عامل «برادلی» و تغییر روایت مسلط انتخابات آمریکا

امید معماریان

چنان‌که انتظار می‌رفت مناظره جذاب و دیدنی سارا پیلین جمهوری‌خواه و بایدن دموکرات بدون آن‌که تغییر چندانی در نقشه انتخاباتی بدهد به پایان رسید تا این سنت داپمی در انتخابات آمریکا که نفر اول بلیط دونفره کاخ سفید همچنان تعیین‌کننده است، پا برجا بماند.

اما صرف‌نظر از مناظره دو نامزد معاون ریاست جمهوری، آنچه روند انتخابات و روایت حاکم بر دو کمپین و رسانه‌های جمعی را طی روزهای گذشته تغییر داده وضعیت اقتصادی آمریکا است که انگشت اتهام را به سوی کاخ سفید و در نتیجه جمهوری‌خواهان نشانه رفته است.

مناظره جذاب و دیدنی سارا پیلین و بایدن به پایان رسید

در واقع تنها یک معجزه لازم بود تا محور مبارزات انتخاباتی آمریکا را از ویژگی‌های شخصیتی اوباما به مهم‌ترین مساله روز آمریکا، یعنی وضعیت نابسامان اقتصادی، تغییر دهد.

سقوط بازارهای مالی آمریکا بهترین فرصت را برای باراک اوباما فراهم کرد تا از زیر بار فشار کمپین جان مک‌کین روی موضوعاتی مانند قدرت رهبری و تجربه بیرون بیاید و موضع تهاجمی به خود بگیرد.

اگرچه تا انتخابات ریاست جمهوری ۴ هفته باقی است و اتقاقات پیش‌بینی ناشده همچنان احتمال وقوع دارد. تلاش اوباما و تیم انتخاباتی‌اش این است که روایت مسط بر مبارزات انتخاباتی را هم‌چنان روی موضوع اقتصاد نگه دارند. چرا که مردم آمریکا مانند بسیاری مردم بسیاری از کشورهای دیگر جهان، این مساپل سیاست خارجی نیست که آن‌ها را برای رای دادن به یک کاندیدا تشویق می‌کند، بلکه مساپل داخلی‌ست که تعیین می‌کند به چه کسی رای بدهند.

تاکید تیم اوباما در خصوص مساله اقتصادی و متصل کردن جان مک‌کین به جورج بوش به عنوان مسبب همه این نابسامانی‌ها عملا باعث شده است تاکتیک مک‌کین همان بوش است جواب بدهد و کمپین مک‌کین در حالت تدافعی قرار گیرد.

سقوط بازارهای مالی و هم‌چنین وضعیت مسکن در بسیاری از ایالت‌های آمریکا باعث شده است که روایت مسط مبارزه انتخاباتی روی این باشد که چه کاندیدایی می‌تواند وضعیت اقتصادی را بعد از انتخاب شدن بهتر کند.

با توجه به این‌که جان مک‌کین پیش از این جلوی دوربین‌های تلویزیونی گفته بود در مورد مساپل اقتصادی سر رشته ندارد و بیشتر تمرکزش روی سابقه‌اش در سیاست خارجی و امنیت کشور است، طی روزهای گذشته یک تغییر ناگهانی در نظرسنجی‌ها به نفع اوباما مشاهده می‌شود و افراد بیشتری به این باور رسیده‌اند که اگر کسی قرار است آن‌ها را از این مهلکه اقتصادی نجات دهد، آن شخص مک‌کین نخواهد بود.

تغییر نظر رای‌دهندگان در یکی از گروه‌های سنی رخ داده است که همواره نقطه اتکای کمپین مک‌کین بوده است. افراد بین ۵۰ تا ۶۵ ساله طی روزهای گذشته در ایالت‌های مانند فلوریدا که درچند انتخابات گذشته به جمهوری‌خواهان رای داده‌اند، چرخش محسوسی به سمت اوباما داشته‌اند.

موضوعی که نگرانی بسیاری برای جمهوری‌خواهان و کمپین مک‌کین ایجاد کرده است. چرا که این گروه سنی از پایه‌های ثابت رای‌دهندگان به‌شمار می‌روند. درحالی که در مورد جوانان گفته می‌شود علی‌رغم شور و حالی که از خود نشان می‌دهند، نمی‌توان روی شرکت آن‌ها در انتخابات حساب کرد. شاید از همین روست که برخی معتقدند حساب کردن اوباما روی جوانان به نحوی یک قمار انتخاباتی به‌شمار می‌رود.

