«لاریجانی خبر استعفای خودش را ابتدا از تلویزیون شنید»

م. صبا

روزنامه‌های عربی در هفته‌ای که گذشت، مطالب متنوعی را مورد توجه قرار دادند. روزنامه الوطن چاپ کویت، به همراه بسیاری دیگر از روزنامه‌های عرب‌زبان، به تحلیل مسأله استعفای علی لاریجانی از ریاست شورای عالی امنیت ملی پرداختند.

الوطن در این مورد نوشت: «آگاهان معتقدند که این استعفا در اثر اختلاف نظر میان لاریجانی و احمدی‌نژاد بر سر مسأله سیاست‌های هسته‌ای و چگونگی ادامه روند مذاکرات صورت گرفته است. احمدی‌نژاد معتقد است که این سیاست‌ها باید شدیدتر و قاطع‌تر بوده و ایران باید محکم‌تر از آن چه اکنون هست در مذاکرات هسته‌ای با دول غربی ظاهر شود.»

روزنامه الحیات در این مورد نوشت: «مقامات روسیه خبر استعفای لاریجانی را به عنوان نوعی رد مذاکرات پوتین و مقامات ایرانی در باره پرونده هسته‌ای ایران، که هفته گذشته در تهران صورت گرفت، تعبیر کرده‌اند.»

این روزنامه افزود: «رسانه‌های عمومی در روسیه، به نقل از منابع دیپلماتیک، خبر از درز مضامین گفتگوهای ایران و روسیه توسط علی لاریجانی داده‌اند؛ مضامینی که توسط احمدی‌نژاد نفی شده است.»

الشرق الاوسط در مورد این خبر تیتر زد: «استعفا یا برکناری؟» نویسنده مطلب الشرق الاوسط به نقل از یکی از نزدیکان لاریجانی می‌نویسد: «لاریجانی خبر استعفای خودش را قبل از تقدیم رسمی آن به احمدی‌نژاد، از صدا و سیمای جمهوری اسلامی شنیده است.»

النهار در این باره نوشت: «این استعفا مربوط به اختلافات داخلی جناح‌های حاکم در ایران بوده و قطعاً به تقویت جناح احمدی‌نژاد منجر می‌شود. این استعفا را که برخاسته از یک اختلاف سیاسی است، باید در چارچوب جنگ برای به چنگ آوردن قدرت پس از فوت آیت‌الله خامنه‌ای تحلیل کرد.»

السفیر در تحلیل خبر استعفای لاریجانی نوشت: «احمدی‌نژاد واقعاً باهوش است. او با انجام تغییرات تدریجی می‌کوشد نزدیکان خود را در تمام ارکان حکومت نصب کرده تا به این وسیله زمینه را برای پیروزی راحت در انتخابات بعدی ریاست جمهوری آماده کند.»

روزنامه عکاظ نیز پیرو این خبر، به نقل از نزدیکان لاریجانی نوشت: «رییس سابق شورای عالی امنیت ملی در فکر تأسیس جبهه سیاسی معتدلی متشکل از محسن رضایی و محمد باقر قالیباف، به قصد رقابت با احمدی‌نژاد و کسب حمایت مجلس شورای اسلامی است.»

عکاظ می‌افزاید: «لاریجانی به جبهه رفسنجانی و خاتمی ملحق می‌شود.» این روزنامه به نقل از یکی از مسئولان جمهوری اسلامی که نخواسته است نامش فاش شود نوشته است: «لاریجانی قصد دارد در یک کنفرانس مطبوعاتی دلایل استعفای خود را برای عموم شرح دهد.»

هفته گذشته روزنامه الوطن نوشت: «اولمرت، نخست‌وزیر اسراییل، مسأله هسته‌ای ایران را در نشست‌هایی در پاریس و لندن با مقامات اروپایی در میان می‌گذارد.» این روزنامه نوشت: «اولمرت در حالی این دیدارها را پس از سفر کوتاهش به مسکو انجام می‌دهد که حمایت ولادیمیر پوتین از برنامه‌های هسته‌ای ایران را «تحریک کننده» خوانده است.

