حمایت رییس سیا از شکنجه تروریست‌های مظنون
وارن ریچی
ترجمه: بنفشه سرتیپی
بیشتر مناقشات پیرامون شیوه‌های بازجویی در جنگ علیه تروریسم، بر تاکتیکی به نام "فرو بردن سر در آب" (القای مصنوعی حس غرق‌شدگی) متمرکز شده‌است. اما لایحه‌ای که ماه گذشته به دنبال غیرقانونی کردن استفاده از شیوه‌های بازجویی خشن علیه مظنونین به تروریسم توسط سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (سیا) بود هم جای بحث دارد.
حامیان می‌گویند این قانون تلاشی برای اخلاقی کردن شیوه‌های بازجویی و روشنایی بخشیدن بر گوشه‌های تاریک جنگ امریکا علیه تروریسم است. در همین حال مخالفان معتقدند لایحه مذکور، آگاه کردن القاعده از قبل و کمک به آن‌ها در شکست تاکتیک‌هایی است که ماموران امنیتی امریکا با تکیه بر آن‌ها این کشور را امن نگاه داشته‌اند.
در حالی‌که اقدامات غیرقانونی شامل "القای حس مصنوعی غرق شدگی"، به طور محرمانه برای استفاده بازجویان امنیتی امریکا علیه مظنونین القاعده تایید شده‌اند، این لایحه سیا را ملزم می‌کند همان روش‌های بازجویی ارتش امریکا را به کار بندد. در میان سایر شیوه‌های مجادله‌انگیز، منع متهم از خواب نیز وجود دارد.
بوش و "مایکل هایدن" رییس سیا از شیوه‌های بازجویی سیا حمایت کرده‌اند. مقامات رسمی معتقدند، افسران امنیتی برای جمع‌آوری اطلاعات از مظنونین تروریستی به منظور نجات جان افراد بی‌گناه به انعطاف‌پذیری نیاز دارند و عوامل القاعده نباید از پیش درباره تکنیک‌هایی که ممکن است در طول بازجویی با آن‌ها مواجه شوند آگاهی کسب کنند.
اما آن چه کنگره را عمیقاً نگران کرده و موجب اقدام آن‌ها در ارائه لایحه غیرقانونی دانستن شیوه‌های بازجویی از سوی سیا شده, این است که بر اساس گزارش‌های دولتی، در حالی‌که "القای حس مصنوعی غرق‌شدگی" در مورد ۳ تن از مظنونین بلندپایه القاعده به کار می‌رفت، بسیاری از تکنیک‌های مجادله‌انگیز دیگر به صورتی کاملا عادی علیه محبوسین دیگر استفاده می‌شد.
استفاده از شیوه‌های غیر در جمع‌آوری اطلاعات از مظنونین, مسئله‌ای است که در خفا در سیستم قانونی ایالات متحده مورد استفاده قرار می‌گیرند. محبوسین اردوگاه تروریستی گوانتانامو در اعتراض به قانونی بودن نگهداری آن‌ها از سوی قضات فدرال و استفاده از دروغ‌سنج برای تائید گفته‌هایشان، از دادگاه عالی امریکا درخواست تجدید نظر کرده‌اند.
دولت بوش برای ممانعت از انجام هر گونه بررسی چگونگی کسب اطلاعات امنیتی توسط دادگاه‌های این کشور تلاش می‌کند. چراکه چنین بررسی می‌تواند به پرسش‌های بیشتری در مورد مشروعیت شیوه های بازجویی ایالات متحده منتهی شود.
انتظار می‌رود سوالات مشابهی درباره کیفیت اطلاعات و مشروعیت شیوه‌های بازجویی هیئت‌های نظامی امریکا که به دلیل انجام جنایات جنگی در گوانتانامو دادگاهی می‌شوند هم مطرح شود.
