چرا خاتمی تعلل می‌کند؟‬

مریم محمدی

در اثر دشواری روزافزون شرایط اقتصادی ـ اجتماعی در کشور، یا تنش‌های حاد سیاسی در سطوح بالای دولت و مجلس و یا به هر دلیل دیگری که انتخابات ریاست جمهوری دوره‌ی دهم بسیار زودهنگام در سطح جامعه مطرح شد، از همان آغاز خود مسأله‌ی کاندیداتوری محمد خاتمی، رییس جمهور دوره‌ی هفتم و هشتم را با خود به میان آورد.

در عدم دسترسی به آقای کرباسچی، با آقای کمال سجادی از اعضای شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی و همچنین خانم آذر منصوری، معاون سیاسی حزب مشارکت، بزرگ‌ترین حزب مدافع آقای خاتمی گفت ‌و گو کرده‌ام.

از آقای سجادی سوال می‌کنم اظهارات آقای کرباسچی در مورد مخالفت با حضور آقای خاتمی در انتخابات، می‌تواند نشانه‌ی‌ پیدا شدن تغییراتی در نظر حزب کارگزان نسبت به آقای خاتمی یا حداقل بروز دو نظر در این حزب را بیان کند؟

نظر آقای کرباسچی نظر شخصی ایشان است و نظر حزب نیست.

ولی ایشان دبیر کل حزب هستند.

باشند، یک دبیر کل هم می‌تواند نظر شخصی خودش را بگوید. قرار شد وقتی به اجماع برسند، حزب کارگزاران هم نظر خودش را همراه با جمع و همزبان با جمع اعلام ‌کند.

سکوت آقای خاتمی به مرور شایعاتی را در مورد عدم آمادگی او برای حضور در انتخابات دامن زد

مسایلی در مورد کاندیداتوری آقای موسوی مطرح است. اساساً کاندیداتوری ایشان هم در حزب مطرح است؟

هنوز حضور یا عدم حضور آقای میرحسین موسوی قطعی نشده است. اما اگر قطعی شود و گروهای اصلاح‌طلب متحد شوند و نظرشان حتا روی میر‌حسین موسوی، آقای خاتمی، یا آقای کروبی یا شخص دیگری باشد، طبیعی است که حزب کارگزاران هم با آن‌ها همراه خواهد بود.

از مجموعه‌ی این مسایل و مباحث جدید که طرح می‌شود، می‌توان دریافت که احتمال حضور آقای خاتمی در انتخابات ضعیف‌تر شده است؟

فکر می‌کنم هنوز قطعی نباشد. ولی آقای خاتمی یا هر شخص دیگر باید سریع‌تر تکلیف خودشان را با مردم مشخص بکنند که اگر می‌خواهند بیایند، بیایند تا مردم بدانند که باید چکار بکنند. فکر می‌کنم تا چند روز آینده، این مسأله بیشتر مشخص شود. فکر می‌کنم تا پایان دی‌ماه بهتر مشخص می‌شود.

این اشاره‌ای که شما می‌کنید گله‌مندانه است و در واقع یکی از انتقاداتی است که آقای کرباسچی نسبت به آقای خاتمی دارند. آیا همین‌طور است‌؟ آیا این انتقاد نسبت به آقای خاتمی است که تعلل می‌کنند؟

بله، اگر واقعاً کسی می‌خواهد بیاید باید سریع‌تر بیاید تا تکلیف مردم را مشخص بکند که مردم بدانند و کاندیداهای آینده‌ی خودشان را مشخص بکنند و بدانند می‌خواهند با رأی خودشان چکار بکنند.