اولمرت در جلسه هیئت وزیران اسراییل گفته است: اسراییل در صدد است تلاش گسترده و بین‌المللی جهت منع ایران از دست‌یابی به سلاح اتمی را آغاز کرده و سفر به پاریس و لندن در همین راستا صورت می‌گیرد. گفتگو با سارکوزی و براون حتماً برای اسراییل مفید خواهد بود.»

الوطن افزوده است: «رسانه‌های اسراییل اعلام کرده‌اند که اولمرت اطلاعات و اخبار جدیدی را که سازمان جاسوسی آن کشور در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران جمع‌آوری کرده است را در اختیار فرانسه و انگلیس قرار خواهد داد. نزدیکان اولمرت گفته‌اند که او ظرف هفته‌های آتی سفری نیز در همین ارتباط به آلمان خواهد داشت.»

الوطن هم‌چنین در شماره روز یکشنبه خود نوشت: «یک جاسوس اسراییلی موفق شده است تعدای عکس به سازمان جاسوسی کشور متبوعش ارائه کند که آن چه او ادعا می‌کند تأسیسات هسته‌ای سوریه است، به خوبی در آن عکس‌ها قابل رؤیت است. اسراییل نیز این عکس‌ها را به سازمان جاسوسی آمریکا ارائه کرده و گفته است آمریکا ما را جهت معین کردن نقاط مورد نظر، جهت حمله احتمالی به سوریه یاری خواهد کرد.»

این روزنامه افزوده است: «اسراییل دولت آمریکا را جهت حمله به سوریه تحریک و تشویق می‌کند. اما آمریکا در این باره احتیاط می‌ورزد؛ چون کاملاً از وجود تاسیسات هسته‌ای در این مناطق مطمئن نیست.»

اسراییل ماه گذشته به برخی از این تاسیسات حمله کرد و اکنون با یافتن این عکس‌ها، مؤیدی برای حملات هوایی خود یافته است.

الوطن هم‌چنین در بخش اخبار خارجی خود آورد: ژنرال مایکل مولین، از فرماندهان عالی‌رتبه ارتش آمریکا گفته است: «علی‌رغم اشتغال آمریکا به جنگ در عراق و افغانستان، ایالات متحده آمریکا از توان لازم جهت حمله به ایران و ادامه جنگ، هم‌زمان در سه جبهه، برخوردار است.»

او افزوده است: «آمریکا در حال حاضر با مسأله تولید سلاح هسته‌ای و نیز همکاری ایران با دشمنان آمریکا در عراق از در دیپلماسی وارد شده است. اما چنان چه مقامات سیاسی کشور آمریکا تصمیم بگیرند که به ایران حمله کنند، هیچ گونه جای نگرانی نیست. زیرا ما بیش از حد ضرورت نیرو برای جنگ در اختیار داریم.»

الوطن درضمن این خبر نوشته است: «آن چه اهمیت این سخنان را افزون می‌کند، آن است که بلافاصله پس از سخنان جرج بوش در مورد احتمال شروع جنگ جهانی سوم ایراد می‌شوند.» ژنرال مولین هم‌چنین افزوده است: «آمریکا در حال حاضر می‌کوشد جلوی ورود وسایل لازم برای ساخت بمب از ایران به افغانستان را بگیرد. این بمب‌ها همان‌هایی هستند که در عراق نیز جهت منهدم کردن خودروهای نظامیان آمریکایی به کار گرفته می‌شوند.»

روزنامه الشرق الاوسط در بخش اخبار فرهنگی خود در هفته پیش خبر از برگزاری نمایشگاهی منحصر به فرد از «هنر معاصر عربی - ایرانی» در لندن داد. در این نمایشگاه تابلو‌های نقاشی و خطاطی هنرمندان معاصر از کشورهای لبنان، فلسطین، مصر و ایران، و برای نخستین بار تابلویی از کشور عربستان سعودی ارائه شده است.