سارا پیلین نامزد معاونت اول از حزب جمهوری‌خواه

اما وحشت افراد میانسال آمریکا از وضعیت اقتصادی دلیل مشخصی دارد. بسیاری شاید معتقد باشند که آمریکا سرزمین مالکیت است و هر کس هر چه بخواهد می‌خرد و مصرف می‌کند، اما بحران مالی اخیر نشان داد چنین تصویری در اصل تصوری بیش نیست.

در واقع بحران مالی اخیر نشان داد خیلی از کسانی که به‌ظاهر مالک خانه و خودرو و دیگر وسایل زندگی بودند، در واقع از مایملک بانک‌ها وشرکت‌های اعتباری نگهداری می‌کردند.

در برخی ایالت‌ها به دور از شهرهای بزرگ، در شهرهای کارگری کوجک، تابلوهایی در جلوی خانه‌ها مشاهده می‌شود که نشان می‌دهد خانه‌ها در اختیار بانک است. در برخی از شهرهای کوجک شمال کالیفرنیا کوچه‌هایی وجود دارند که بیش از ۵۰ درصد مالکین خانه‌ها آن‌ها را به بانک‌ها واگذار کرده‌اند، چرا که با کاهش بهای خانه‌ها عملا مقداری که آن‌ها به بانک بدهکار بودند از میزان ارزش خانه بیشتر می‌شد.

با توجه به این‌که وقتی افراد نتواند تنها چند قسط بانک را بپردازند با مشکل جدی برای حفظ خانه‌های خود مواجه می‌شوند، هم اکنون کابوس صدها هزار خانوده آمریکایی این است که چگونه خانه‌های خود را حفظ کنند، قسط‌های کارت‌های اعتباری خود را بپردازند و کار خود را از دست ندهند. شبکه‌های تلویزیونی شهرهای کوچکی را نشان می‌دهند که عملا به صورت متروک درآمده‌اند.

حتی افرادی که در خانه‌های اجاره‌ای زندگی می‌کنند و اجاره خود را هم به صورت مرتب پرداخت می‌کنند، گاه با صاحبخانه‌هایی مواجه‌اند که نمی‌توانند از پرداخت هزینه‌ی قسط خانه‌های‌ خود برآیند و پس به‌ناچار آن‌ها هم باید خانه‌ها را ترک کنند. صحنه‌های خانه به دوشان و افرادی که ناگهان در اندک زمانی باید جای جدیدی برای سکونت پیدا کنند، به نوعی وحشت‌آفرین است.

با افزایش بیکاری که طی‌ماه‌های آینده انتظار می‌رود افزایش بیشتری هم پیدا کند و از مرزهای ۶ و۷ درصد هم بگذرد، هم‌اکنون می‌توان انتظار داشت وضعیت بهتری در انتظار رای‌دهندگان آمریکایی نباشد.
برنامه اقتصادی اوباما نسبت به برنامه اقتصادی جان مک کین، برای رای دهندگان آمریکایی، این مزیت را دارد که وعده می‌دهد دولت در مناسبات بازار دخالت کند و طرف شهروندان را در برابر شرکت‌های بزرگ بگیرد.

براساس برنامه‌ای که اوباما اراپه می‌کند افرادی که سالانه زیر ۲۵۰ هزار در سال درآمد دارند ـ یعنی طبقه متوسط آمریکا وکسانی که تجارت‌های کوچک را اداره می‌کنند ـ از معافیت‌های مالیاتی برخوردار می‌شوند.

به‌همین جهت تغییر ناگهانی رای‌دهندگان مستقل از سوی مک‌کین به سمت اوباما و نیز کسانی که هنوز تصمیم خود را برای انداختن رای خود به صندوق های رای نگرفته‌اند، نگرانی معنی‌داری را نشان می‌دهد که برای کسانی که خرج خانواده های خود را می‌دهند تعیین‌کننده است.

اگرچه ممکن است روندهای انتخاباتی همچنان روی اقتصاد باقی نماند. از هم‌اکنون مشاوران مک‌کین به او فشار آورده‌اند که روایت غالب مبارزات انتخاباتی را با حمله به گذشته و ارتباطات اوباما از اقتصاد به شخصیت و تجربه‌اش تغییر دهد. به این معنی که با پرداختن دوباره و زنده کردن موضوعاتی مانند سخنان کشیش جنجال‌برانگیز اوباما، جرمایر رایت، بار دیگر تکنیک ترساندن رای دهندگان را در پیش بگیرند.

