توافقات ایران، تاجیکستان و افغانستان در شانگهای

رسول شادان

دیدار و گفت‌ و گوهای روسای جمهور سه کشور فارسی‌زبان؛ ایران، افغانستان و تاجیکستان در شهر دوشنبه، با امضای سه سند همکاری در رابطه با بخش انرژی، احداث راه‌آهن و جاده‌ها بین این سه کشور به پایان رسید.

این گفت و گوها در حاشیه همایش سران کشورهای سازمان همکاری‌های شانگهای برگزار شد. امام‌علی رحمان، رییس جمهور تاجیکستان، محتوی اسناد امضا شده را چنین توضیح داد:

«با سران سه کشور هم‌زبان و همسایه و هم‌فرهنگ ملاقاتی داشتیم و مذاکرات را با هیات‌های رسمی و طرح سازمان شانگهای انجام بخشیدیم. مساله‌ی مرکزی آن‌ها، دریافت امکان وسیله‌های موثر گسترش همکاری‌های وسیع بر اساس سه جانبه و در سطح مناسبی بود.

در این راستا مسایل حمل نفت و انرژی و صنعت و معادن، مقام خاصی داشتند. مشخصاً به حمل نفت بین‌المللی بین سه جمهوری اشاره شد‌. مهم‌ترین محور توافقات عبارتند از: بنیاد شبکه راه‌های زمینی و راه‌آهن میان سه کشور، عملی نمودن طرح بنیاد و پیوست کردن خط برق سه مملکت، تاسیس نهاد مشترک جهت جلب سرمایه.»

محمود احمدی‌نژاد، رییس جمهور ایران توسعه روابط میان این سه کشور را به نفع پیشرفت اقتصاد طرفین ارزیابی کرد:

«سه کشور تاجیکستان و افغانستان و ایران، دارای تاریخ و تمدن مشترک است. باید در کنار هم دست به دست هم دهیم و در خدمت مردم‌مان از فرصت‌ها و ظرفیت‌ها حداکثر استفاده را ببریم.

خوشبختانه طی نشست سران و چند نشست در ایران تصمیمات بسیار خوبی در بخش‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی گرفته شد.

روسای جمهور سه کشور ایران، افغانستان و تاجیکستان

‌علاوه بر آن یک تصمیم جدید و درستی گرفته شد که برای اتصال راه‌آهن و خط برق و خط آب بین سه کشور یک کمیسیون مشترک سه جانبه به ریاست وزاری خارجه‌ی سه کشور تشکیل بشود و انشالله تا پایان سال جاری قرارداد را آماده‌ی امضا در حضور سه رییس جمهور بکنند. این توافق، به توسعه روابط در منطقه و توسعه امنیت در منطقه، کمک قابل توجهی خواهد کرد.»

جمهوری افغانستان بیشتر به همکاری‌های انرژی به‌خصوص ‌انتقال برق از تاجیکستان به افغانستان علاقمندی نشان می‌دهد و گفته است که قرار است میان این دو کشور موافقت‌نامه‌ای درباره‌ی احداث خط برق ۲۲۰ کیلوولتی از تاجیکستان به افغانستان امضا شود که در این طرح آسیا و اروپا و هم‌چنین ایالات متحده آمریکا سهم دارند.

حامد کرزای، توسعه روابط اقتصادی میان کشورها را چنین توضیح داد:

«می‌خواستم عرض کنم که افغانستان در راهی که ما در پیش گرفته‌ایم بسیار با خوشحالی و قلب‌های استوار با شما پیش‌ خواهد رفت.

چون بدون شک افغانستان مثل شما دو برادر عزیز، فایده‌ی زیادی از این اقدامات خواهد برد و در حقیقت فایده بیشتر در افغانستان خواهد بود، چون در بین شما برادران قرار داریم و هرگونه تبادل و تجارت و رفت و آمد بین شما دو برادر باعث بهبود وضع زندگی و اقتصاد افغانستان خواهد شد.

من خوشحال هستم که امروز توافقات جدیدی داشتیم و امیدوار هستم که اقدامات ما در تفاهم‌نامه‌هایی که امضا کردیم، در عمل پیاده شوند تا زودتر مردم سه کشور و نتیجتاً مردم منطقه، صاحب زندگی و آرامش بهتر شوند.»

هم‌چنین قرار است این سه کشور، یک شبکه تلویزیونی با زبان واحد فارسی راه‌اندازی کنند که طبق توافق قبلی مرکز آن در شهر دوشنبه خواهد بود.

به گفته مقامات هر سه کشور، در حال حاضر گفت و گوها درباره‌ی مکانیزم این شبکه تلویزیونی ادامه دارد.

روسای جمهور سه کشور در شهر دوشنبه، بر سر توسعه همکاری‌های اقتصادی و سیاسی میان این سه کشور در مقابل خطرات ناشی از کشورها تایید کردند. قرار است هم‌چنین ملاقات‌های سه جانبه در آینده نیز برگزار شود.