در این نمایشگاه تابلو‌های نفیسی ازهنرمندان ایرانی مانند محمد احسایی، فرهاد مشیری و میترا تبریزیان عرضه شده است. از جمله نقاشی‌های عرضه شده در این نمایشگاه، اثری است متعلق به شادی شادیریان با نام «استریو» که در آن شمای یک زن ایرانی تصویر شده که پیشاپیش جمعیتی قرار داشته و در حالی که دستی بر کمر دارد، با دست دیگر دستگاه استریو را به گوش خود نزدیک می‌کند و می‌خواهد به این وسیله قیودی را نشان دهد که بر دست و پای زن امروزی ایران بسته شده است.

در تابلویی دیگر با نام «مراقبت» که نمایی از تاریخ معاصر ایران را نشان می‌دهد، عکس دو مامور سی‌آی‌ای در ایران پیداست که یکی از آن‌ها عکس محمد مصدق را در دست گرفته است و دیگری عکس شاه را. در میان آن دو عکس زنی پیداست که سمبل انقلاب و مبارزه است اما در زمینه چهره این زن جماعت کثیری از مردان ترسیم شده‌اند؛ کنایه از آن که گویی در ایران هیچ زنی را نمی‌توان دید.

الشرق الاوسط در هفته گذشته ضمن اعلام تدوین استراتژی جنگی جدید آمریکا در عراق نوشت: ژنرال دیوید بترایوس و رایان کروکر، دو تن از مقاملت بلندپایه ارتش آمریکا در عراق، ضمن بررسی این استراتژی جدید که شامل برنامه‌های این کشور در عراق تا سال 2009 می‌شود، گفته‌اند: «با عقب‌نشینی نسبی گروه‌های سنی مثل القاعده در مقابله با نیرو‌های نظامی آمریکا، از این پس شیعیان افراطی خطر جدی برای آمریکا در عراق خواهند بود. درگیری‌های اخیر آمریکا با گروه‌های شیعه در جنوب عراق شاهد صادقی بر این مدعاست.»

این روزنامه نوشته است: «به این ترتیب به زودی شاهد تغییر استراتژی جنگی در عراق خواهیم بود، تغییراتی که در آن نوک حملات نظامیان آمریکا به سوی شبه نظامیان شیعه، که برخی از آن‌ها از جانب ایران حمایت می‌شوند، نشانه‌گیری شده است.»

الشرق الاوسط چنین ادامه می‌دهد: «استراتژی جدید آمریکا در عراق که توسط پنتاگون و وزارت خارجه این کشور تهیه شده است، شامل یک برنامه 200 صفحه‌ای است و به زودی به فرماندهان نظامی در عراق ابلاغ می‌شود. در این استراتژی هم‌چنین از تقسیم کار با نیروهای نظامی عراق و واگذاری امور به نیرو‌های بومی، در مواردی که از توان کافی برخوردارند، سخن به میان آمده است.»

الشرق الاوسط در خبری دیگر آورد: «آمریکا برای محافظت مرزهای عراق از ورود غیرمجاز اسلحه از ایران، از تکنیکی که در مرزهایش با مکزیک، جهت جلوگیری از ورود غیر قانونی مهاجران به آمریکا، به کار برده است، استفاده خواهد کرد.

آمریکا قصد دارد در محدوده‌ای به طول 900 مایل که روزانه 300 کامیون ایرانی از آنجا مواد غذایی، فرش و لبنیات وارد عراق می‌کنند، دیوار بکشد. اما عده‌ای معتقدند که با کشیدن دیوار، مشکل ورود اسلحه به عراق حل نمی‌شود. زیرا ایرانی‌ها می‌توانند اسلحه را تا پای دیوار در مرزهای ایران آورده و از آن جا مهمات را به کامیون‌های عراقی منتقل کنند؛ بدون آن که لازم باشد وارد خاک این کشور بشوند.