فکر می‌‌کنید اگر به جز آقای خاتمی، کاندیدای اصلاح‌طلبان شخص دیگری هم باشند، ممکن است اجماع اصلاح‌طلبان را به نوعی که نتیجه را به نفع اصلاح‌طلبان قطعی کنند، به وجود بیاورد؟

طبیعی است. آقای خاتمی یک فرد شناخته شده‌تر بود و فکر می‌کنم تقریباً به اجماع نزدیک‌تر بود. اما اگر حتا میر‌حسین موسوی هم بیاید، باز هم اصلاح‌طلبان روی وی اجماع می‌کنند.

اصلاح‌طلبان به معنای احزاب اصلاح‌طلب، بله. ولی بیشتر منظورم بدنه‌ی اجتماعی اصلاح‌طلبان است. مردمی که ممکن است به آقای خاتمی راحت‌تر رأی بدهند تا به یک انتخاب دیگر احزاب اصلاح‌طلب.

البته این موضوع طبیعی است که اگر احزاب انتخاب بکنند و به خوبی اطلاع‌رسانی کنند و مردم را آگاه کنند، مطمئن باشید آن‌هایی که حتا نظرشان روی آقای خاتمی باشد، اگر آقای خاتمی نیاید به هر کسی معرفی بکنند به شرطی که خوب معرفی شود، رأی خواهند داد.

یکی از شرایط خوب معرفی شدن امکاناتی است که به نظر می‌آید شما اصلاح‌طلبان الان ندارید. تریبون ندارید. در حالی که در مورد آقای خاتمی زیاد نیاز به تریبون نداشتید.

مردم آگاهند، مردم می‌فهمند، درک دارند و کافی است که احساس بکنند آن فردی که می‌خواهد بیاید، می‌تواند خوب کار بکند و نتیجه‌بخش هم است و با حداقل اطلاع‌رسانی حداکثر بهره ‌را می‌شود برد. البته اگر خوب اطلاع‌رسانی شود.

آذر منصوری، معاون سیاسی حزب مشارکت

از خانم آذر منصوری، معاون سیاسی حزب مشارکت می‌پرسم، برخورد حزب مشارکت با عنوان یکی از جدی‌ترین احزاب اصلاح‌طلب که در پی کاندیداتوری آقای خاتمی است و بارها اعلام کرده است، با مسأله‌ی تعللی که آقای خاتمی در اعلام نامزدی خودش می‌کند، چیست؟

ببینید، همان‌طور که از مصوبه‌ی کنگره بر‌می‌آید، تلاشمان این است که به تردیدهای آقای خاتمی در مورد حضور در این دوره از انتخابات پایان بدهیم.

اما آقای خاتمی با توجه به موانع و مشکلاتی که وجود دارد، به ویژه شرایط اقتصادی کشور و رویکردی که برگزار کنندگان این دوره از انتخابات در پیش گرفته‌اند، برای این حضور تردید جدی دارد و به نظر می‌آید هنوز این تردیدها ادامه دارد و تلاش ما هم برای این‌که همچنان بتوانیم برای ایران آینده‌ی پر امیدتری را به تصویر بکشیم ادامه دارد‌.

اما خانم منصوری این انتقاد متوجه‌ی حزب مشارکت هم است. برای این‌که تلاشی را که مطمئن نبوده که به ثمر می‌رساند در جامعه به عنوان یک امری که تقریباً داشت مسجل می‌شد عنوان کرده است. در صورتی که آقای خاتمی در پایان تصمیم بگیرند که نیایند به روحیه‌ی ناامیدی خیلی کمک می‌کند که شرایط به نوعی بد است که ایشان جرأت نکردند وارد شوند و ممکن است عوارض اجتماعی نامناسبی داشته باشد. چرا حزب مشارکت قبل از این‌که به حضور آقای خاتمی مطمئن باشد، چنین گستره‌ی بزرگی را برای حضور ایشان آماده کرد؟

شرایط کشور به گونه‌ای است که اگر کاندیدایی که از جانب اصلاح‌طلبان مطرح می‌شود، نتواند اقبال مردم را به شرکت در انتخابات افزایش بدهد و تا حدودی نتواند بر شرایط یأس حاکم بر کشور غلبه بکند و موجب افزایش مشارکت مردم نشود، یعنی کاندیدایی باشد که نتواند این مولفه‌ها را تأمین بکند اصلاح‌طلبان با درصد مشارکت پایین مردم و عدم اقبالی که پیش‌بینی می‌شود وجود دارد، مواجه خواهند شد و از قبل شکست‌خورده‌ی این انتخابات خواهند بود.

