مقالهای در والاستریت ژورنال دربارهی انتخابات ایران
گزینههای ناخوشایند نامزدهای اصلاحطلب
فرناز فصیحی برگردان: بنفشه سرتیپی
نامزدهای اصلاحطلب برای دور دوم انتخابات پارلمانی ایران، با دو گزینه ناخوشایند مواجه هستند. آنها یا باید علیه نابرابریهای شدید مبارزه کنند و یا این که از انتخابات کناره بگیرند و خطر دلسردی فزاینده درمیان طرفداران خود را بپذیرند.
احزاب اصلاحطلب که زمانی در ایران قدرتمند بودند، اکنون با چالشهای قابلتوجهی در دولت محافظهکار محمود احمدینژاد و روحانیون طرفدار وی روبرو هستند.
ائتلاف اصلاحطلبان که بین سالهای ۱۹۹۶ و ۲۰۰۶ کرسی ریاستجمهوری را در اختیار داشت، بهخاطر وعدههای خود مبنی بر اینکه ایران را آزادتر و دمکراتیکتر میسازد، به قدرت رسید. اما روحانیون محافظهکار ایران که بر مجلس نظارت دارند، مانع به سرانجام رسیدن تلاشهای آنان شدند.
اصلاحطلبان از زمانی که قدرت خود را از دست دادند، به تنها حزب مخالف و معنادار ایران، تبدیل شدند. آنها دستاورد اندکی از سالهای قدرت خود برای ارایه به رایدهندگان داشتند و با توجه به شکست سال ۲۰۰۶ در رقابت با احمدی نژاد، اکنون برای نشان دادن اتحاد خود در دور آخر مبارزات انتخاباتی، تحت فشار قرار دارند.
سعید لیلاز کارشناس سیاسی و مقالهنویس اصلاحطلب میگوید: «ممکن است اصلاحطلبان هم مثل سایر گروههای مخالف در ایران، در نهایت، ناچیز شمرده شده و از صحنه سیاسی خارج شوند.»
حزب اصلاحطلبان ایران، از چندین ائتلاف تشکیل شده است و نامزدهای آنان از دمکراسی و آزادیهای اجتماعی بیشتر حمایت میکنند. افراد مهم این جنبش در هردو سوی مذاکره، بر سر اینکه در دور نهایی انتخابات پارلمانی شرکت کنند یا خیر صف بستهاند.
برخی رهبران حزب معتقدند تحریم، نشانه نارضایتی آنها از انتخابات ۱۴ مارس خواهد بود و احتمالاً توجه بیشتری را به آنچه آنان دزدیدن رای مینامند، جلب خواهد کرد.
محمد اشرفی، روحانی و کاندیدای اصلاحطلب که هنوز برا یشرکت در انتخابات تصمیم نگرفته است، میگوید: «ما از اینکه رای مردم در انتخابات نادیده گرفته شود، نگران هستیم و اگر تصمیم به استعفا بگیریم، به این معنا است که انتخابات از سلامت برخوردار نیست و این مساله برای رژیم، بسیار تضعیفکننده خواهد بود.»
اما سایر رهبران حزب هشدار دادهاند با توجه به بالابودن میزان دلسردی مردم، تحریم انتخابات میتواند کار را برای بازگرداندن آنها به پایگاههای رایگیری ریاستجمهوری در سال آینده، دشوارتر سازد.
با وجودیکه ارقام رسمی از شرکت تعداد زیادی از مردم در انتخابات پارلمانی ایران خبر میدهد، حضور تنها ۳۰ درصد مردم تهران در رایگیری، از آنچه انتظار میرفت کمتر بود.
نمودار توزیع کرسیهای مجلس بین جناحهای سیاسی ایران/ والاستریت ژورنال
انتخابات پارلمانی ایران، آزمایش قدرت اصلاحطلبانی بود که برای انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۰۹ آماده میشوند. این در حالی است که همزمان، ائتلاف احمدینژاد به نظرآسیبپذیرتر میشود.
