نگاه فلسطینی به بحران غزه

نیک‌آهنگ کوثر

گفتگو با روزنامه‌نگاران ساکن غزه یکی از سخت‌ترین کارهای دنیاست. ارتباط خیلی از خبرنگاران فلسطینی درون غزه با بیرون قطع شده و تنها از طریق معدود خطوط ارتباطی اینترنتی توانسته‌اند با نزدیکان خود ارتباط برقرار کنند.

امروز با لمیس انس، خبرنگار فلسطینی و مجری سابق یکی از رادیوهای نابلس که الان ساکن لندن است گفتگو کردم.

این خبرنگار زن که سال‌ها با سازمان ملل نیز همکاری کرده معتقد است که در وضعیت فعلی، امید کسانی که آرزوی برقراری روابطی مسالمت آمیز میان دو کشور فلسطین و اسرائیل در کنار هم را داشتند کم کم به ناامیدی بدل خواهد شد.

از لمیس پرسیدم که مردم رام‌الله به مساله غزه چه نگاهی دارند و نگرانی‌هایشان چیست؟

مردم رام‌الله یا غزه ممکن است از هر گروهی باشند. با حماس، یا فتح یا هیچکدام. اما اتفاقی که افتاده این است که درگیری اخیر باعث اتحاد بیشتر افکار عمومی فلسطینی‌ها شده، بی توجه به گرایش‌های سیاسی‌شان.

مردم اسرائیل از حمله نظامی کشورشان به حماس حمایت می‌کنند، با این وجود بخشی از همان اسرائیلی‌ها نگران جان مردم غزه هستند و فقط تقصیر را گردن اقدامات حماس می‌اندازند نگاه شما به این واکنش اسرائیلی‌ها چگونه است؟

اکثریت مردم اسرائیل می‌دانند که این مردم عادی هستند که جانشان از دست می‌رود، اما احساس همین گروهی این است که اسرائیل خطایی مرتکب نشده و همه چیز تقصیر حماس است. یعنی شهروندان فلسطینی به خاطر حماقت حماس است که کشته می‌شوند. این یعنی اینکه حماس باید مسوولیت این ماجرا را بپذیرند و این مردمی هستند که حماس را انتخاب کرده‌اند و باید هزینه‌اش را بپردازند.

لمیس انس خبرنگار فلسطینی

پس از محاصره اخیر غزه که ارتباط مخابراتی با داخل غزه تقریبا قطع شده، مردم با دوستان و آشنایان خود چگونه در ارتباطند؟

من البته قوم و خویشی در غزه ندارم، اما از طریق مسنجر و ایمیل با دوستانم مرتبط بوده‌ام، به هر صورت تعداد کمی از طریق بعضی خطوط باقی مانده موبایل توانسته‌اند با نزدیکان خود در ارتباط باشند، اما وضعیت دشواری برای خیلی‌ها بوده چون روزهای متمادی سعی کرده‌اند راهی برای تماس بیابند.

بسیاری از مردم ایران، چه آنهایی که تحت تاثیر تبلیغات رسمی هستند و چه گروه‌های دیگر. با نگرانی جنگ اخیر را دنبال می‌کنند و گروه‌های زیادی حامی مردم فلسطین هستند. آیا این حمایت‌ها برای مردم فلسطین قابل لمس است؟

فلسطینی‌ها جویای هر نوع حمایتی از هر کشور و سیاستمداری هستند و می‌دانند که افکار عمومی کشورها چه اهمیتی دارند، فلسطینی‌ها از این حمایت‌های معنوی دلگرم می‌شوند، اما مردم فلسطین بیشتر از حرف دنبال عمل و کمک‌های فراتر از حرف می‌گردند.

مصلحت جویان زیادی دنبال ایده بقای مسالمت‌آمیز دو کشور فلسطینی و اسرائیلی کنار هم بوده‌اند، آیا این روزها این ایده همچنان طرفدار دارد یا نه؟

بله تعدادی از فلسطینی‌ها این ایده را داشته‌اند، اما وقتی چنین جنگی بر قرار است، این طرز تفکر عملا تبدیل به یک رویای غیر عملی می‌شود. وقتی درگیری‌ها را از سوی طرف دیگر می‌بینم، اعتماد و امیدم از بین می‌رود. انگار نمی‌خواهند با فلسطینی‌ها کنار بیایند و به صلح برسند. برایم این سوال پیش می‌آید که آیا اصلا چنین قصدی دارند که به بطور مسالمت‌آمیز در کنار ما باشند؟ انگار می‌خواهند هر راه حلی را از بین ببرند. وقتی که دارند مردم بیگناه را می‌کشند، به من فلسطینی این احساس و برداشت را می‌دهد که اصلا قصد ندارند اجازه دهند که یک کشور مستقل آزاد به نام فلسطین در کنار اسرائیل وجود داشته باشد. اینها دارند مردم را می‌کشند و خانواده‌ها را محو می‌کنند. من نمی‌توانم مطمئن باشم که آنها دنبال برقراری صلح باشند.

آمدن اوباما برای خیلی‌ها در منطقه امیدوار کننده بود. آیا مردم فلسطین انتظاری هم از رئیس جمهوری آینده آمریکا دارند؟

بله، دارند. مثل خیلی از ملت‌های دیگر عرب، اکثرا از بوش بدشان می آمد، و معتقد بودند که هرکسی بعد از بوش بیاید از او بهتر خواهد بود. اما با وجود امید مردم منطقه به اوباما، سکوت او نسبت به قتل عام غزه خیلی‌ها را نا امید کرده است. بعضی‌ها این حس را دارند که ممکن است او مثل نفر قبلی باشد. البته مردم فلسطین در مورد تغییر حاکمان اسرائیل همیشه نا امیدند چون حس می‌کنند نفر بعدی به هیچ وجه از نفر قبلی بهتر نیست، اما خب در مورد اوباما هنوز بعضی‌ها امیدوارند تفاوتی وجود داشته باشد.