آقای خاتمی با توجه به شرایطی که در کشور حاکم است و اقبالی که به هر حال بدنه‌ی مشارکت نسبت به ایشان دارند، مطرح است و تقریباً‌ این پیش‌بینی وجود دارد که در صورت عدم حضور ایشان، اصلاح‌طلبان شانس خیلی کمی را برای پیروز شدن در انتخابات دارند.

اولین استراتژی ما در این انتخابات و با توجه به هزینه‌ای که داریم می‌کنیم این است که بتوانیم پیروز این انتخابات شویم و با توجه به شرایطی که در کشور ما حاکم است، اگر غیر از آقای خاتمی کاندیدای دیگری مطرح باشد قطعاً این پیروزی به دست نخواهد آمد.

آقای خاتمی، چهره‌ی شناخته شده‌ای هستند و امیدواری ما نسبت به آمدن ایشان به صحنه‌ی انتخابات به مراتب بیشتر از نیامدن است.

خانم منصوری، از این اظهارات شما می‌توانم برداشت کنم که شما به عنوان معاون سیاسی حزب مشارکت، نسبت به این تعللی که آقای خاتمی در پاسخ دادن انجام می‌دهند، منتقد هستید‌؟

فکر می‌کنم برای بخشی از این تعلل و تردید باید به آقای خاتمی حق داد.

بخشی را به او حق می‌دهید. بخش دیگر آن چطور؟

بله، برای بخش دیگر، آقای خاتمی باید منتظر این مسأله باشند که تا چه حد این تمایل عمومی نسبت به حضور ایشان افزایش پیدا می‌کند‌.

خودشان هم بارها در روزهای اخیر اعلام کرده‌اند که چنانچه ببینم شرایط کشور با حضور من تغییر خواهد کرد و مردم خواهان حضور من باشند، تا پای جان هم حاضر هستم که بیایم و خودم را برای کشور هزینه بکنم.

به هر حال کسانی که مشتاق حضور آقای خاتمی هستند این اشتیاق صبر آن‌ها را هم کاهش می‌دهد و کم می‌کند. فکر می‌کنم در روزهای آینده، آقای خاتمی نظرش را راجع به حضور در انتخابات اعلام بکنند و پیش‌بینی من این است که جای نگرانی وجود ندارد. فکر می‌کنم مقداری زمان اعلام حضور مسأله است که امیدواریم در روزهای آینده این اعلام هم صورت بگیرد.

بالاخره شما نظر خودتان را در مورد این دیرکرد آقای خاتمی نمی‌گویید؟

به اعتقاد من آقای خاتمی باید زودتر نظر خودش را اعلام بکند تا وضعیت حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات دور دهم هم روشن‌تر شود.

خانم منصوری، این سوال پیش می‌آید که شما به عنوان حزب مشارکت که مدافع سرسخت حضور آقای خاتمی هستید، امکان رایزنی‌های خصوصی با ایشان دارید یا از همین تریبون‌های عمومی مسایل را با ایشان طرح می‌کنید؟

قطعاً با توجه به برنامه‌ریزی که ما هم به عنوان یک حزب اصلاح‌طلب داشتیم و داریم، این ارتباط با آقای خاتمی به صورت ارگانیک و سازمان یافته وجود دارد.

به همان شکلی ک احزاب دیگر که اولین کاندیدای خود را آقای خاتمی اعلام کردند هم این ارتباط را با آقای خاتمی دارند.