نیروهای آمریکایی برای حل این مشکل تصمیم گرفته‌اند در کنار این دیوار برج‌های بلند دیده‌بانی بسازند تا نیروهای عراقی از آن جا قادر باشند تحرکات ایرانی‌ها، حتی در داخل مرزهای خودشان را هم تحت نظر بگیرند.

اما بعضی از مشاوران نیروهای نظامی آمریکا این راه را نیز مفید ندانسته و گفته‌اند مقایسه مرز ایران - عراق با مرز آمریکا - مکزیک، مقایسه درستی نیست. علاوه بر آن، این منطقه مملو از مین و اسلحه است که هر گونه عملیاتی را در آن با مشکل مواجه می‌کند.»

روزنامه السفیر در شماره روز چهارشنبه خود نوشت: «دیروز بصره برای ساعاتی به دست نیروهای سپاه مهدی سقوط کرد. آن‌ها در حالی که مردم را به وحدت فرا می‌خواندند، می‌گفتند: مراقب باشید، دشمن به شما خیره شده است.»

السفیر در توضیح این خبر نوشت: «در حالی که بصره ساعاتی در دست سپاه مهدی بود و احتمال درگیری با نیروه‌های نظامی عراقی و آمریکایی هر لحظه بیشتر می‌شد، مقتدی صدر از پیروان خود خواست که از درگیری پرهیز کنند. او خطاب به سپاه مهدی گفت: اگر دشمن شما را در حال درگیری با نظامیان عراقی ببیند، خوشحال می‌شود. من شما را به مقدسات سوگند می‌دهم که به اسم دفاع از خود، دستتان را بر روی عراقی‌ها بلند نکنید.

صدر هم‌چنین خطاب به نیرو‌های نظامی عراقی گفت: ای نظامیان عراق، شما نیز به اسم قانون دست به کشتار سایر عراقی‌ها نزنید ... شما چه طور فکر می‌کنید که اشغال قانونی است؟ شما از اشغال‌گر انتظار چه قانونی را دارید؟ یار و مدد کار اشغال گران نباشید. اگر خواستار اجرای قانون هستید به صلح وصفا روی بیاورید.»

روزنامه اخبار خلیج در پایان هفته گذشته از ناآرامی در کربلا خبر داد و نوشت: «درگیری‌های داخلی عراق به تازگی از غرب کشور و پایتخت، به جنوب که منطقه شیعه‌نشین عراق است، کشیده شده و نیروهای آمریکایی خود را برای درگیری‌های تازه در کربلا آماده می‌کنند.»

الخلیج نوشته است: «در درگیری‌هایی که در جمعه گذشته در کربلا روی داد، کربلایی‌های مسلح به نیروهای نظامی حمله بردند و در همان حال جنگ میان افراد یک طایفه در گرفت. در این درگیری‌ها که در روزهای شنبه و یکشنبه هفته گذشته هم ادامه داشت، مقر نیروهای نظامی هدف حمله کاتیوشا قرار گرفت.»

روزنامه الوطن در هفته گذشته خبر از سفر وزیر کشور ایران به کویت داد. این روزنامه نوشت: «این سفر در چارچوب تشریک مساعی کشور‌های همسایه عراق برای ایجاد امنیت در این کشور، و به دعوت رسمی معاون اول نخست‌وزیر و وزیر دفاع و وزیر کشور کویت، شیخ جابر مبارک صورت می‌پذیرد. در این دیدار که وزرای کشور 4 همسایه عراق حضور دارند،در مورد شیوه‌های ایجاد امنیت در عراق گفتگو خواهد شد.»

روزنامه الحیات در هفته‌ای که گذشت از انتقاد شدید محمد خاتمی، پس از سکوتی طولانی، به سیاست‌های دولت احمدی‌نژاد خبر داد.

الحیات نوشت: «خاتمی در مصاحبه با روزنامه سرمایه گفته است: سیاست‌های جاری دولت موجب ازدیاد تورم شده است. مشکلات اقتصادی را می‌توان در کوتاه‌مدت مخفی کرد؛ اما در نهایت روش‌های به کار گرفته شده نمی‌تواند از پس حل آن بر آید.»