نگاه احمدینژاد به مسایل اقتصادی، حتی از جانب کسانی هم که زمانی حامی وی بودند، مورد انتقاد قرار گرفتهاست. نامزدهایی هوادار وی، در انتخابات شورای شهر پایتخت در سال ۲۰۰۶ شکست خوردند و این شکستها، اصلاحطلبان را برای شرکت درانتخابات مجلس تشویق کرد.
پس از ردصلاحیتهای گسترده اصلاحطلبان از سوی مقامات دولتی، امیدهای آنها برای حضور و پیروزی در انتخابات رنگ باخت. در واقع شورای نگهبان که سازمانی متشکل از روحانیونی با قدرت وتوی نامزدها و معلق ساختن تصمیمات مجلس است، برخی از تصمیمات اصلاحطلبان را خنثی کرد و اغلب نامزدهای شناخته شده این حزب را از شرکت در انتخابات محروم کرد.
محافظهکاران در انتخابات، ۱۳۲ کرسی از ۲۹۰ کرسی مجلس را بهدست گرفتند. از این تعداد، ۹۰ کرسی به لیست نامزدهای تندروی طرفدار احمدینژاد اختصاص یافت و مابقی در اختیار میانهروهای محافظهکار قرار گرفت.
کاندیداهای مستقل ۳۹ کرسی و اصلاحطلبان ۳۱ کرسی کسب کردند. اصلاحطلبان در مجلس گذشته ۴۵ کرسی در اختیار داشتند. ۸۸ کرسی باقیمانده در ماه آوریل تقسیم خواهد شد.
به نظر میرسد ۱۱ کرسی باقیمانده در تهران، برای اصلاحطلبان بسیار مهم باشد. پایتخت، نشاندهنده پایگاه رسمی قدرت است و نمود ضعیف در تهران، میتواند برای اصلاحطلبان، ضربهای خجالتآور باشد. چرا که از گذشته، حزب برنده در تهران همیشه برنده ریاستجمهوری بوده است.
اصلاحطلبان میگویند ناظران انتخابات در تهران، از مشاهده شمارش آرا در بسیاری از پایگاههای رایگیری منع شده بودند. محمد خاتمی، رییسجمهور سابق و مهدی کروبی، روحانی و رییس یک حزب اصلاحطلب که هر دو از بالاترین رهبران جنبش اصلاحطلب بهشمار میروند، خواستار شمارش مجدد آرا در تهران شدند.
اما شورای نگهبان که به نتایج انتخابات رسیدگی میکند، این درخواست را نادیده گرفت و درعوض، درپی تعطیلات طولانیمدت نوروز، نتایج را تایید کرد. دولت هم اعلام کرده که رایگیری، آزاد و منصفانه بوده است.
به گفته اعضای برجسته اصلاحطلبان، بحث میان آنان مبنی بر اینکه در دور مبارزات باقی بمانند یا از آن خارج شوند، در پشت درهای بسته در حال انجام است. برخی نامزدها در چند روز اخیر اعلام کردهاند به شرکت درمبارزات انتخاباتی خود ادامه خواهند داد. اما ائتلاف اصلاحطلبان هنوز نظر رسمی خود را در این خصوص اعلام نکردهاست.
در عین حال، رهبران اصلاحطلب با طرفداری از خاتمی به عنوان شناختهشدهترین و موفقترین نامزد، برای انتخابات ریاستجمهوری سال آینده آماده میشوند.
خاتمی تاکنون در مورد شرکت در انتخابات ریاستجمهوری سال آینده صراحتاً اعلام نظر نکرده است اما وی هفته گذشته، میزبان چهرههای برجسته اصلاحطلب بود. مصطفی تاجزاده یکی از اصلاحطلبان برجسته حاضر در این میهمانی گفت: «خاتمی تنها فردی است که میتواند بازی محافظهکاران را برهم زند، در غیر اینصورت با توجه به موقعیت فعلی، ما هیچ شانسی نداریم. اعضای محبوب حزب ما رد صلاحیت خواهند شد و افراد گمنام هم موفق به جلب آراء نمیشوند.»
منبع: وال استریت ژورنال
|