حامیان استفاده از چنین شیوه‌هایی معتقدند اطلاعاتی که بدین طریق بدست می‌آیند قابل اعتماد‌ترند. فرمانده نیروهای امریکا در عراق در متنی خطاب به نظامیان نوشت: "در حالی که برخورد فیزیکی سخت، قطعا می‌تواند فرد را به حرف زدن وادار کند، ممکن است گفته‌های داوطلبانه فاقد ارزش باشند. "
براساس مقررات ارتش امریکا به سربازان گفته می‌شود، اگر در مورد مشروعیت شیوه‌های بازجویی تردید داشتند باید خود را به جای زندانیان قرار دهند و بعد تصمیم بگیرند. فهم آسان این مقررات از سوی سربازان در میادین جنگ, استدلال کسانی است که می‌گویند در بازجویی از مظنونین تروریستی هم باید از مقررات ارتش ایالات متحده استفاده کرد.
ژنرال "هایدن" می‌گوید، سیا شیوه القای غرق‌شدگی مصنوعی را تنها در مورد "۳ تروریست سرسخت" به کار برده است و در زمان اجرا هم مشروعیت آن از سوی وزارت دادگستری مورد تائید قرار گرفته بود. بازجویان تحت این باور که حملات "فاجعه بار" تروریستی قریب الوقوع بودند و امریکا اطلاعات محدودی درباره القاعده داشت، کار می‌کردند. بازجویی‌های یادشده در چارچوب‌های قانونی سخت‌گیرانه‌ای مورد بازدید و حتی فیلم برداری قرار داشته‌اند.
برخی از بازجویی‌های فیلم برداری شده که در آن‌ها به قول هایدن "اشتباهات سهوی" رخ داده، اکنون از سوی وزارت دادگستری امریکا در حال بررسی هستند.
در این اثنی برخی از اعضای کنگره تلاش می‌کنند مقامات اجرایی را وادار کنند که بگویند فرو بردن سر در آب یا سایر شیوه‌های خشن بازجویی غیرقانونی هستند.
ژنرال "مایکل ماپلس" فرمانده سازمان اطلاعات وزارت دفاع امریکا، فرو بردن سر در آب را مقوله‌ای غیر انسانی دانست، اما در عین حال گفت: "فکر می‌کنم باید آن را فراتر از محدودیت‌های تعیین شده به حساب آوریم."
در نامه ژنرال پترائوس به نظامیان امریکایی در عراق آمده است: "آن چه ما را در این جنگ از دشمنانمان متمایز می‌سازد رفتار ماست. در هرکاری که انجام می‌دهیم باید مراقب استانداردها و ارزش‌هایی که حاکی از احترام به غیرنظامیان و زندانیان است باشیم."
وی افزوده است: "برخی ممکن است بگویند تحریم شکنجه یا سایر شیوه‌های مصلحت‌آمیز کارکرد بیشتری در بدست آوردن اطلاعات از دشمن دارد. این اشتباه است. فارغ از این‌که این اقدامات غیرقانونی هستند تاریخ نشان داده که این شیوه‌ها اغلب نه تنها مفید بلکه ضروری بوده‌اند."
"هایدن" در سیا از دیدگاه‌های متفاوتی حمایت می‌کند. ماه گذشته، او در بیانیه مکتوبی از بازجویی‌های خشن هواداری کرده بود. او گفته بود: "برنامه‌های بازجویی‌های تروریستی سیا قانونی، موثر و زائیده ضرورت هستند. سیا هنگامی که سایر شیوه‌ها موثر نباشند یا تروریست دستگیر شده حاوی اطلاعاتی باشد که می‌تواند جان بی‌گناهان را نجات دهد از این شیوه‌ها استفاده می‌کند."
وی اضافه کرده، برخلاف ادعاهای غیر قانونی دانستن شیوه‌های بازجویی سیا, برنامه‌های این سازمان، به وسیله وکلا به دقت مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
"رابرت مولر" رئیس اف‌بی‌آی تاکید کرده است: "سیاست ما استفاده از هرگونه شیوه‌های قهری را ممنوع می‌کند." وی گفت که بعد از ۱۱ سپتامبر، اف‌بی‌آی از استفاده از این نوع تکنیک‌ها منع شده و اطلاعات قابل اعتماد تنها با استفاده از شیوه‌های تفاهم‌آمیز به دست می‌آیند.
منبع: کریستن ساینس مانیتور
|