الحیات افزوده است : «در حالی که بانک مرکزی ایران نرخ تورم در ماه سپتامبر را 15.8 درصد اعلام کرده است، احمدی‌نژاد که خود را برای مواجهه با نتایج وخیم تحریم اقتصادی آماده می‌کند، از رسانه‌های دولتی و صدا و سیمای ایران خواسته است که فرهنگ ریاضت‌کشی در عرصه‌های اقتصادی و سایر عرصه‌های زندگی را در میان مردم ترویج کنند تا از عواقب تحریم اقتصادی کشور، در اثر ادامه سیاست غنی سازی اورانیوم، در امان بمانند.»

النهار چاپ لبنان در مطلبی با عنوان «تأیید ارمنستان، تکذیب احمدی‌نژاد» در مورد نیمه‌تمام ماندن سفر دو روزه احمدی‌نژاد به ارمنستان نوشت: «مقامات این کشور گفته‌اند: احمدی‌نژاد به ما اعلام کرده است که بدون بازدید از بنای یادبود قربانیان ارمنی در جنگ جهانی اول، به دلیل اتفاقات غیرمنتظره‌ای که در حوزه مسائل «سیاست داخلی» در ایران پیش آمده است، باید به کشورش برگردد.

آن‌ها افزوده‌اند احمدی‌نژاد حتی به آن‌ها گفته است قطعاً این بازگشت نابهنگام تاثیری بر روابط متقابل ایران و ارمنستان بر جای نخواهد گذاشت. اما احمدی‌نژاد بلافاصله پس از رسیدن به تهران صراحتاً گفته است که سفر او نیمه‌تمام نمانده و او حتی بیش از حد مقرر در ارمنستان بوده است. او گفته است: قرار بود در ارمنستان 22 ساعت بمانیم؛ در حالی که 23 ساعت و نیم در آن جا بوده‌ایم.»

روزنامه الاهرام چاپ مصر در خبر کوتاهی به نقل از تلویزیون فونیکس نوشت: «حکومت‌های ایران و چین به تازگی قراردادی را امضا کرده‌اند که به موجب آن ایران 24 جنگنده جی - 10 که توان پرواز تا عمق 2940 کیلومتری را دارد، از چین خریداری می‌کند. مدت زمان تحویل این جنگنده‌ها به تدریج از سال 2008 تا 2010 میلادی ذکر شده است.» این روزنامه ادامه می‌دهد: «این جنگنده‌ها قادرند بر فراز اسراییل به پرواز در آیند.»

السفیر خبر داد : «138 شخصیت بزرگ جهان اسلام، در نامه‌ای خطاب به پاپ بندیکت شانزدهم و مسئولین واتیکان، آن‌ها را به گفتگو میان اسلام و مسیحیت دعوت کرده‌اند.

رییس مجلس گفتگوی ادیان واتیکان، جان لوی توران در این مورد گفته است واتیکان قصد دارد به سرعت پاسخ این نامه را بدهد. این پاسخ سریع متضمن جوابی مثبت خواهد بود. گر چه سؤالات ما از مسلمانان هم‌چنان بر جای خود باقی است.»

السفیر هم‌چنین در هفته گذشته خبر گردهمایی وزرای دفاع و اطلاعات کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس را منعکس کرد. السفیر نوشته است: «در این نشست که همه کشور‌های عضو شامل کویت، عربستان سعودی، امارات، بحرین، قطر و عمان حضور داشتند، وزرای دفاع و اطلاعات عربستان و کویت خواستار بررسی و به کار گیری راه‌هایی جهت حل بحران عراق و مناقشات ایران و آمریکا شدند.

در این نشست که در کشور کویت برگزار شد، وزیر اطلاعات عربستان سعودی، امیر عبدالعزیز از اعضای شورای همکاری خلیج فارس خواست که برای اشراف بر مسائل منطقه، گام‌های جدیدی بردارند. او گفت: مسائل جاری منطقه قطعاً برای کشور‌های همسایه خطر آفرین خواهد بود.

