ايران وارد شرايط ويژه شد

بهنام قلی‌پور

شرايط کشور ويژه است؛ اين خبر را رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام داده است. هاشمی رفسنجانی روز گذشته در رودهن برخلاف رويه‌ی سياسی خويش، اين بار با تأکيد بر بسيار حساس بودن شرايط ايران گفت: در شرايط بسيار ويژه و حساس امروز به انسجام و وحدت بسيار نيازمنديم و علايق و سلايق جناحی نبايد نيروهای اصيل جامعه را از هم جدا كند. محمود احمدی‌نژاد نيز چند روز پيش در گفت‌وگوی زنده با شبکه‌ی پربيننده‌ی دو سيما به طور مستقيم اعلام کرده بود: از چهار ماه آينده دور سنگين ديپلماسی در سطحی متفاوت را خواهيم داشت.

در ميانه‌ی چنين اظهاراتی بود که در اقدامی غيرمنتظره رابرت گيتس، وزير دفاع، و کاندوليزا رايس، وزير امور خارجه ايالات متحده، روز دوشنبه سفر خود را به برخی کشورهای خاورميانه آغاز کرده‌اند. هم‌زمان با اين سفر، رايس گفت آمريکا برای مقابله با نفوذ منفی ايران، سوريه، و القاعده ده‌ها ميليارد دلار کمک تسليحاتی و نظامی در اختيار کشورهای عرب خاورميانه و اسرائيل قرار خواهد داد.
موضوع فروش اين تسليحات به اين کشورها در نشستی در استراحت‌گاه ساحلی شرم‌الشيخ در مصر مطرح شده بود که طی آن وزيران خارجه و دفاع آمريکا با وزيران خارجه مصر، اردن، عربستان سعودی، کويت، امارات متحده عربی، قطر، بحرين، و عمان تا کنون ديدار کرده‌اند.

به گزارش منابع مطلع دولت‌هايی که وزيران خارجه‌ی آنها در نشست شرکت کرده‌اند قرار است طی قراردادهای تازه تسليحاتی که جزئيات آن در آستانه نشست فاش شد، طی ده سال آينده 33ميليارد دلار تسليحات و تجهيزات نظامی از آمريکا خريداری کنند که از اين ميزان سيزده ميليارد دلار آن نصيب مصر و بيست ميليارد دلار بقيه به دولت‌های عضو شورای همکاری خليج فارس می‌رسد.

همچنين قرار است در کنار اين قرارداد به اسرائيل نيز به ميزان سی ميليارد دلار سلاح فروخته شود که بدين ترتيب حمايت تسليحاتی آمريکا از اسرائيل 25درصد افزايش می‌يابد.

ديپلماسی ويژه

منوچهر متکي، وزير امور خارجه، به عنوان اولين مقام رسمی کليد ديپلماسی فعال تهران را در پاسخ به ادعاهای رايس چنين فشرد: «طرح سناريوهای بی‌‌پايه و خيال‌پردازانه برای کشورهای منطقه کمکی به صلح و ثبات منطقه نخواهد کرد و نمی‌‌تواند بر روابط حسنه و علائق متين ملت‌ها و کشورهای منطقه اثر سوء بگذارد.»

پيشتر وزير دفاع ايران گفته بود: «ايران هيچ‌گونه نگرانی از تقويت بنيه دفاعی کشورهای مسلمان، دوست، و برادر خود ندارد و افزايش توان دفاعی آنان را بخشی از توان دفاعی جهان اسلام ارزيابی می‌کند.»

اما اين محمدعلی حسينی، سخنگوی وزارت امور خارجه ايران، بود که در واکنش نسبتاً شفاف به نسبت ديگر مقامات تهران گفت: «آمريکايي‌ها همواره يک سياست را در منطقه مورد توجه قرار داده‌اند و آن هم ايجاد ترس و نگرانی در کشورهای منطقه و تلاش برای مخدوش کردن مناسبات و روابط حسنه بين کشورهای منطقه و تلاش برای ايجاد فرصت و زمينه‌ای برای فروش تسليحات خودشان است.»

تحليل ويژه

روزنامه‌ی نيويورک تايمز روز شنبه، ۲۸ ژوئيه، نوشت: «ارسال تسليحات به کشورهای خاورميانه پاسخی به ايران و برنامه‌ی هسته‌ای آن کشور است.» به نوشته‌ی‌ اين روزنامه، آمريکا نگران افزايش نفوذ ايران در منطقه است و قصد دارد با تقويت همسايگان ايران مانع گسترش نفوذ اين کشور شود. يک مقام آمريکايی نيز به نيويورک تايمز گفته است: «آمريکا دوستان خود در منطقه را عليه زورآزمايی يک ايران مهاجم مسلح مي‌کند.

عادل درويش، روزنامه نگار، نويسنده، و تحليل‌گر مقيم بريتانيا هم می‌گويد: «اگر شما يک فرمانده نظامی باشد و موقعيت جغرافيايی عربستان سعودی را بشناسيد، می‌دانيد که کشور مهمی است. در نتيجه اگر بخواهيد در مقابل ايران از کشورهايی مانند قطر يا کويت دفاع کنيد بهترين جا عربستان است.»
اين تحليل‌گر مسائل خاورميانه تأکيد می‌کند: «کشورهای حاشيه‌ی خليج فارس معتقدند اگر ايران به هر حال به سلاح اتمی دست يابد، اسرائيل را تهديد نمی‌کند. چون به هرحال اسرائيل کشور قدرتمندی است. اما قدرت و نفوذش را به‌راحتی می‌تواند در منطقه گسترش دهد و به کشورهای عربی ديکته کند.»

روپرشت پولنس، نماينده‌ی برجسته‌ی‌ حزب دمکرات مسيحی در پارلمان آلمان، به روزنامه‌ی‌ "فرانکفورتر روندشاو" (دوشنبه، ۳۰ ژوئيه) هم اعلام کرد ايجاد توازن نظامی به عنوان هشداری به ايران، اثرهای مورد نظر آمريکا را در پی نخواهد داشت. و هشدار داد: «ممکن است اين امر به يک واکنش اشتباه از سوی تهران منجر شود و اين کشور خود را بيش از پيش و سريع‌تر مجهز و مسلح نمايد.

و در آخرين تحليل ويژه چامسكی گفت: «ايران نمی‌تواند در مقابل حمله‌ی آمريکا از خود دفاع کند. اما می‌تواند از طريق راه‌های ديگری از جمله عراق، جبران نمايد. به نظر من، حمله به ايران، جنگ جهانی سوم را رقم خواهد زد. دولت بوش هر جا که پا گذاشته، خرابی به بار آورده است. از نيوارلئان (به‌دليل کاترينا) تا عراق. و شايد دولت فکر کند برای نجات خود، بايد به ايران حمله کند.»