جو بایدن، نامزد معاونت اول از حزب دموکرات

به علاوه مذهب اوباما و این‌که نام میانی او حسین است نیز می‌تواند طی روزهای آخر انتخاباتی یعنی هنگامی که دو کمپین هر چه در چنته دارند رو می‌کنند، از نکاتی است که مشاوران اوباما را سخت نگران کرده است. چرا که مردم آمریکا به‌شدت به سیاست هراس و ترس واکنش مثبت نشان می‌دهند و تحت تاثیر آن قرار می‌گیرند.

برخی اظهار کرده‌اند بزرگترین خدمتی که ممکن است بازی را بار دیگر به نفع جمهوری‌خواهان برگرداند اتفاقی در عرصه امنیت ملی است. جایی که مثلا یک حمله از سوی گروه‌های تروریستی با ترساندن مردم آمریکا این سوال را به پیش می‌کشاند که چه کسی می‌تواند از کشور دفاع کند؟

آن‌گاه است که تجربه وسابقه نظامی مک‌کین به پیش می‌آید و اگر چه مواضع او طی دو دوره بوش عملا نقطه درخشانی نداشته است ـ ازجمله حمایت ازحمله به عراق ـ بر اوباما پیشی خواهد گرفت.

طی روزهای گذشته این شایعه ازطریق ای‌میل‌ها منتشر شده که کمپین مک‌کین قرار است میلیون‌ها سی‌دی را در ایالت‌های مختلف پخش کنند تا مردم را نسبت به سابقه مسلمان بودن اوباما بترسانند. اتفاقی که اگر بیافتد روند انتخابات را به کلی دگرگون خواهد کرد. به‌همین جهت است که کمپین اوباما علاقه خود رابه این‌که موضوع اقتصاد هم‌چنان موضوع اصلی مورد توجه رسانه‌ها و افکار عمومی باقی بماند پنهان نمی‌کند.

از سوی دیگر اگر چه باراک اوباما طی روزهای گذشته یک تغییر چند درصدی را درنظرسنجی‌ها به نفع خود شاهد است اما نمی‌تواند به پایداری چنین اعدادی مطمپن باشد، چرا که عوامل مختلف پنهانی وجود دارند که انتظار می‌رود عملا جهت‌گیری انتخابات را از خود متاثر کنند.

یکی از مهم‌ترین این عوامل «عامل برادلی» نام دارد. موضوعی که به انتخابات شهردار شهر لس‌آنجلس برمی‌گردد، جایی که تام برادلی کاندیدای سیاه و دموکرات این شهر در سال ۱۹۸۲ و در حالی که در نظر سنجی‌ها بین ۹ تا ۲۲ درصد از همتای جمهوری‌خواه خود پیش بود، ناگهان با فاصله کمی انتخابات را واگذار کرد.

ماجرا این بود که مردم با این‌که همواره اظهار می‌کردند سیاه و سفید بودن کاندیدا برایشان فرقی نمی‌کند اما هنگام رای دادن رفتار دیگری از خود نشان دادند. موضوعی که به جرات می‌توان گفت هم‌اکنون هم در بسیاری از ایالت‌های آمریکا و حتی در میان طیف راست دموکرات‌ها می‌تواند صادق باشد. بنابراین این چند درصدی که اوباما در نظرسنجی‌ها از مک‌کین پیش است به هیچ عنوان حاشیه امنیت جدی برای وی به‌شمار نمی‌رود.

شاهد مثال، انتخابات ویرجینیای غربی در دوره مقدماتی بود که طی آن ۲۸ درصد رای‌دهندگان گفتند نژاد عنصری مهم برای آن‌ها در انتخابات بوده است. به گفته کسانی که با روندهای انتخاباتی در آمریکا آشنا هستند، مردم عملا از این‌که درنظر سنجی‌ها بنویسند نژاد در رای دادن آن‌ها موثر است پرهیز می‌کنند.

با این وجود هنوز به نظر می‌رسد بازارهای مالی می‌توانند هم‌چنان شگفتی‌آفرین باشند. اگر چه نگاه‌ها از هم‌اکنون به هفتم اکتبر دوخته شده است تا ببینند مناظره دوم دو کاندیدای ریاست جمهوری به چه سمت وسویی خواهد رفت.