهمیه‏ی جنسیتی دانشگاه‏ها بود، مسایل مربوط به جوانان، اقوام، اقلیت‏ها هم طرح شدند. به نظرم در آن زمینه‏ها هم پاسخ‏های آقای موسوی قانع‏کننده بود.

با وجود نزدیکی تشکیلاتی شما با جبهه‏ی مشارکت ایران اسلامی و با توجه به این‌که آن‏ها نظر مثبت خود را نسبت به آقای موسوی اعلام کرده‏اند، می‏تواند ملاقات روز پنج‌شنبه‏ی شما با آقای کروبی حاوی اهمیت خاصی نباشد و شما تصمیم خود را گرفته باشید؟

هنوز هیچ تصمیمی نگرفته‏ایم. تصمیم ستاد ۸۸، به عنوان ستادی که شش ماه برای انتخابات، برای شخص آقای خاتمی، فعالیت کرده، این است که نظر جمع را یعنی مجموعه‏ی ستادهای ۸۸ در تمام کشور را ملاک قرار دهد.

برای آن هم سیستمی طراحی کرده‏ایم. داریم از استان‏ها رأی‏گیری می‏کنیم. نتیجه‏ی آن آرا روز پنج‌شنبه، یکی از عوامل تعیین کننده‏ی تصمیم نهایی‏مان است. ولی لازم بود دیدگاه‏های این دو بزرگوار را هم به طور خاص و مشخص در مورد موضوعات مشخص داشته باشیم.

محمد توسلی، دبیر سیاسی نهضت آزادی ایران

با آقای مهندس محمد توسلی، دبیر سیاسی نهضت آزادی ایران گفت و گو می‏کنم. آقای توسلی اظهار داشتند که دلایل انصراف آقای خاتمی هنوز در ابهام است. از ایشان می‏پرسم: آیا این ابهام می‏تواند در تصمیم‏گیری شما برای انتخابات ریاست جمهوری موثر باشد؟

طبیعی است که این ابهامات تأثیری در تصمیم‏ ما در انتخابات نداشته باشد. ولی در هر حال ما این مطلب را به عنوان ابهامی که در ارتباط با انصراف آقای خاتمی به‏ نظر می‏رسد، به منظور آگاهی مطرح می‏کنیم تا مورد توجه قرار بگیرد.

آیا اگر این ابهامات از این قبیل باشد که آقای خاتمی ناخواسته، تحت فشار حضور آقای موسوی، کناره‏گیری کرده باشد، آن موقع جهت‏گیری شما نسبت به آقای موسوی تغییری نخواهد کرد؟

در این زمینه، اطلاعی نداریم که ایشان مسبب چنین فشارهایی بوده باشد. ما باید برنامه‏های آقای مهندس موسوی و سایر نامزدها را بررسی کنیم، در راستای منافع ملی در این مقطع و با توجه به شرایط کنونی تصمیم‏گیری کنیم.

به طور کلی، اغلب نهضت آزادی را در جبهه‏ی اصلاحات ارزیابی می‏کنند. با توجه به این‌که جبهه‏ی مشارکت سمت‏گیری خود را به آقای موسوی اعلام کرد، به نظر می‏آید، اصلاح‏طلبان تمایل خود را به سوی آقای موسوی نشان داده‏اند. آیا اگر مجموعه‏ی اصلاح‏طلبان به سمت آقای موسوی بروند، نهضت آزادی هم همین سمت را پیش خواهد گرفت؟

این نظر شما کاملاً درست است که نهضت آزادی ایران همواره از گفتمان اصلاح‏طلبی، از همان سال‏های اول بعد از انقلاب، تبعیت می‏کرده و همواره هم با همین نگاه در انتخابات حضور داشته یا در مواقعی که لازم بوده‏، شرکت کرده است.

اما هیچ‏وقت تابع بقیه نبوده، خودش مستقلاً شرایط را ارزیابی کرده و آن‏چه را درست تشخیص داده، عمل کرده است.

اگر نظر شخصی شما را در مورد تفاوت‏های آقای موسوی و کروبی بپرسم، چه خواهید گفت؟

ما برای همه‏ی نامزدها احترام قایل هستیم. طبیعتاً آقای کروبی و آقای مهندس موسوی، هر کدام، ویژگی‏های خاص خود را دارند. باید ابتدا، برنامه‏های این نامزدها را بررسی کنیم و بعد بتوانیم اظهار نظر کنیم.

به نظر می‏آید که آقای کروبی برنامه‏های‏شان را حداقل، در دور قبل اعلام کردند.

ما با برنامه‏ای که آقای کروبی در دوره‏ی قبل اعلام کرد، موافق نبودیم. به همین دلیل از آقای دکتر معین که گفتمان ایشان با گفتمان اصلاح‏طلبی نزدیک‏تر بود، همکاری داشتیم.

منتظر هستیم که آقای مهندس موسوی برنامه‏های خود را اعلام کند تا ببینیم اگر هماهنگ و نزدیک با برنامه‏های نهضت آزادی ایران باشد، در مورد آن اظهار نظر خواهیم کرد.