اوباما و هاکه‌بی؛ برندگان نخستین رقابت

کاوه پزشک

پروسه گزینش کاندیدای حزب‌های دموکرات و جمهوری‌خواه برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری ٢٠٠٨ ایالات متحده، سوم ژانویه در ایالت آیووا آغاز شد. «باراک اوباما» از حزب دموکرات و «مایک هاکه‌بی» از حزب جمهوری‌خواه برندگان انتخابات حزبی در ایالت آیووا بودند.

آقای اوباما یکی از دو سناتور فعلی ایالت ایلی‌نوی و فرزند پدری کنیایی و مادری از اهالی ایالت کانزاس آمریکاست. آقای هاکه‌بی کشیشی مسیحی و فرماندار سابق ایالت آرکانسا است که به قول روزنامه نیویورک تایمز (مورخ چهارم ژانویه) تا مدت کمی پیش بیشتر به خاطر مطرح کردن مشکل اضافه وزن کودکان و این که خود او توانسته بود نزدیک به ٥٠ کیلو وزن کم کند شناخته می شد. اوباما توانست در اولین مرحله بر رقیبان مشهور و قدرتمندی مثل هیلاری کلینتون همسر رئیس جمهور سابق آمریکا و جان ادواردز کاندیدای معاونت ریاست جمهوری در انتخابات دوره قبل ایالات متحده پیروز شود. هاکه بی هم به نوبه خود میت رام نی، فرماندار ثروتمند ایالت ماساچوست را شکست داد که نزدیک به 60 برابر آقای هاکه بی پول برای تبلیغات انتخاباتی در اختیار دارد.

کاندیداتوری اوباما بر مبنای پلاتفرمی لیبرال و تا حدی پوپولیستی شامل اموری از قبیل ارائه بیمه همگانی، اضافه کردن بر مالیات ثروتمندان برای تامین هزینه خدمات اجتماعی و افزودن حداقل دستمزد و با وعده مبهم «تغییر» قرار گرفته است. اوباما مانند اغلب کاندیداهای حزب دموکرات ولی تا حدودی قاطع‌تر خواهان پایان دادن به جنگ در عراق و مذاکره مستقیم و رودر رو با ایران است.

پلتفرم‌ هاکه‌بی بر ترکیبی از محافظه‌کاری اجتماعی (ضد مهاجرت، شدیدا مخالف سقط جنین وغیره) و نوعی پوپولیسم دست راستی اقتصادی (مثلا حذف سیستم خدمات اجتماعی آمریکا در ازای معافیت‌های مالیاتی) بنا شده است. او خواهان ادامه سیاست فعلی در عراق و تنها کاندیدای عمده جمهوری‌خواه طرفدار مذاکره با ایران است.

یادآوری می‌شود دو حزب اصلی آمریکا برای برگزیدن کاندیدای خود در هر دوره از انتخابات ریاست جمهوری این کشور، نخست انتخاباتی درون حزبی در تمامی 50 ایالت این کشور برگزار می‌کنند. در انتهای پروسه انتخابات ایالتی، هر کس که با در نظر گرفتن جمعیت ایالت‌های مختلف در تعداد بیشتری از آنها پیروز شده باشد، به عنوان کاندیدای نهایی هر کدام از دو حزب برگزیده می‌شود.

آیووا و نیوهمپشایر به‌طور سنتی آغاز کننده این انتخابات ایالتی هستند و با وجودی ایالت‌های عمده‌ای نیستند، نتیجه گزینش آنها به خاطر تاثیر قاطعی که بر ادامه پروسه دارد، معمولا فوق العاده بااهمیت ارزیابی می‌شود؛ تا جایی که به عنوان نمونه میت رام‌نی تنها در ایالت آیووا هفت میلیون دلار صرف تبلیغات انتخاباتی کرده بود. در مجموع فعلا کاندیداها بالغ بر300 میلیون دلار برای تبلیغات خرج کرده‌اند.

درهمین حال سرمقاله امروز نیویورک تایمز در تحلیل انتخابات شب گذشته از همه چیز به شدت انتقاد کرد. این سرمقاله انتخابات درون حزبی را در وضع فعلی فقط صرف هزینه‌های گزافی دانست که فایده‌ای هم برای گفتار سیاسی جامعه آمریکا ندارند. این روزنامه علاوه بر انتقاد از سیستم فعلی انتخاب کاندیدا، نامزدهای حاضر هر دو حزب را نیز شدیدا مورد انتقاد قرار داد. این سرمقاله آقای هاکه‌بی را کشیشی توصیف کرد که خود را به عنوان یک مسیحی مهربان و خوش برخورد عرضه می کند و در عین حال اعتقادات مذهبی رقیب خود را به مسخره می‌گیرد و طرفدار سیاست‌هایی است که مایه رنج و عذاب مهاجران خواهد بود. اوباما به نوشته نیویورک تایمز با جوان بودن‌اش و وعده تغییر مردم را به هیجان می‌‌آورد در حالی که معلوم نیست منظور او از تغییر دقیقا چیست، یا تغییرات مورد نظراش را دقیقا چگونه ایجاد خواهد کرد.

سرمقاله واشنگتن پست هم از تاثیر نامتعادل ایالت‌های کوچکی مثل آیووا و نیو همپشایر بر نتیجه انتخابات آمریکا انتقاد کرد. این روزنامه نوشت کاندیداهای اصلی جمهوری‌خواه در مباحثات مربوط به مهاجران، خود را تا حد مایوس کننده‌ای پایین آوردند و کاندیداهای دموکرات در بحث‌هایی مثل جنگ عراق تنها به سخنانی عوام‌پسند کفایت کردند بی آن‌که به‌طور جدی و عمیق با مسائل دست به گریبان شوند.

نمودارهای زیر کمک‌های مالی به کارزار انتخاباتی اوباما و هاکه‌بی و درصد پول اهدا شده توسط صنایع مختلف را نشان می‌دهد:

اوباما
پول جمع شده:80 میلیون دلار

هزینه ها: 44 میلیون دلار

هاکه‌بی

پول جمع شده: 2.3 میلیون دلار

هزینه ها: 1.6 میلیون دلار(هاکه‌بی حدود یک شصتم رقبای انتخاباتی‌اش در حزب جمهوری‌خواه هزینه کرده و در مقایسه با کاندیداهای دیگر به‌طور کم سابقه‌ای کم خرج بوده است.)

منابع:
1- روزنامه نیویورک تایمز مورخ 4 ژانویه
2- سرمقاله روزنامه نیویورک تایمز مورخ 4 ژانویه
3- نیویورک تایمز مورخ 2 ژانویه
4- واشنتگتن پست مورخ 4 ژانویه
5- نمودارها