وزیر اطلاعات کویت، شیخ احمد فهد الاحمد الصباح نیز در این نشست گفت: کشور‌های حوزه خلیج (فارس) با انسداد امنیتی مواجه هستند. هر کدام از این کشورها، چه کوچک و چه بزرگ، با خطراتی روبرو هستند که باید برای رفع آن‌ها کوشید؛ خصوصاً آن که منطقه آبستن تحولات بزرگی است.

رییس شورای همکاری خلیج فارس، عبدالرحمن العطیه هم گفت: مردم کشور‌های ما قانع شده‌اند که اطرافیانشان الزاما دوستان آن‌ها نیستند و اگر تلاش مشترک وجود نداشته باشد، هیچ امنیتی در کار نخواهد بود. کشور‌های عربی حوزه خلیج (فارس) محتاج سپر محافظتی قوی هستند.»

السفیر نوشت: «اهمیت این سخنان زمانی روشن‌تر می‌شود که به مسأله مناقشات حاد و روزافزون ایران و آمریکا دقت بیشتری بکنیم.»

روزنامه السفیر در شماره روز پنجشنبه خود برخی از نتایج تحقیق جدیدی که توسط مؤسسه نظرسنجی گالوپ، و به سفارش بخش سیاست خارجی مجلس اروپا، وابسته به اتحادیه اروپا صورت گرفته است را منتشر کرد.

السفیر نوشت: «در این نظرسنجی بین‌المللی که در 52 کشور جهان صورت گرفته است، 39 درصد از 57 هزار پاسخ‌گو به این نظرسنجی گفته‌اند خواهان کم شدن نفوذ و قدرت ایران هستند. در عین حال 37 درصد از پاسخ‌گویان نیز نظر مشابهی در مورد آمریکا داشته و خواهان تقلیل قدرت آمریکا بوده‌اند. اما از سوی دیگر 14 درصد از پاسخ‌گویان در اقصی نقاط دنیا گفته‌اند از ازدیاد قدرت ایران خشنود خواهند بود؛ در حالی که 26 از افراد طرفدار افزایش قدرت آمریکا هستند.»

السفیر نوشته است: «از نتایج این نظرسنجی بین‌المللی بر می‌آید که طرفداران کاهش قدرت روسیه و چین بیش از کسانی هستند که امیدوارند این دو کشور هر چه بیشتر قدرتمند شوند.

35 درصد از مردم نیز معتقدند در صورت افزایش قدرت و نفوذ اتحادیه اروپا، شاهد وجود دنیایی بهتر خواهند بود، در حالی که 20 درصد مردم خواهان کاهش نفوذ اتحادیه اروپا هستند.»

روزنامه الخلیج نیز همین خبر را با عنوان «مخالفت دنیا با ایران» و الشرق آن را با عنوان «مخالفت جهانی با ایران و آمریکا» منتشر کردند.

روزنامه البیان در شماره آخر هفته خود نوشت: «بحرین درخواست مشارکت ایران در امور هسته‌ای این کشور را رد کرد.»

البیان از قول وزیر امور خارجه بحرین نوشت: «هر گونه مشارکت بحرین در امور صلح‌آمیز هسته‌ای با اطلاع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و با مشارکت دول عضو شورای همکاری خلیج فارس صورت می‌گیرد و هر کشوری که قصد دارد در این راستا کمکی بنماید، باید با دبیرخانه این شورا تماس بگیرد.»

البیان افزوده است : «حسین عبداللهیان، سفیر ایران در منامه گفته: ایران حاضر است برای غنی‌سازی اورانیوم، جهت مصارف صلح‌آمیز، به بحرین کمک کند. تمام کشور‌های منطقه می‌توانند از توان علمی دانشمندان هسته‌ای ایران بهره ببرند؛ زیرا به دست آوردن دانش و فن‌آوری هسته‌ای حق همه کشورها است.»